Sigurd Kolsrud: Forskjell mellom sideversjoner
mIngen redigeringsforklaring |
mIngen redigeringsforklaring |
||
| Linje 1: | Linje 1: | ||
{{thumb|Sigurd Kolsrud | {{thumb|Sigurd Kolsrud gravminne Bærum.jpg|Kolsruds familiegravstad på [[Haslum kirkegård]] i [[Bærum]].|[[Stig Rune Pedersen]]|2016}} | ||
'''[[Sigurd Kolsrud]]''' (fødd 31. oktober 1888 i [[Østre Toten]], død 10. desember 1957) var språkforskar. Frå 1923 til han døydde hadde han nynorskprofessoratet ved [[Universitetet i Oslo]]. I 1936 vart Kolsrud òg styrar av [[Norsk målførearkiv]]. | '''[[Sigurd Kolsrud]]''' (fødd 31. oktober 1888 i [[Østre Toten]], død 10. desember 1957) var språkforskar. Frå 1923 til han døydde hadde han nynorskprofessoratet ved [[Universitetet i Oslo]]. I 1936 vart Kolsrud òg styrar av [[Norsk målførearkiv]]. | ||
| Linje 9: | Linje 9: | ||
== Språkforskar == | == Språkforskar == | ||
Hausten 1907 byrja han å lese filologi i [[Kristiania]]. Han vart snart målmann og medlem av [[Pønskarlaget]], eit forum for norsklyndte studentar ved universitetet. Kolsrud var òg aktiv i [[Studentmållaget]]. [[Folketeljinga 1910|Folketeljinga for 1910]] syner at han budde i [[Nordahl Bruns gate (Oslo)|Nordahl Bruns gate 3]]. | Hausten 1907 byrja han å lese filologi i [[Kristiania]]. Han vart snart målmann og medlem av [[Pønskarlaget]], eit forum for norsklyndte studentar ved universitetet. Kolsrud var òg aktiv i [[Studentmållaget]]. [[Folketeljinga 1910|Folketeljinga for 1910]] syner at han budde i [[Nordahl Bruns gate (Oslo)|Nordahl Bruns gate 3]]. | ||
| Linje 16: | Linje 17: | ||
== Ekteskap og born == | == Ekteskap og born == | ||
I 1915 gifte han seg med Dorthea Enebak (1890-1981) frå [[Rovde kommune|Rovde]] på [[Sunnmøre]]. Kona var dotter av gardbrukar Knut O. Enebak og Karen f. Redse. Kolsrud og kona fekk fire søner; to av dei vart framståande vitskapsfolk som far sin. [[Knut Kolsrud (1916-1989)|Knut Kolsrud]] (1916-89) vart ein kjend etnolog, medan broren [[Marius Kolsrud]] (1919-2007) var professor i teoretisk fysikk. | I 1915 gifte han seg med Dorthea Enebak (1890-1981) frå [[Rovde kommune|Rovde]] på [[Sunnmøre]]. Kona var dotter av gardbrukar Knut O. Enebak og Karen f. Redse. Kolsrud og kona fekk fire søner; to av dei vart framståande vitskapsfolk som far sin. [[Knut Kolsrud (1916-1989)|Knut Kolsrud]] (1916-89) vart ein kjend etnolog, medan broren [[Marius Kolsrud]] (1919-2007) var professor i teoretisk fysikk. | ||
| Linje 25: | Linje 26: | ||
*{{folketelling|pf01036392129420|Sigurd Kolsrud|1910|Kristiania kjøpstad}} | *{{folketelling|pf01036392129420|Sigurd Kolsrud|1910|Kristiania kjøpstad}} | ||
*[http://runeberg.org/hvemerhvem/1948/0296.html «Sigurd Kolsrud» i ''Hvem er Hvem 1948''] | *[http://runeberg.org/hvemerhvem/1948/0296.html «Sigurd Kolsrud» i ''Hvem er Hvem 1948''] | ||
*Eskeland, Ivar: ''I strid for norsk mål : Noregs mållag 1906-1956''. Oslo : Noregs mållag, 1956. {{bokhylla|NBN:no-nb_digibok_2008050700023}} | |||
*{{SNL-artikkel|https://snl.no/Sigurd_Kolsrud|Sigurd Kolsrud}} | *{{SNL-artikkel|https://snl.no/Sigurd_Kolsrud|Sigurd Kolsrud}} | ||
*Venås, Kjell: ''Sigurd Kolsrud'', Oslo 2005. | *Venås, Kjell: ''Sigurd Kolsrud'', Oslo 2005. | ||
Sideversjonen fra 28. mai 2016 kl. 01:26
Sigurd Kolsrud (fødd 31. oktober 1888 i Østre Toten, død 10. desember 1957) var språkforskar. Frå 1923 til han døydde hadde han nynorskprofessoratet ved Universitetet i Oslo. I 1936 vart Kolsrud òg styrar av Norsk målførearkiv.
Bakgrunn
Han vaks opp i Østre Toten, som son av lærar Knut Kolsrud (1861-1937) og Berte Maria f. Bakke. Faren var opphaveleg frå Valdres, men vart i 1884 tilsett som lærar ved Smitborg skole i Balkegrenda på Toten. Teologen og kyrkjehistorikaren Oluf Kolsrud var ein eldre bror av Sigurd Kolsrud.
I 1899 fekk faren arbeid ved Løken skole i Løten, og familien flytta dit. Sigurd Kolsrud gjekk millomskulen og gymnaset i Hamar, der han tok latinartium i 1907.
Språkforskar
Hausten 1907 byrja han å lese filologi i Kristiania. Han vart snart målmann og medlem av Pønskarlaget, eit forum for norsklyndte studentar ved universitetet. Kolsrud var òg aktiv i Studentmållaget. Folketeljinga for 1910 syner at han budde i Nordahl Bruns gate 3.
I desember 1913 tok han hovudfagseksamen med den særs gode karakteren 1,6. Oppgåva hadde tittelen Heidmarksmaalet 1315-1560. Kjeldekritisk innleiding. Etter eit studieopphald i Uppsala vart han i 1916 tilsett ved Riksarkivet, og i 1923 følgde han etter Marius Hægstad i nynorskprofessoratet i Kristiania.
Som vitskapsmann skreiv Kolsrud mellom anna om dei norske målføra, særleg austlandsmåla. I bladet Den 17de Mai formidla han kunnskap til ålmenta om faget sitt og aktuelle emne. Som leiar av Norsk målførearkiv (1936-57) og Norsk Ordbok (1931-41) var han ein sentral person i granskinga av norsk talemål.
Ekteskap og born
I 1915 gifte han seg med Dorthea Enebak (1890-1981) frå Rovde på Sunnmøre. Kona var dotter av gardbrukar Knut O. Enebak og Karen f. Redse. Kolsrud og kona fekk fire søner; to av dei vart framståande vitskapsfolk som far sin. Knut Kolsrud (1916-89) vart ein kjend etnolog, medan broren Marius Kolsrud (1919-2007) var professor i teoretisk fysikk.
Familien budde på Vålerenga til 1922, då dei flytta til Stabekk i Bærum. I 1934 kjøpte Sigurd Kolsrud ein villa i Møllers vei på Ramstad. Medan dei budde i Bærum, var Dorthea Kolsrud aktiv i lokalpolitikken og husflidssamskipnaden i bygda.
Kjelder og litteratur
- Sigurd Kolsrud i folketelling 1900 for Løten herred fra Digitalarkivet
- Sigurd Kolsrud i folketelling 1910 for Kristiania kjøpstad fra Digitalarkivet
- «Sigurd Kolsrud» i Hvem er Hvem 1948
- Eskeland, Ivar: I strid for norsk mål : Noregs mållag 1906-1956. Oslo : Noregs mållag, 1956. Mal:Bokhylla
- «Sigurd Kolsrud» i Store norske leksikon
- Venås, Kjell: Sigurd Kolsrud, Oslo 2005.