Lama: Forskjell mellom sideversjoner
m (Robot: Erstatter mal: Reflist) |
|||
| (6 mellomliggende versjoner av en annen bruker er ikke vist) | |||
| Linje 5: | Linje 5: | ||
Tradisjonelle namn på lamaen i områda der han tradisjonelt blir bruka som husdyr inkluderer '''qawra''' på aymara og '''llama''' på quechua. Det sistnemnte er namnet som har vorte innlånt i [[spansk]] (''llama'') og [[portugisisk]] (Brasil: ''lhama''; Portugal: ''lama'') og vidare derifrå til andre språk. | Tradisjonelle namn på lamaen i områda der han tradisjonelt blir bruka som husdyr inkluderer '''qawra''' på aymara og '''llama''' på quechua. Det sistnemnte er namnet som har vorte innlånt i [[spansk]] (''llama'') og [[portugisisk]] (Brasil: ''lhama''; Portugal: ''lama'') og vidare derifrå til andre språk. | ||
På spansk, og ofte på andre språk òg, blir ungane kalla '''cría''' (frå | På spansk, og ofte på andre språk òg, blir ungane kalla '''cría''' (frå [[spansk]] ''cría'', ‘spedbarn’). I Noreg er det vanlig å låne terminologien frå [[hest]]: Ungen (''cría'') blir kalla '''[[fol]]''', det vaksne hodyret blir kalla '''[[hoppe]]''', det vaksne hanndyret blir kalla '''[[hingst]]''', og ein [[kastrering|kastrert]] hanne blir kalla '''[[vallak]]'''. | ||
== Lamaer i Noreg == | == Lamaer i Noreg == | ||
| Linje 15: | Linje 15: | ||
{{thumb|21831 Lama glama, Smoela.jpg|Lama i strandkanten på [[Innsmøla]] i [[Smøla kommune]] på [[Nordmøre]].|Olve Utne}} | {{thumb|21831 Lama glama, Smoela.jpg|Lama i strandkanten på [[Innsmøla]] i [[Smøla kommune]] på [[Nordmøre]].|Olve Utne}} | ||
=== Skjolden Llamas === | |||
[[Skjolden Llamas]] ligg på [[Gulbrandsgarden]] under [[Skjolden]] i [[Luster kommune]] i [[Sogn]]. Dei kjøpte dei første to lamaene i 2005 og følgte opp med ni fleire i 2006. Per 2013 har dei kring 30 dyr. Skjolden Llamas baserer drifta dels på grønsaker og lamaull og dels på kløvturar med lama. | [[Skjolden Llamas]] ligg på [[Gulbrandsgarden]] under [[Skjolden]] i [[Luster kommune]] i [[Sogn]]. Dei kjøpte dei første to lamaene i 2005 og følgte opp med ni fleire i 2006. Per 2013 har dei kring 30 dyr. Skjolden Llamas baserer drifta dels på grønsaker og lamaull og dels på kløvturar med lama. | ||
== Fotnotar == | == Fotnotar == | ||
<references /> | |||
== Kjelder == | == Kjelder == | ||
[[ | [[Kategori:Kameldyr]] | ||
[[ | [[Kategori:Etableringer i 1998]] | ||
{{nn}} | |||
Nåværende revisjon fra 8. mar. 2024 kl. 10:07
Lama (Lama glama), gjennom kastiljansk frå quechua llama, er eit kameldyr med opphav i Sør-Amerika. Opphavet til husdyret lama er hovudsaklig den ville guanacoen (Lama guanicoe). Lamaen blir tradisjonelt bruka som kløvdyr og i ull- og kjøttproduksjon. I tillegg kan enkeltindivid brukast som vaktdyr i småfe-flokkar. Ein vaksen lama veg kring 120–250 kg og er gjerne kring 1,60–1,80 m høg (frå framtær til hovud). Lamaen har vore bruka som husdyr i kring 5000 år i Andesregionen. Til Norge kom han som husdyr i 1998.
Namn
Tradisjonelle namn på lamaen i områda der han tradisjonelt blir bruka som husdyr inkluderer qawra på aymara og llama på quechua. Det sistnemnte er namnet som har vorte innlånt i spansk (llama) og portugisisk (Brasil: lhama; Portugal: lama) og vidare derifrå til andre språk.
På spansk, og ofte på andre språk òg, blir ungane kalla cría (frå spansk cría, ‘spedbarn’). I Noreg er det vanlig å låne terminologien frå hest: Ungen (cría) blir kalla fol, det vaksne hodyret blir kalla hoppe, det vaksne hanndyret blir kalla hingst, og ein kastrert hanne blir kalla vallak.
Lamaer i Noreg
Dei første lamaene utom dyrehagedyr vart innført til Noreg i 1998, og til saman 120 dyr vart innført da og i 2000.
Norsk Lama AS
Norsk Lama AS vart stifta i 1998 på gardane Salthammer og By Nordre i Levanger kommune på Innherad. Per 2011 har dei kring 100 dyr.
Skjolden Llamas
Skjolden Llamas ligg på Gulbrandsgarden under Skjolden i Luster kommune i Sogn. Dei kjøpte dei første to lamaene i 2005 og følgte opp med ni fleire i 2006. Per 2013 har dei kring 30 dyr. Skjolden Llamas baserer drifta dels på grønsaker og lamaull og dels på kløvturar med lama.
Fotnotar