Skottetoget

Kringen er eit lite område litt sør for tettstaden (frå 2000 byen) Otta i Sel kommune. Lokalt er namnet i fleirtal, Kringane, dativ Kringom eller Høg-Kringom, og det er først og fremst landskjent på grunn av ei hending onsdagen 26. august 1612. Det var under det som er kalla Kalmarkrigen.

Men historia starta nokre månader før. På denne tida var krigane dominert av leigetroppar, og svenskekongen, Gustav 2 Adolf, hadde sendt ein høgare offiser, Johann von Mônnichhofen til Nederland for å verve soldatar. Han samla om lag 1200 mann som han selga ut frå Amsterdam med 14. juli 1612. Fem dagar seinare gjekk denne styrken i land ved Stjørdalen og marsjerte raskt opp dalen over Meråker og over til Sverige utan å møte motstand.

Parallellt gav Gustav Adolf ein skotsk adelsmann, Sir James Spens, i oppdrag å skaffe soldatar også i Skottland. Det var ikkje kongen av Skottlad, Jacob 1, interessert i, for han var gift med søster til kongen av Danmark-Noreg, Kristian 4. Det lyktes Spens ved hjelp av en skotsk oberst, Andrew Ramsay, å verve ein styrke. Skotske myndigheiter prøvde å stanse

ar til Skottland for å hyre slike. Han fekk verva om lag _____ mann, som vart fordelte på __ skip. Eit av skipa drog ut frå den vesle hamnebyen Wick og eitt frå Dundee, og desse to skipa segla saman mot norskekysten under leiing av oberstløytnant Alexander Ramsay med to kompanisjefar, George Hay og George Sinclair.

Kjelder og litteratur

• Bondevik, Kjell 1948: Studiar i norsk segnhistorie. Aschehoug & Co.
• Krag, Hans Peter Schnitler 1838: Sagn, samlede i Gudbrandsdalen om Slaget ved Kringlen den 26de August 1612, og udgivne i Forbindelse med hvad Historien beretter om denne Tildragelse. Christiania
• Michell, Thomas C.B. 1886 (norsk omsetjing ved Tone Formo 1997): Historien om Den skotske ekspedisjon til Norge i 1612. Utg.: Jon Selfors
• Rasch-Eng, Rolf 192: Herr Sinclair dro over salten hav. Skottetoget og kampene ved Kringen 1612. Libretto forlag
• Rudin, S. 1953: Kringenslaget og segna om velta. ''Årbok for Gudbrandsdalen''
• Teigum, Ivar 1978: «Ei nogen levende sjel kom hjem». Fakta og fantasi om skotteferda i 1612. Syn og Segn s. 482-490
• Teigum, Ivar 2004: Bygdebok for Vågå og Sel bd. 2 s. 62-63