Lulesamisk
Lulesamisk (julevsámegiella) er eit samisk språk som ligg geografisk og språklig mellom nordsamisk i nordaust og pitesamisk i sørvest. Språket blir tradisjonelt snakka blant lulesamar i Nord-Salten (særlig Sørfold, Hamarøy og Tysfjord kommunar) i Nordland fylke så vel som i sørlige Gällivare, i Jokkmokk og i delar av Arjeplog kommunar i Norrbottens län. Tysfjord kommune (Divtasvuona suohkan), som utgjer kjerneområdet for lulesamisk språk i Noreg, vart innlemma i Sametingets språkforvaltningsområde den 1. januar 2006, og lulesamisk og norsk er likestilte språk i kommunen.
Alfabet
Det moderne lulesamiske alfabetet er, med eldre former i parentes:
- Aa Áá Bb Dd Ee Ff Gg Hh Ii Jj Kk Ll Mm Nn Ŋŋ (= Ńń, Ññ) Oo Pp Rr Ss Tt Uu Vv (= Ww) Ææ/Ää Åå
I tillegg kjem diftongane:
- ie, oa, uo
Vokalen æ/ä blir også uttalt som diftong av mange: eæ. Andre uttaler han som ein lang æ-lyd.
Ein del konsonantlydar blir skrivne med to bokstavar:
- dj, nj, sj, tj, ts
I tillegg blir desse bokstavane brukt i lånord:
- Cc, Qq, Xx, Yy, Zz, Øø/Öö
Grammatikk
Substantiv
Pronomen
Verb
Talord
Grunntal
| 0 | nulla = nållå | 10 | lågev | 20 | guoktalåhke |
| 1 | akta | 11 | lågenanakta | 21 | guoktalåkakta |
| 2 | guokta | 12 | lågenanguokta | 22 | guoktalåkguokta |
| 3 | gålmmå | 13 | lågenangållmå | 23 | guoktalåkgålmmå |
| 4 | niellja | 14 | lågenanniellja | 24 | guoktalåkniellja |
| 5 | vihtta | 15 | lågenanvihtta | 25 | guoktalåkvihtta |
| 6 | guhtta | 16 | lågenanguhtta | 26 | guoktalåkguhtta |
| 7 | gietjav | 17 | lågenangietjav | 27 | guoktalåkgietjav |
| 8 | gáktsa | 18 | lågenanáktsa | 28 | guoktalåkgáktsa |
| 9 | aktse | 19 | lågenanaktse | 29 | guoktalåkaktse |