Røyrvik kommune: Forskjell mellom sideversjoner

Fra lokalhistoriewiki.no
Hopp til navigering Hopp til søk
(F-merking)
(16 mellomliggende versjoner av 4 brukere er ikke vist)
Linje 1: Linje 1:
{{Infoboks kommune
{{Infoboks kommune
| bgfarge              =  
| bgfarge              =  
| navn                  = Raavrevijhken tjïelte - Røyrvik kommune
| navn                  = Raavrhvijhken tjïelte - Røyrvik kommune
| våpen                = 1739_Royrvik_komm.png
| våpen                = 1739_Royrvik_komm.png
| kart                  = {{PAGENAME}}
| kart                  = {{PAGENAME}}
Linje 8: Linje 8:
| bildetekst            =  
| bildetekst            =  
| historisknavn        =
| historisknavn        =
| kommunenummer        = 1739
| kommunenummer        = 5043
| fylke                = [[Nord-Trøndelag]]
| fylke                = [[Trøndelag]]
| administrasjonssenter = Røyrvik
| administrasjonssenter = Røyrvik
<!--befolkningstall, -år og kommuneareal hentes fra sentral liste og oppdateres automatisk!-->
<!--befolkningstall, -år og kommuneareal hentes fra sentral liste og oppdateres automatisk!-->
Linje 20: Linje 20:
}}
}}
<onlyinclude><includeonly>[[Fil:1739 Royrvik komm.png|thumb|80px]]</includeonly>
<onlyinclude><includeonly>[[Fil:1739 Royrvik komm.png|thumb|80px]]</includeonly>
'''[[Røyrvik kommune]]''' ({{bokm.}}/{{nyn.}}) eller '''Raavrevijhken tjïelte''' ({{sørs.}}) er ein kommune lengst nordaust i [[Nord-Trøndelag fylke]]. Kommunen vart utskilt frå [[Grong kommune|Grong herred]] i [[1923]]. Regionsmessig sett ligg kommunen i [[Indre Namdalen]]. Kommunen grensar til [[Lierne kommune|Lierne]] i søraust og [[Namsskogan kommune|Namsskogan]] i vest. I nord grensar kommunen til [[Grane kommune|Grane]] og [[Hattfjelldal kommune|Hattfjelldal]] kommunar i [[Nordland fylke]]. I aust grensar kommunen til [[Strömsunds kommun]] i [[Jämtlands län]] i Sverige. Røyrvik har sterke band til det [[sørsamar|sørsamiske]] og ligg under [[Forvaltningsområdet for samisk språk]]. </onlyinclude>
'''[[Røyrvik kommune]]''' ({{bokm.}}/{{nyn.}}) eller '''Raavrhvijhken tjïelte''' ({{sørs.}}) er ein kommune lengst nordaust i [[Trøndelag fylke]]. Kommunen vart utskilt frå [[Grong kommune|Grong herred]] i [[1923]]. Regionsmessig sett ligg kommunen i [[Indre Namdalen]]. Kommunen grensar til [[Lierne kommune|Lierne]] i søraust og [[Namsskogan kommune|Namsskogan]] i vest. I nord grensar kommunen til [[Grane kommune|Grane]] og [[Hattfjelldal kommune|Hattfjelldal]] kommunar i [[Nordland fylke]]. I aust grensar kommunen til [[Strömsunds kommun]] i [[Jämtlands län]] i Sverige. Røyrvik har sterke band til det [[sørsamar|sørsamiske]] og ligg under [[Forvaltningsområdet for samisk språk]]. </onlyinclude>


Med sine 496 innbyggarar <small>''(01.04.2013)''</small> er Røyrvik den minste kommunen i Trøndelag etter folketal og den tredje minste i heile [[Noreg]] (etter [[Utsira kommune|Utsira]] og [[Modalen kommune|Modalen]] kommunar).
Med sine 474 innbyggarar <small>''(2018)''</small> er Røyrvik den minste kommunen i Trøndelag etter folketal og den tredje minste i heile [[Noreg]] (etter [[Utsira kommune|Utsira]] og [[Modalen kommune|Modalen]] kommunar).
== Språk ==
 
=== Sørsamisk ===
Det sørsamiske språket i Røyrvik kommune er av nordlig type, relativt nærme [[vefsnsamisk]]. Kommunen vart innlemma i [[forvaltningsområdet for samisk språk]] frå [[1. januar]] [[2013]]. Det samiske namnet varierer melom ''Raavrevijhke'' og ''Raavrhvijhke'', der ''raavre'' er fiskeslaget [[røye]].
 
=== Norsk ===
Den norske dialekten i Røyrvik kommune hører med til dei indre [[trønder]]måla og ligg nærmast [[limål]], men med nokre trekk frå [[innernamdaling]]. Trekka frå '''limål''' inkluderer fremre u-uttale i ord som ''uļļ'', ''muņņ''; pronomenet ''me'' (vi); ''-a'' i fleirtal av svake hokjønnsord (''ma’ng gryta''); ''-a'' i dativ eintal av både sterke og svake hannkjønnsord (''i staļļa'', ''i bakka''); og lukka vokal i dativ fleirtal ''-om''.


== Språk ==
Trekk frå '''innernamdaling''' inkluderer presens ''kasta'' (limål ''ka’st'') og ''næmni'' (limål ''næ’mn'') så vel som 1. person eintal ''eig'', som rettnok varierer med limål ''i''.


== Administrasjonshistorie ==
== Administrasjonshistorie ==
=== Kyrkja ===
{{thumb|C10414 Royrvik krk.jpg|Rørvigens Capell, no Røyrvik kyrkje, vart bygd i 1828.|Olve Utne}}
I [[1589]] låg sokna [[Høylandet kyrkje|Høylandet]], [[Grong kyrkje|Grong]] og [[Gløshaug kyrkje|«Glaszøø» (Gløshaug)]] under [[Overhalla prestegjeld]]. Gløshaug kyrkje dekte da Harran, Namsskogan og Røyrvik. I [[1820]] vart Overhalla prestegjeld delt, og det nye [[Grong prestegjeld]] dekte da Høylandet, Grong og Gløshaugen. Innafor Gløshaugen sokn vart det oppretta nye kapelldistrikt &mdash; [[Trones kyrkje|Trones]] og [[Røyrvik kyrkje|Røyrvik]]. Det sistnemnte var eit kapell ''for nybyggarar og samar'' som det vart gjeve løyve til i februar [[1828]]. [[Røyrvik kyrkje|Rørvigens Capell]] vart innvigd allereie den [[11. september]] same året. Røyrvik kapelldistrikt vart omgjort til sokn i [[1923]].
=== Kommunen ===
{{thumb|Heradsdelinga i Grong.jpg|Debatten gikk høgt om kommunenamnet. (''[[Indhereds-Posten]]'', 1922)}}
{{thumb|Heradsdelinga i Grong.jpg|Debatten gikk høgt om kommunenamnet. (''[[Indhereds-Posten]]'', 1922)}}
I [[1589]] låg sokna [[Grong kyrkje|Grong]] og [[Gløshaug kyrkje|Gløshaug]] under [[Overhalla prestegjeld]]. Gløshaug kyrkje dekte da Harran, Namsskogan og Røyrvik. [...]
Grong Formandskabsdistrict vart oppretta i [[1838]] og inkluderte vår tids Grong, Høylandet, Namsskogan og Røyrvik kommunar. I [[1901]] vart [[Høylandet kommune|Høylandet]] herad utskilt; og i [[1923]] vart [[Harran]], [[Namsskogan kommune|Namsskogan]] og Røyrvik utskilt frå [[Grong kommune|Grong herad]]. Det vart ein del debatt kring namnet på den nye kommunen i Røyrvik-området. Blant forslaga kan nemnast ''Jaama'', ''Fjellsjø''/''Fjellsjøan'' og ''Rørvik''. Det sistnemnte, i forma Røyrvik, endte opp som heradsnamn.
Røyrvik vart utskilt frå [[Grong kommune|Grong herad]] i [[1923]]. Det vart ein del debatt kring namnet på den nye kommunen. Blant forslaga kan nemnast ''Jaama'', ''Fjellsjø''/''Fjellsjøan'' og ''Rørvik''. Det sistnemnte, i forma Røyrvik, endte opp som heradsnamn.


== Kjente folk frå Røyrvik ==
== Kjente folk frå Røyrvik ==
Linje 40: Linje 52:
* [http://www.royrvik-gard.barnehage.no/ Røyrvik Gårdsbarnehage]
* [http://www.royrvik-gard.barnehage.no/ Røyrvik Gårdsbarnehage]
* [http://www.skytterlag2.no/royrvik/ Røyrvik skytterlag]
* [http://www.skytterlag2.no/royrvik/ Røyrvik skytterlag]
*{{SNL-artikkel|https://snl.no/R%C3%B8yrvik|Røyrvik}}


{{spire}}
[[Kategori:Røyrvik kommune|  ]]
 
[[kategori:Røyrvik kommune|  ]]
[[kategori:Namdalen]]
[[kategori:Namdalen]]
[[kategori:Forvaltningsområdet for samisk språk]]
[[kategori:Forvaltningsområdet for samisk språk]]
[[kategori:etableringer i 1923]]
[[kategori:etableringer i 1923]]
{{F2}}
{{nn}}

Sideversjonen fra 15. aug. 2022 kl. 08:29

Raavrhvijhken tjïelte - Røyrvik kommune
1739 Royrvik komm.png
Basisdata
Kommunenummer 5043
Fylke Trøndelag
Kommunesenter Røyrvik
Areal 1335.52  km²
Areal land 1335.52  km²
Areal vann 0  km²
Folketall 429 (2023)
Grunnlagt 1923
Målform nøytral; sørsamisk
Nettside Nettside

Røyrvik kommune (Mal:Bokm./Mal:Nyn.) eller Raavrhvijhken tjïelte (Mal:Sørs.) er ein kommune lengst nordaust i Trøndelag fylke. Kommunen vart utskilt frå Grong herred i 1923. Regionsmessig sett ligg kommunen i Indre Namdalen. Kommunen grensar til Lierne i søraust og Namsskogan i vest. I nord grensar kommunen til Grane og Hattfjelldal kommunar i Nordland fylke. I aust grensar kommunen til Strömsunds kommun i Jämtlands län i Sverige. Røyrvik har sterke band til det sørsamiske og ligg under Forvaltningsområdet for samisk språk.

Med sine 474 innbyggarar (2018) er Røyrvik den minste kommunen i Trøndelag etter folketal og den tredje minste i heile Noreg (etter Utsira og Modalen kommunar).

Språk

Sørsamisk

Det sørsamiske språket i Røyrvik kommune er av nordlig type, relativt nærme vefsnsamisk. Kommunen vart innlemma i forvaltningsområdet for samisk språk frå 1. januar 2013. Det samiske namnet varierer melom Raavrevijhke og Raavrhvijhke, der raavre er fiskeslaget røye.

Norsk

Den norske dialekten i Røyrvik kommune hører med til dei indre trøndermåla og ligg nærmast limål, men med nokre trekk frå innernamdaling. Trekka frå limål inkluderer fremre u-uttale i ord som uļļ, muņņ; pronomenet me (vi); -a i fleirtal av svake hokjønnsord (ma’ng gryta); -a i dativ eintal av både sterke og svake hannkjønnsord (i staļļa, i bakka); og lukka vokal i dativ fleirtal -om.

Trekk frå innernamdaling inkluderer presens kasta (limål ka’st) og næmni (limål næ’mn) så vel som 1. person eintal eig, som rettnok varierer med limål i.

Administrasjonshistorie

Kyrkja

Rørvigens Capell, no Røyrvik kyrkje, vart bygd i 1828.
Foto: Olve Utne

I 1589 låg sokna Høylandet, Grong og «Glaszøø» (Gløshaug) under Overhalla prestegjeld. Gløshaug kyrkje dekte da Harran, Namsskogan og Røyrvik. I 1820 vart Overhalla prestegjeld delt, og det nye Grong prestegjeld dekte da Høylandet, Grong og Gløshaugen. Innafor Gløshaugen sokn vart det oppretta nye kapelldistrikt — Trones og Røyrvik. Det sistnemnte var eit kapell for nybyggarar og samar som det vart gjeve løyve til i februar 1828. Rørvigens Capell vart innvigd allereie den 11. september same året. Røyrvik kapelldistrikt vart omgjort til sokn i 1923.

Kommunen

Debatten gikk høgt om kommunenamnet. (Indhereds-Posten, 1922)

Grong Formandskabsdistrict vart oppretta i 1838 og inkluderte vår tids Grong, Høylandet, Namsskogan og Røyrvik kommunar. I 1901 vart Høylandet herad utskilt; og i 1923 vart Harran, Namsskogan og Røyrvik utskilt frå Grong herad. Det vart ein del debatt kring namnet på den nye kommunen i Røyrvik-området. Blant forslaga kan nemnast Jaama, Fjellsjø/Fjellsjøan og Rørvik. Det sistnemnte, i forma Røyrvik, endte opp som heradsnamn.

Kjente folk frå Røyrvik

Lenkjer