Skribenter
4 115
redigeringer
→Glomfoss Bruk i 2011
Ingen redigeringsforklaring |
|||
| (6 mellomliggende versjoner av 2 brukere er ikke vist) | |||
| Linje 10: | Linje 10: | ||
På Fyresvatn vart dampbåten [[M/S «Teisner»|D/S Fyresdal]] nytta til å slepe tømmeret utover til Kilegrend. Tømmeret vart samla i ringar/sopper og ein nytta seg helst og av medvind. | På Fyresvatn vart dampbåten [[M/S «Teisner»|D/S Fyresdal]] nytta til å slepe tømmeret utover til Kilegrend. Tømmeret vart samla i ringar/sopper og ein nytta seg helst og av medvind. | ||
I [[1914]] vart det laga ny dam ved Glom og det vart skote ut ein tunnel slik at det vart lettare å regulere utsleppet av vatn frå Fyresvatn. Glomfoss er det austre/venstre utløpet frå vatnet. På bilete ser vi at det tømmeret som skal til Glomfoss Bruk vert leida mot dette ved hjelp av ein bom. Der er eit basseng inntil huset som tek mot tømmeret som så vert frakta inn i sagbruket på noko som likna ein kjerrat. Dette bassenget fungerar og som inntak til turbinen, turbin - huset ser vi på utsida av huset. | I [[1914]] vart det laga ny dam ved Glom og det vart skote ut ein tunnel slik at det vart lettare å regulere utsleppet av vatn frå Fyresvatn. Glomfoss er det austre/venstre utløpet frå vatnet. På bilete ser vi at det tømmeret som skal til Glomfoss Bruk vert leida mot dette ved hjelp av ein bom. Der er eit basseng inntil huset som tek mot tømmeret som så vert frakta inn i sagbruket på noko som likna ein [[kjerrat]]. Dette bassenget fungerar og som inntak til turbinen, turbin - huset ser vi på utsida av huset. | ||
Sjølve huset er i to høgder. Oppe er det ein større panelhøvel med mange profilar. Vidare er der ein stor sagbenk og fleire mindre sager og anna som høyrer med i denne samanhengen. Frå denne høgda vart materialane køyrd ut ved hjelp av ein skinnegang og lagra i skur nedstraums mot Drang i høve til bygningen. I underetasjen er der ei rekke innretningar som må til for å drive innretningane oppe, mellom anna ei meng med akslingar og drivreimar i alle retningar. Der er og ein større slipestein. | Sjølve huset er i to høgder. Oppe er det ein større panelhøvel med mange profilar. Vidare er der ein stor sagbenk og fleire mindre sager og anna som høyrer med i denne samanhengen. Frå denne høgda vart materialane køyrd ut ved hjelp av ein skinnegang og lagra i skur nedstraums mot Drang i høve til bygningen. I underetasjen er der ei rekke innretningar som må til for å drive innretningane oppe, mellom anna ei meng med akslingar og drivreimar i alle retningar. Der er og ein større slipestein. | ||
| Linje 39: | Linje 39: | ||
Då Fyresdal Bygdemuseum tok over Glomfoss Bruk, var lagerbygningane nedanfor sjølve bygningen fjerna, men mykje av skinnegangen er intakt. Over dammen går det ein veg til den delen av området som ligg på vestsida. Skinnegangen opp til brygga gjekk under denne vegen og då den i seinare tid vart utbetra vart aktuell tunnel mura igjen og skinnegangen fjerna. Brygga er framleis på plass. I samband med overdraginga til Fyresdal Bygdemuseum vart tomta med lagerskur på austsida sundet overdrege til naboeigedomen der. | Då Fyresdal Bygdemuseum tok over Glomfoss Bruk, var lagerbygningane nedanfor sjølve bygningen fjerna, men mykje av skinnegangen er intakt. Over dammen går det ein veg til den delen av området som ligg på vestsida. Skinnegangen opp til brygga gjekk under denne vegen og då den i seinare tid vart utbetra vart aktuell tunnel mura igjen og skinnegangen fjerna. Brygga er framleis på plass. I samband med overdraginga til Fyresdal Bygdemuseum vart tomta med lagerskur på austsida sundet overdrege til naboeigedomen der. | ||
Då museet tok over, var det mykje entusiasme lokalt og generelt, bygningen vart mykje utbetra og det vart gjort ei grundig opprydding ute og inne. Det har vore gjort fleire framstøyt for å på ein eller annan måte få aktivisera det unike anlegget, men førebels (2011) har ein ikkje kome lengre med det. Fyresdal har elles rikeleg med liknande anlegg frå perioden. [[M/S Teisner|Fløytingsbåten Teisner]] er m.a. del av museumssamlinga. | Då museet tok over, var det mykje entusiasme lokalt og generelt, bygningen vart mykje utbetra og det vart gjort ei grundig opprydding ute og inne. Det har vore gjort fleire framstøyt for å på ein eller annan måte få aktivisera det unike anlegget, men førebels (2011) har ein ikkje kome lengre med det. Fyresdal har elles rikeleg med liknande anlegg frå perioden. [[M/S Teisner|Fløytingsbåten Teisner]] er m.a. del av museumssamlinga. | ||
''Dei to andre dammane i området'' | |||
Båe er frå reguleringa i 1914 og dei er typiske nåledammar slik og Glomsdammen var. Når ein skulle stemme dammen vart tillaga planker styrt ned mot ein botnstokk og straumen gjorde at dei vart ståande på plass. Eit farleg arbeid, og det var mang ein arbeidar som då vart vippa ut i straumen og kunne drukne. Som ein vil sjå på foto kunne slike dammar leke ein del. Etter opning av dammen vart nålene lagra på sjølve dammen som her, eller i eit nålehus på land. | |||
'''Rusdammen''' | |||
Denne er i det vestre/høgre utløpet av Fyresvatn, altså vest for denne øya Øyna som deler utløpet i to. Plasseringa går tydeleg fram av fløytingskartet. | |||
'''Drangsdammane''' | |||
Etter at dei to løpa er samla att kjem ein nedstraums til Drang, frå denne er det to utløp att, eit på kvar side av ei øy som og heiter Øyni. Etter dette samlar elveløpet seg att. Det vestre/høgre løpet heiter Kanalen og vart nytta ved fløytinga. Her vart det bygd ein dam, ''vestre Drangsvatn dam''. I det austre/venstre løpet vart det og bygd ein dam, men dette elveløpet vart ikkje nytta ved fløytinga og vart skjerma ved hjelp av ein bom. Plassering av desse dammane ser ein og på fløytingskartet. | |||
==Galleri== | ==Galleri== | ||
<gallery> | <gallery> | ||
Fil:Glomsdammen 1913.jpg|Til høgre er Glomfoss Bruk. Vi ser inntak for tømmer og vatn. Innsjøen [[Drang]] i det fjerne. Glomsdammen er under utbetring 1913. {{byline| [[Arendal Fossekompani]] (1913)}} | |||
Fil:Glomsdammen 1914.jpg|Glomsdammen 1914. Til venstre er Glomfoss bruk. {{byline| [[Arendal Fossekompani]] (1914)}} | |||
Glomsdammen 1913.jpg|Til høgre er Glomfoss Bruk. Vi ser inntak for tømmer og vatn. Innsjøen [[Drang]] i det fjerne. Glomsdammen er under utbetring 1913. {{byline| [[Arendal Fossekompani]] (1913)}} | Fil:Glomfoss Bruk. Aksjebrev 1919.jpg|Aksjebrev frå 1919. {{byline|[[Olav Momrak-Haugan]] (2011)}} | ||
Glomsdammen 1914.jpg|Glomsdammen 1914. Til venstre er Glomfoss bruk. {{byline| [[Arendal Fossekompani]] (1914)}} | Fil:MS Teisner med slep.jpg|M/S Teisner med tømmerslep. {{byline| [[Magne Risdal]] (usikkert årstal.)}} | ||
Glomfoss Bruk. Aksjebrev 1919.jpg| Aksjebrev frå 1919. {{byline|[[Olav Momrak-Haugan]] (2011)}} | Fil:Rusdammen .jpg|Rusdammen i vestre elveløp ut frå Fyresvatn. Vi ser at dammen er stemt med nåler og at det er ein del lekkasje mellom desse. Årstal 1914 og fotograf Olav S. Nylid | ||
MS Teisner med slep.jpg|M/S Teisner med tømmerslep. {{byline| [[Magne Risdal]] (usikkert årstal.)}} | Fil:Drangsdammen .jpg|Dette er dammen i vestre/høgre utløpet frå Drang sett oppstraums. Dammen er open og nålene er lagra oppe på damkrona. Årstal 1914 og fotograf er Olav S. Nylid. | ||
</gallery> | </gallery> | ||