276 671
redigeringer
Ættesambandet Stårheim – Orre på Jæren i mellomalderen (vis kilde)
Sideversjonen fra 7. mar. 2024 kl. 10:29
, 7 marsRobot: Endrer mal: Bokhylla
Ingen redigeringsforklaring |
m (Robot: Endrer mal: Bokhylla) |
||
| (6 mellomliggende versjoner av 3 brukere er ikke vist) | |||
| Linje 28: | Linje 28: | ||
Oslobispen Nikolas stifta i 1196 [[baglerpartiet]] (av latin ''baculus'', bispestav). Bispepartiet vil vel vera det rette namnet no til dags. Kong Sverre måtte kjempa heile resten av sitt liv mot baglerpartiet. I juni 1204 kom kong Valdemar (Seier) frå Danmark til [[Tunsberg]] med ein flåte på 360 skip. Med seg hadde han Filippus Simonsen, systerson til bisp Nikolas. Valdemar gjekk med på at Filippus skulle verta førar for baglane. Den gamle avtalen med danskekongen om lensherrerett over jarledømet på [[Austlandet]] ([[Viken]]) vart fornya med Filippus til jarl. Avtalen hadde same innhald som tilsvarande avtale med Erling Skakke i 1170. Valdemar reiste så heim att til Danmark. Han let etter seg 35 skip og noko krigsutstyr. Til pant for at avtalen vart halden tok Valdemar med nokre gode menn til gislar. Ein av dei var Andres til Stårheim, bror til Filippus. | Oslobispen Nikolas stifta i 1196 [[baglerpartiet]] (av latin ''baculus'', bispestav). Bispepartiet vil vel vera det rette namnet no til dags. Kong Sverre måtte kjempa heile resten av sitt liv mot baglerpartiet. I juni 1204 kom kong Valdemar (Seier) frå Danmark til [[Tunsberg]] med ein flåte på 360 skip. Med seg hadde han Filippus Simonsen, systerson til bisp Nikolas. Valdemar gjekk med på at Filippus skulle verta førar for baglane. Den gamle avtalen med danskekongen om lensherrerett over jarledømet på [[Austlandet]] ([[Viken]]) vart fornya med Filippus til jarl. Avtalen hadde same innhald som tilsvarande avtale med Erling Skakke i 1170. Valdemar reiste så heim att til Danmark. Han let etter seg 35 skip og noko krigsutstyr. Til pant for at avtalen vart halden tok Valdemar med nokre gode menn til gislar. Ein av dei var Andres til Stårheim, bror til Filippus. | ||
Filippus fekk kongsnamn av baglane (Filippus Baglerkonge) på [[Borgarting]] ([[Sarpsborg]]) våren 1207. Han gjorde forlik med kong [[Inge Bårdson]] (1204-1217) på [[Kvitsøy]] i 1208, og vart godkjent som underkonge på Austlandet. Grensa for jarledømet hans vart sett på forliksmøtet på Kvitsøy. Den gjekk til [[Rygjarbit]] (Gjernestangen) i vest og til [[Svinesund]] i sør. [[Båhuslen]] ([[Ranrike]]) var ikkje med. Filippus nekta samtidig å gje frå seg kongsegelet og held fast på kongenamnet all si tid. Eldste | Filippus fekk kongsnamn av baglane (Filippus Baglerkonge) på [[Borgarting]] ([[Sarpsborg]]) våren 1207. Han gjorde forlik med kong [[Inge Bårdson]] (1204-1217) på [[Kvitsøy]] i 1208, og vart godkjent som underkonge på Austlandet. Grensa for jarledømet hans vart sett på forliksmøtet på Kvitsøy. Den gjekk til [[Rygjarbit]] (Gjernestangen) i vest og til [[Svinesund]] i sør. [[Båhuslen]] ([[Ranrike]]) var ikkje med. Filippus nekta samtidig å gje frå seg kongsegelet og held fast på kongenamnet all si tid. Eldste originalbrev som enno er funne etter kongar her i landet er frå Filippus til bøndene i Mossedalen. Der kallar han seg konge. | ||
Framtidsvonene for Stårheim-Orreætta måtte no synast svært lyse. I 1209 vart Filippus gift med [[Kristin Sverresdotter|Kristin]], dotter til kong Sverre og dronning Margreta frå Sverige. Bryllaupet stod med stor stas i Oslo, men lukka vart kortvarig. Kristin døydde på barselseng alt i 1213, og barnet kort tid etter mora. Filippus døydde på sotteseng i Tunsberg i juli 1217, barnlaus. Same år døydde kong Inge Bårdson. | Framtidsvonene for Stårheim-Orreætta måtte no synast svært lyse. I 1209 vart Filippus gift med [[Kristin Sverresdotter|Kristin]], dotter til kong Sverre og dronning Margreta frå Sverige. Bryllaupet stod med stor stas i Oslo, men lukka vart kortvarig. Kristin døydde på barselseng alt i 1213, og barnet kort tid etter mora. Filippus døydde på sotteseng i Tunsberg i juli 1217, barnlaus. Same år døydde kong Inge Bårdson. | ||
| Linje 52: | Linje 52: | ||
==Kjelder== | ==Kjelder== | ||
* Artikkelen er skreve av John Thysse på Voll. | * Artikkelen er opphavleg skreve av John Thysse på Voll, som oppgjer følgjande kjelder: | ||
** Høst, Sigurd: ''Norges historie : med viktigere avsnitt av Danmarks og Sveriges historie.''. Utg. Gyldendal. Oslo. 1930. {{Nb.no|NBN:no-nb_digibok_2009060900029}}. | |||
** Bugge, Alexander: ''Smaa bidrag til Norges historie paa 1000-tallet''. Kristiania. 1914. {{Nb.no|NBN:no-nb_digibok_2014082208030}}. | |||
** Munch, P.A.: ''Det norske folks Sprog og Historie''. | |||
** ''[[Heimskringla]]''. | |||
** ''[[Sverresoga]]''. | |||
** ''[[Håkon Håkonssons soge]]''. | |||
[[Kategori:Slekter]] | [[Kategori:Slekter]] | ||
[[ | [[Kategori:Middelalderen]] | ||
[[ | [[Kategori:Borgerkrigstida]] | ||
[[Kategori:Jæren]] | [[Kategori:Jæren]] | ||
{{nn}} | |||