323 355
redigeringer
ingen redigeringsforklaring
(Ny side: '''Ragnvald Orknøyjarl''', eigentleg Kale Kollsson (fødd kring 1000 i Agder, død 1158 på Orknøyane) var jarl på Orknøyane, og vart etter sin død rekna som helgen....) |
Ingen redigeringsforklaring |
||
| (5 mellomliggende versjoner av 3 brukere er ikke vist) | |||
| Linje 1: | Linje 1: | ||
'''[[Ragnvald Orknøyjarl]]''', eigentleg Kale Kollsson (fødd kring | {{thumb|Magnuskatedralen The Earls Palace.JPG|Jarlanes palass i Kirkwall, med St. Magnuskatedralen i bakgrunnen. Det var Ragnvald som let byggje katedralen i 1137.|Heidi Thöni Sletten|2011}} | ||
'''[[Ragnvald Orknøyjarl]]''', eigentleg Kale Kollsson (fødd kring 1100 i [[Agder]], død 1158 på [[Orknøyane]]) var jarl på Orknøyane, og vart etter sin død rekna som [[helgen]]. | |||
Han var son av hovdingsonen [[Koll Kalesson]] frå [[Jæren]] og jarledottera [[Gunhild Erlendsdotter]] frå Orknøyane. Mora var syster av [[Magnus Orknøyjarl|Magnus Erlendsson Orknøyjarl]]. Ragnvald heitte opphavleg Kale Kollsson, og var oppkalla etter farfaren [[Kale Sæbjørnsson]]. Namnet Ragnvald tok han seinare, etter [[Ragnvald Bruseson]] som var ein fosterson av [[Olav den heilage]]. | Han var son av hovdingsonen [[Koll Kalesson]] frå [[Jæren]] og jarledottera [[Gunhild Erlendsdotter]] frå Orknøyane. Mora var syster av [[Magnus Orknøyjarl|Magnus Erlendsson Orknøyjarl]]. Ragnvald heitte opphavleg Kale Kollsson, og var oppkalla etter farfaren [[Kale Sæbjørnsson]]. Namnet Ragnvald tok han seinare, etter [[Ragnvald Bruseson]] som var ein fosterson av [[Olav den heilage]]. | ||
I ''Orknøyinganes saga'' vert det fortalt at Koll og Gunhild budde på | I ''Orknøyinganes saga'' vert det fortalt at Koll og Gunhild budde på en av sine gårder i [[Agder]] då Ragnvald vart fødd. Ein del har meint at han vart fødd på Jæren, men det er ikkje hald for det i kjeldene. Koll hadde vore med på [[Magnus Berrføtt]] sitt tokt mot vest i 1098, då kongen skulle hemna farfaren [[Harald Hardråde]] som fall i England i 1066. På Orknøyane tok kongen dei to jarlane, brørne [[Pål Torfinnsson]] og [[Erlend Torfinnson]] til fange og sende dei til Noreg. Både to døydde her i landet i løpet av den fyrste vinteren. Kongssonen [[Sigurd Jorsalfare|Sigurd Magnusson]], seinare kjend som Jorsalfare, vart innsatt som herskar på øyane – berre åtte år gamal. | ||
Under eit slag i Menaistredet utafor Wales vart Kale Sæbjørnsson hardt såra, og han døydde på [[Hebridene]] same vinteren. Som kompensasjon for faren sin død fekk Koll Kalesson Gunhild Erlendsdotter til ekte, og ei medgift som bland anna femna ein gard på Paplay. Koll og Gunhild drog til Noreg, og busette seg i Agder der han vart [[lendmann]] | Under eit slag i Menaistredet utafor Wales vart Kale Sæbjørnsson hardt såra, og han døydde på [[Hebridene]] same vinteren. Som kompensasjon for faren sin død fekk Koll Kalesson Gunhild Erlendsdotter til ekte, og ei medgift som bland anna femna ein gard på Paplay. Koll og Gunhild drog til Noreg, og busette seg i Agder der han vart [[lendmann]]. Ein god ven frå tida på Agder var [[Solmund Sigurdsson]], son av [[Sigurd Sneis]]. Sigurd fall i slaget ved Menaistredet, der Kale Sæbjørnsson vart dødeleg såra. | ||
Kale Kollsson reiste då han var femten år gamal til England med nokre handelsmenn. I Grimsby møtte dei ein mann som kalla seg Gilchrist. Han fortalde Kale at han eigentleg heitte Harald Magnusson, og var son av Magnus Berrføtt. Dei svor evig venskap, og Kale meinte at Sigurd Magnusson nok ville ta ein ukjent bror godt imot. Harald Gilchrist vart ei tid seinare medkonge under namnet [[Harald Gille]]. Kale reiste så attende til Agder, og så vidare til [[Bergen]]. I Bergen møtte han mellom anna [[Jon Petersson]] frå [[Sogn]], og dei to vart gode vener. I åra som fulgte reiste Kale til England fleire gonger, og på vintrane var han heime på Agder der han ofte var i lag med Solmund Sigurdsson. | Kale Kollsson reiste då han var femten år gamal til England med nokre handelsmenn. I Grimsby møtte dei ein mann som kalla seg Gilchrist. Han fortalde Kale at han eigentleg heitte Harald Magnusson, og var son av Magnus Berrføtt. Dei svor evig venskap, og Kale meinte at Sigurd Magnusson nok ville ta ein ukjent bror godt imot. Harald Gilchrist vart ei tid seinare medkonge under namnet [[Harald Gille]]. Kale reiste så attende til Agder, og så vidare til [[Bergen]]. I Bergen møtte han mellom anna [[Jon Petersson]] frå [[Sogn]], og dei to vart gode vener. I åra som fulgte reiste Kale til England fleire gonger, og på vintrane var han heime på Agder der han ofte var i lag med Solmund Sigurdsson. | ||
| Linje 94: | Linje 95: | ||
[[Kategori:Helgener]] | [[Kategori:Helgener]] | ||
[[Kategori:Grimstad kommune]] | [[Kategori:Grimstad kommune]] | ||
[[Kategori:Fødsler på 1100-tallet]] | [[Kategori:Fødsler på 1100-tallet]] | ||
[[Kategori:Dødsfall på 1100-tallet]] | [[Kategori:Dødsfall på 1100-tallet]] | ||
{{nn}} | |||
[[Kategori:Orknøyene]] | |||
{{DEFAULTSORT:Ragnvald Orknøyjarl}} | |||