Skulehistorie i Leikanger
Skulehistorie i Leikanger skal gi ei oversikt over skulekrinsar, skulehus, skulevegar, statistikk, kjelder og arkiv frå Leikanger kommune si skulehistorie.
Målet er å utvide denne artikkelen med mest mogeleg fakta. Bidra gjerne med meir informasjon.
Tidleg skulehistorie
Allereie i 1741 blei det halden møte i Leikanger for å få framgang når det gjaldt skulesaken. Til prestegarden på Leikanger kom futen frå Balestrand og prosten frå Vik, soknepresten, kapellanen, lensmannen og nokre lokale såkalla "Dannemænd". Det var krav gjennom kongelig forordning at skulen no måtte organiseras, også i Leikanger prestegjeld. Frå kun å ha organisert katekismeundervisning på sundagar i kyrkja skulle no prestegjeldet bestå av ulike skulekrinsar (roder som det blei kalla i starten), og skuletiden skulle bestemmes. Ikkje minst skulle det også bli avgjeres kva borna skulle lære på skulen, og korleis dei kunne skaffe nok pengar til føremålet.
Oversikt over skulekrinsar
| 1891 | 1892 | 1896 |
|---|---|---|
| Hauglum/Holum | Hauglum/Holum | Hauglum/Holum |
| Halland | Halland | Nybø |
| Njøs | Njøs | |
| Fedje | Fedje | Fedje |
| Helleland | Helleland | Helleland |
| Bjørnetun | Fresvik | Fresvik |
| Fresvikdalen | ||
| Frønningen | Frønningen | Frønningen |
| Eitorn | Eitorn | Eitorn |
Skulekrinsar
Feios, i dag Vik
Fresvik, i dag Vik
Frønningen, i dag Lærdal
Skuleveg
Lærarar
| Etternamn | Fornamn | Fødd | Skule | Tilsett år | Slutta år | Utdanning frå | Merknad |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Liljedahl | Edvard | 1803 | 1829 | Liljedal kom frå Vik og var klokkar i Leikanger-kyrkja og lærar på Holum faste skule halden på klokkargarden. | |||
| Flesche | Hans | 1844 | Stord seminar | 1868 | |||
| Thorkeldsen | Johan | 1843 | Balestrands lærerskole | 1865 | |||
| Sande | Olav | 1850 | Stord seminar | 1872 | |||
| Bøthun | Jakob | 1851 | Balestrands lærerskole | 1873 | |||
| Tjønn | Nils | 1860 | Stord seminar | 1882 | |||
| Skeide | Aamund | 1857 | Stord seminar | 1879 | |||
| Fimland | Kristiane | 1869 | Rennebu private lærerindeskole | 1892 | 1899 | På opsigelse | |
| Njøs | Maria | 1877 | 1900 | Overtok lærarposten for året 1900 då frøken Fimland flytta til Naustdal i 1899. |
Skular og elevtal
Arkiv
Kjelder og litteratur
Prenta kjelder
Femårsmeldingar frå Leikanger:
- Beretning om Leikangers folkeskoler for 5-året 1891-1895. J.D. Beyers bog- &accidentstrykkeri 1896
- Melding um Folkeskulen i Leikanger, Sogn. 1896-1900. John Griegs Bogtrykkeri 1902
Aas, Sverre (1994) . Innsyn i den eldste skulesoga i Leikanger. Systrendingen, nr. 2, årgang 2, s. 5.
Digitale kjelder
- Hermund Kleppa (2007) Femårsmeldingar om folkeskulen 1891-1895, 1896-1900 og 1901-1905. Kulturhistorisk leksikon.
- Allkunne: Skular i Leikanger. Ottar Starheim, NRK Sogn og Fjordane
- Ola A. Vestrheim, Eitorn skule
Ikkje-prenta kjelder
|
Skulehistorie i Leikanger er ein del av prosjektet Skulen min - eit kartleggings- og formidlingsprosjekt om skulehistorie i Sogn og Fjordane. Bli med å bidra med fakta eller forteljingar frå din skule og di skuletid! Sogn og Fjordane fylkeskommune og Fylkesarkivet i Sogn og Fjordane står bak prosjektet. Alle sider knytt til prosjektet er tilgjengelege i denne kategorien. Les meir på www.skulenmin.no. |