Hans Schikkelstad

Hans Hansen Schikkelstad (fødd i Vardal i nåverande Gjøvik kommune 4. september 1789, død same stad 29. mars 1843) var gardbrukar, handverkar, industrigründer og politikar. Hans liv og næringsverksemd teiknar eit klassisk bilete av den tidlege industrialiseringa, frå handverk og heimeindustri over forlagsorganisering av produksjonen til moderne fabrikkdrift. Han grunnla Brusveen Staaltraad og Spigerfabrik, som over dei neste to-tre generasjonane skulle utvikle seg til industribedrifta Mustad & Søn, som i dag er eit verdsomspennande konsern.

Schikkelstad var den fyrste ordføraren i Vardal frå 1838. Han var stortingsmann for Kristians Amt i 1833 og 1836, da bondepolitikken fekk sitt store gjennombrot.

Bakgrunn og familie

Hans Schikkelstad var fødd på garden Nedre Bråstad i Vardal, der foreldra hans var gardbrukarar. Foreldra var Hans Haldorsen Bråstad (1734-1800) og Mari Pedersdt. Ådnes. Faren hadde vore gift ein gong før, med Margrete Jensdt. Sogstad frå Toten (1734-1763). Hans hadde to halvsysken (Jens, fødd 1762, som vart far til stortingsmann Peder Fauchald, og Margrete, 1763-1839, som vart gardbrukarkone på Nordre Bråstad). Han hadde tre heilsysken, og han var den yngste i syskenflokken.

Nedre Bråstad var ein gard av solid storleik. I følgje folketeljinga 1801 låg det fem husmannsplassar til garden. Det budde tre innerstar (leigebuarar) der. Den eine av dei var spinnerske, og to karar var dagleigarar. Det var fem tenestefolk. På det tidspunktet hadde Hans Hansens halvbror Peder overteke drifta, da faren var død året før. Hans var 14 år gammal og budde heime. I 1808 var det registrert 8 hestar, 20 kyr og 20 sauer på garden.{Pryser ]

Hans Schikkelstad vart gift med Marte Gulbrandsdt. Etnestad. Dei fekk tre born: Nils (1814-1834), Anne Marie som vart gift med Ole Mustad og Kristine Fredrikka som døydde tre år gammal.