Pitesamiske stadnamn: Forskjell mellom sideversjoner

Fra lokalhistoriewiki.no
Hopp til navigering Hopp til søk
Ingen redigeringsforklaring
(4 mellomliggende versjoner av 2 brukere er ikke vist)
Linje 1: Linje 1:
<onlyinclude>{{thumb|Samisk ved Saltfjorden.png|Nokre pitesamiske stadnamn kring Saltfjorden/Skjerstadfjorden.}}
<onlyinclude>{{thumb|Samisk ved Saltfjorden.png|Nokre pitesamiske stadnamn kring Saltfjorden/Skjerstadfjorden.}}
Det finst ikkje noka fast normering av '''[[pitesamiske stadnamn]]''' enno. På kart frå kartverket har det tidligare vorte bruka hovudsaklig [[nordsamisk]] normering, og frå dei siste tiåra på [[1900-talet]] i aukande grad [[lulesamisk]] normering. På same kartbladet kan vi ofte finne desse to normeringsmåtane rett attmed kvarandre &mdash; på ''[[Det store Saltfjellkartet (2008)]]'' finn vi for eksempel ''Vaššavárri'' ({{nordsam.}}) og ''Vássjatjåhkkå'' ({{lules.}}) side om side. Det pitesamiske namnet som ligg til grunn for det norske tettstadsnamnet ''Sulitjelma'' er ''Sulisjælbmá'' eller ''Sulidælbmá''. På mange kart er den nordsamiske normeringa ''Sulečielbma'' bruka. På andre kart att er den lulesamiske forma som [[Fauske kommune]] har valt, ''Sulisjiellmá'', bruka. I dag ligg normeringa av samiske stadnamn i [[Salten]], inkludert det pitesamiske området i Sør-Salten, under [[Sametinget]], som har valt å bruke lulesamisk normering. Trass i at lulesamisk og pitesamisk er nærme i slekt med kvarandre, er det òg vesentlige ulikheiter. Medan lulesamisk i hovudsak behandlar ''l’m'' som [ləm], skrive som ''lmm'', har pitesamisk eit mindre utbygd glidevokalsystem og får oftare inn ein dissimilerande plosiv ved nasalforlenging: ''l<small><sup>ə</sup></small>b̥m'' eller ''lb̥m'', gjerne skrive som ''lbm''. I vokalsystemet har pitesamisk hyppig ''ua''/''uæ'' og ''æ'' i ordformer med sterkt stadium der lulesamisk har ''oa'' og ''ie'', og i tillegg mykje bruk av ''å'' der lulesamisk har ''oa''. </onlyinclude>
Det finst ikkje noka fast normering av '''[[pitesamiske stadnamn]]''' enno. På kart frå kartverket har det tidligare vorte bruka hovudsaklig [[nordsamisk]] normering, og frå dei siste tiåra på [[1900-talet]] i aukande grad [[lulesamisk]] normering. På same kartbladet kan vi ofte finne desse to normeringsmåtane rett attmed kvarandre &mdash; på ''[[Det store Saltfjellkartet (2008)]]'' finn vi for eksempel ''Vaššavárri'' ({{nordsam.}}) og ''Vássjatjåhkkå'' ({{lules.}}) side om side. Det pitesamiske namnet som ligg til grunn for det norske tettstadsnamnet ''Sulitjelma'' er ''Sulisjælbmá'' eller ''Sulidælbmá''. På mange kart er den nordsamiske normeringa ''Sulečielbma'' bruka. På andre kart att er den lulesamiske forma som [[Fauske kommune]] har valt, ''Sulisjielmmá'', bruka. I dag ligg normeringa av samiske stadnamn i [[Salten]], inkludert det pitesamiske området i Sør-Salten, under [[Sametinget]], som har valt å bruke lulesamisk normering. Trass i at lulesamisk og pitesamisk er nærme i slekt med kvarandre, er det òg vesentlige ulikheiter. Medan lulesamisk i hovudsak behandlar ''l’m'' som [ləm], skrive som ''lmm'', har pitesamisk eit mindre utbygd glidevokalsystem og får oftare inn ein dissimilerande plosiv ved nasalforlenging: ''l<small><sup>ə</sup></small>b̥m'' eller ''lb̥m'', gjerne skrive som ''lbm''. I vokalsystemet har pitesamisk hyppig ''ua''/''uæ'' og ''æ'' i ordformer med sterkt stadium der lulesamisk har ''oa'' og ''ie'', og i tillegg mykje bruk av ''å'' der lulesamisk har ''oa''. </onlyinclude>


== Liste ==
== Liste ==
Linje 11: Linje 11:
| [[Silldevárre]] || [[Sildfjellet]] || fjell || [[Bodø kommune]]
| [[Silldevárre]] || [[Sildfjellet]] || fjell || [[Bodø kommune]]
|-
|-
| [[Dælmma]] || [[Tverråfjellet (Beiarn kommune)|Tverråfjellet]] || fjell || [[Beiarn kommune]]
| [[Dælbma]] || [[Tverråfjellet (Beiarn kommune)|Tverråfjellet]] || fjell || [[Beiarn kommune]]
|-
|-
| [[Riebevágge]] || [[Tollådalen]] || dal || [[Beiarn kommune]]
| [[Riebevágge]] || [[Tollådalen]] || dal || [[Beiarn kommune]]
Linje 17: Linje 17:
| [[Tjårro]] || [[Ryggen (Beiarn kommune)|Ryggen]] || ås || [[Beiarn kommune]]
| [[Tjårro]] || [[Ryggen (Beiarn kommune)|Ryggen]] || ås || [[Beiarn kommune]]
|-
|-
| [[Váhtjamtjåhkkå]] || [[Simletinden]] || fjell || [[Beiarn kommune]]
| [[Vátjamtjåhkkå]] || [[Simletinden]] || fjell || [[Beiarn kommune]]
|-
|-
| [[Váhtjamjåkjiehkke]] || [[Simlebreen]] || isbre || [[Beiarn kommune]]
| [[Vátjamjåkjiehkke]] || [[Simlebreen]] || isbre || [[Beiarn kommune]]
|-
|-
| [[Vuomavárre]] || [[Skogfjellet (Beiarn kommune)|Skogfjellet]] || fjell || [[Beiarn kommune]]
| [[Vuomavárre]] || [[Skogfjellet (Beiarn kommune)|Skogfjellet]] || fjell || [[Beiarn kommune]]
Linje 45: Linje 45:
| [[Lińńgágurra]] || - || - || [[Saltdal kommune]]
| [[Lińńgágurra]] || - || - || [[Saltdal kommune]]
|-
|-
| [[Lińńgáguovddel]] || - || - || [[Saltdal kommune]]
| [[Lińńgáguævvdel]] || - || - || [[Saltdal kommune]]
|-
|-
| [[Lińńgágurájávrásj]] || - || - || [[Saltdal kommune]]
| [[Lińńgágurájávrátj]] || - || - || [[Saltdal kommune]]
|-
|-
| [[Luonosvágge]] || [[Lønsdalen]] || dal || [[Saltdal kommune]]
| [[Luonosvágge]] || [[Lønsdalen]] || dal || [[Saltdal kommune]]
Linje 53: Linje 53:
| [[Luonosjåhkå]] || [[Lønselva]] || elv || [[Saltdal kommune]]
| [[Luonosjåhkå]] || [[Lønselva]] || elv || [[Saltdal kommune]]
|-
|-
| [[Nuorttasávllo]] || [[Nordre Saulo]] || fjell || [[Saltdal kommune]]
| [[Nuarrtasávvlo]] || [[Nordre Saulo]] || fjell || [[Saltdal kommune]]
|-
|-
| [[Sávllo]] || [[Solvågfjellet]] || fjell || [[Saltdal kommune]]
| [[Sávvlo]] || [[Solvågfjellet]] || fjell || [[Saltdal kommune]]
|-
|-
| [[Sávlojávrre]] || [[Solvågvatnet]] || vatn || [[Saltdal kommune]]
| [[Sávlojávvre]] || [[Solvågvatnet]] || vatn || [[Saltdal kommune]]
|-
|-
| [[Strájdasbáhkko]] || - || li || [[Saltdal kommune]]
| [[Strájdasbáhkko]] || - || li || [[Saltdal kommune]]
Linje 63: Linje 63:
| [[Strájdasgielas]] || - || - || [[Saltdal kommune]]
| [[Strájdasgielas]] || - || - || [[Saltdal kommune]]
|-
|-
| [[Strájdasjavrre]] || - || vatn || [[Saltdal kommune]]
| [[Strájdasjávvre]] || - || vatn || [[Saltdal kommune]]
|-
|-
| [[Strájdasjåhkå]] || [[Straitasbekken]] || bekk || [[Saltdal kommune]]
| [[Strájdasjåhkå]] || [[Straitasbekken]] || bekk || [[Saltdal kommune]]
|-
|-
| [[Alep Visskisjávrre]] || [[Vestre Viskisvatnet]] || vatn || [[Saltdal kommune]]
| [[Alep Visskisjávvre]] || [[Vestre Viskisvatnet]] || vatn || [[Saltdal kommune]]
|-
|-
| [[Lulep Visskisjávrre]] || [[Austre Viskisvatnet]] || vatn || [[Saltdal kommune]]
| [[Lulep Visskisjávvre]] || [[Austre Viskisvatnet]] || vatn || [[Saltdal kommune]]
|-
|-
| [[Vadnjaltjåhkkå]] || [[Rundhaugen]] || fjell || [[Saltdal kommune]]
| [[Vadnjaltjåhkkå]] || [[Rundhaugen]] || fjell || [[Saltdal kommune]]
|-
|-
| [[Vanásgájsse]] || [[Båtfjellet (Saltdal kommune)|Båtfjellet]] || fjell || [[Saltdal kommune]]
| [[Vanasgájjse]] || [[Båtfjellet (Saltdal kommune)|Båtfjellet]] || fjell || [[Saltdal kommune]]
|-
|-
| [[Visskisnjunnje]] || [[Viskisnasen]] || fjell || [[Saltdal kommune]]
| [[Visskisnjuonne]] || [[Viskisnasen]] || fjell || [[Saltdal kommune]]
|-
|-
| [[Visskistjåhkkå]] || - || fjell || [[Saltdal kommune]]
| [[Visskistjåhkkå]] || - || fjell || [[Saltdal kommune]]
Linje 83: Linje 83:


{{F1}}
{{F1}}
[[kategori:pitesamer|Stadnamn]]
[[kategori:pitesamisk historie og kultur|Stadnamn]]
[[kategori:pitesamisk|Stadnamn]]
[[kategori:samiske språk]]
[[kategori:Salten]]
[[kategori:Nordland fylke]]
[[kategori:Stedsnavn]]
[[kategori:Stedsnavn]]
{{nn}}

Sideversjonen fra 29. jul. 2019 kl. 16:31

Nokre pitesamiske stadnamn kring Saltfjorden/Skjerstadfjorden.

Det finst ikkje noka fast normering av pitesamiske stadnamn enno. På kart frå kartverket har det tidligare vorte bruka hovudsaklig nordsamisk normering, og frå dei siste tiåra på 1900-talet i aukande grad lulesamisk normering. På same kartbladet kan vi ofte finne desse to normeringsmåtane rett attmed kvarandre — på Det store Saltfjellkartet (2008) finn vi for eksempel Vaššavárri (Mal:Nordsam.) og Vássjatjåhkkå (Mal:Lules.) side om side. Det pitesamiske namnet som ligg til grunn for det norske tettstadsnamnet Sulitjelma er Sulisjælbmá eller Sulidælbmá. På mange kart er den nordsamiske normeringa Sulečielbma bruka. På andre kart att er den lulesamiske forma som Fauske kommune har valt, Sulisjielmmá, bruka. I dag ligg normeringa av samiske stadnamn i Salten, inkludert det pitesamiske området i Sør-Salten, under Sametinget, som har valt å bruke lulesamisk normering. Trass i at lulesamisk og pitesamisk er nærme i slekt med kvarandre, er det òg vesentlige ulikheiter. Medan lulesamisk i hovudsak behandlar l’m som [ləm], skrive som lmm, har pitesamisk eit mindre utbygd glidevokalsystem og får oftare inn ein dissimilerande plosiv ved nasalforlenging: ləb̥m eller lb̥m, gjerne skrive som lbm. I vokalsystemet har pitesamisk hyppig ua/ og æ i ordformer med sterkt stadium der lulesamisk har oa og ie, og i tillegg mykje bruk av å der lulesamisk har oa.

Liste

Pitesamisk namn Norsk namn Kategori Kommune
Buvda Bodø by Bodø kommune
Silldevárre Sildfjellet fjell Bodø kommune
Dælbma Tverråfjellet fjell Beiarn kommune
Riebevágge Tollådalen dal Beiarn kommune
Tjårro Ryggen ås Beiarn kommune
Vátjamtjåhkkå Simletinden fjell Beiarn kommune
Vátjamjåkjiehkke Simlebreen isbre Beiarn kommune
Vuomavárre Skogfjellet fjell Beiarn kommune
Dahtar - - Saltdal kommune
Dahtartjåhkkå Toppfjellet fjell Saltdal kommune
Dahtarvágge - dal Saltdal kommune
Dibunjåhkå Dypenåga elv Saltdal kommune
Dibuntjahtsa - - Saltdal kommune
Dibuntjåhkkå - fjell Saltdal kommune
Dibunvágge Dypendalen dal Saltdal kommune
Fiellájåhkå - bekk Saltdal kommune
Gávaktjåhkkå - fjell Saltdal kommune
Gietsemasvárre Storfjellet fjell Saltdal kommune
Lińńgágurra - - Saltdal kommune
Lińńgáguævvdel - - Saltdal kommune
Lińńgágurájávrátj - - Saltdal kommune
Luonosvágge Lønsdalen dal Saltdal kommune
Luonosjåhkå Lønselva elv Saltdal kommune
Nuarrtasávvlo Nordre Saulo fjell Saltdal kommune
Sávvlo Solvågfjellet fjell Saltdal kommune
Sávlojávvre Solvågvatnet vatn Saltdal kommune
Strájdasbáhkko - li Saltdal kommune
Strájdasgielas - - Saltdal kommune
Strájdasjávvre - vatn Saltdal kommune
Strájdasjåhkå Straitasbekken bekk Saltdal kommune
Alep Visskisjávvre Vestre Viskisvatnet vatn Saltdal kommune
Lulep Visskisjávvre Austre Viskisvatnet vatn Saltdal kommune
Vadnjaltjåhkkå Rundhaugen fjell Saltdal kommune
Vanasgájjse Båtfjellet fjell Saltdal kommune
Visskisnjuonne Viskisnasen fjell Saltdal kommune
Visskistjåhkkå - fjell Saltdal kommune
Visskistjårrå Viskisfjellet fjell Saltdal kommune