Frederik Schmidt: Forskjell mellom sideversjoner

Språkleg redigering
Ingen redigeringsforklaring
(Språkleg redigering)
Linje 1: Linje 1:
{{thumb høyre|Schmidt, Fr (1771-1840) farge.jpg|Frederik Schmidt. Maleri av [[C.P.Meidell]], 1860.|}}'''[[Frederik Schmidt]]''' (fødd i Asminderød på Sjælland [[27. mai]] [[1771]], død [[16. februar]] [[1840]] i Himmelev, også på Sjælland), var teolog, forfattar, [[eidsvollsmann]] og [[stortingsmann]]. Han var sterkt knytta til Danmark og den danske embetsmannskulturen, høgkulturelt interessert og litterært aktiv. Dette let seg tidstypisk lett sameine med ein sterk romantisk inspirert Noregs-patriotisme. Teologisk sett var Schmidt ein rasjonalistisk orientert «potetprest»,  og ein motstandar [[Haugianisme|Hauge-rørsla]], men like fullt sterkt oppteken av allmugens kulturelle og materielle framgang. Politisk sett var han ein nasjonaldemokratisk innstilt folkets ven.   
{{thumb høyre|Schmidt, Fr (1771-1840) farge.jpg|Frederik Schmidt. Maleri av [[C.P.Meidell]], 1860.|}}'''[[Frederik Schmidt]]''' (fødd i Asminderød på Sjælland [[27. mai]] [[1771]], død [[16. februar]] [[1840]] i Himmelev, også på Sjælland), var teolog, forfattar, [[eidsvollsmann]] og [[stortingsmann]]. Han var oppvaksen i Noreg, og verka mellom anna som sokneprest på [[Eiker]] i drygt tjue år før han flytta attende til Danmark, der han også var fødd og hadde studert. Han var sterkt knytta til Danmark og den danske embetsmannskulturen, høgkulturelt interessert, rasjonalistisk orientert og litterært aktiv. Alt dette let seg tidstypisk godt sameine med ein romantisk inspirert Noregs-patriotisme. Han var sterkt oppteken av allmugens kulturelle og materielle framgang, og politisk sett var han ein nasjonaldemokratisk innstilt folkets ven.   


På Eidsvoll representerte han [[Buskerud amt]] saman med [[Johan Collett (1775–1827)|fogd Collett]] og bonde [[Christopher Hoen]]. Sistnemnde var sambygding og soknebarn av presten Schmidt. Dei to var innkvarterte saman under Eidsvoll-opphaldet, og dei delte mange synsmåtar på politikk og samfunn. Men i religiøse haldningar var dei skarpe motstandarar. Haugianaren Hoen og sokneprest Schmidt hadde endatil tørna saman i nesten fysisk konfrontasjon i haugianismens fyrste kamptid på Eiker.
På Eidsvoll representerte han [[Buskerud amt]] saman med [[Johan Collett (1775–1827)|fogd Collett]] og bonde [[Christopher Hoen]]. Sistnemnde var sambygding og soknebarn av presten Schmidt. Dei to var innkvarterte saman under Eidsvoll-opphaldet, og dei delte mange synsmåtar på politikk og samfunn. Men i religiøse haldningar var dei skarpe motstandarar. Haugianaren Hoen og sokneprest Schmidt hadde endatil tørna saman i nesten fysisk konfrontasjon i haugianismens fyrste kamptid på Eiker.


Schmidt budde og verka som sokneprest i den bygda i drygt tjue år før han flytta attende til Danmark, der han også var fødd og hadde studert.


== Bakgrunn og familie ==
== Bakgrunn og familie ==
Veiledere, Administratorer
9 136

redigeringer