Haram kommune

Haram kommune er ein kommune på Sunnmøre i Møre og Romsdal. Kommunen grensar mot romsdalskommunane Molde og Vestnes så vel som til sunnmørskommunane Ålesund og Giske.

Haram kommune
1534 Haram komm.png
Basisdata
Kommunenummer 1534
Fylke Møre og Romsdal
Kommunesenter Brattvåg
Areal 6.76  km²
Areal land 0  km²
Areal vatn 6.76  km²
Folketal ukjent kode (2023)
Grunnlagt 1837 og 2024
Målform Nynorsk

Administrasjonssenteret ligg i Brattvåg. Dei større bygdene i sør og aust er Vatne,Tennfjord og Grytastranda. I nordaust ligg Vestre. I vest og nord ligg bygdene Hildre, Søvik og øysamfunna Lepsøya, Haramsøya, Skuløya og Fjørtofta.

Den tidlegare Vatne kommune unntatt Dryna og området på Midøya, blei ved kommunesamanslåinga i 1. januar 1965 slått saman med tidlegare Haram kommune til den nye storkommunen Haram. Også nordre delen av Borgund kommune med bygdene Grytastranda, Søvik og Gamlem med øyane vestafor vart overført til Haram. Samstundes vart Myklebustområdet på Harøya med øyene vestafor (Uksøy, Storholmen med fleire) overførte til Sandøy kommune.[1]

I samband med Solberg-regjeringa si kommunereform vart Haram 1. januar 2020 innlemma i Ålesund kommune. Haram vedtok fyrst å slå seg saman med Sandøy, men etter at Sandøy bestemte at dei heller ville bli ein del av nye Ålesund kommune, valde fleirtalet i Haram at kommunen skulle fortsette aleine. Dette vedtaket vart omgjort av Stortinget i 2017, då Haram med 86 mot 83 røyster vart tvungen inn i Ålesund.[2]

Jonas Gahr Støres regjering sa i si regjeringsplattform at det er kommunane sjølve som eventuelt skal søkje om deling, og etter ein rådgjevande folkeavstemming 3. mars gav eit klårt fleirtall for deling, vart dette vedteke av kommunestyre. Saken vart avgjort av Stortinget.[3] Den 1. januar 2024 vart Haram nok ein gong ein eigen kommune.

Økonomi

Haram kommune har fleire industribedrifter, Aker Yards i Brattvåg og Søvik, og Rolls-Royce i Brattvåg, Tennfjord og på Longva (Haramsøya). Frå 1990-åra opplevde industrien mangel på arbeidskraft og måtte importere arbeidskraft, hovudsakleg polakkar.

Kyrkjer

 
Tettstaden Søvik.
Foto: Hildegunn Gangstad

Det er seks kyrkjer i Haram kommune: Haram kyrkje på Haramsøya, Fjørtoft kyrkje på Fjørtofta, Hildre kyrkje på Hildre, Brattvåg kyrkje i Brattvåg, Vatne kyrkje på Vatne og Hamnsund kyrkje i Hamnsund.

Matrikkelgarder

Kystkultur

Hellevik fyrstasjon, Lepsøyrevet fyrstasjon, Raudholmane fyrstasjon og Ulla fyrstasjon ligg i Haram kommune.

Nokre personar frå Haram

Eksterne lenkjer

Kjelder