Sylvester Sivertson: Forskjell mellom sideversjoner

'''[[Sylvester Sivertson]]''' (fødd [[12. september]] [[1809]] i [[Skjåk]], død [[20. november]] [[1847]] i [[Drammen]]) var pressemann, forfattar og samfunnsdebattant. Han blir rekna som ein pioner i norsk pressehistorie. Han var den fyrste heiltidstilsette avisredaktøren i landet. Elles er han kjend som kampfelle av [[Henrik Wergeland]] i kulturstriden i 1830-åra, og ikkje minst i kampen mot [[jødeparagrafen]].</onlyinclude>

Han viste tidleg gode intellektuelle evner, og fekk høve til skulegang langt ut over den lokale omgangsskulen, heilt fram til universitetsstudium. Fyrst fekk han visstnok privatundervisning hjå [[N. B. Flood]], kapellan i Vågå 1825-1827. Ein pastor Steen skal ha rådd foreldra til å sende guten til lærar og kyrkjesongar, seinare stortingsmann [[Lars Jensen (1784-1852)|Lars Jensen]] på [[Ringsaker]]. Der var Sylvester ein vinter. Det haugianarnettverket som foreldra var ein del av, har utvilsamt vore til god hjelp for han på hans vidare løpebane. I 1828 var han i [[Trondheim]] og arbeidde som betjent hjå kjøpmann [[Ole Dahl]] der. Dahl var ein landskjend haugianar. Ved eit seinare opphald i Trondheim hadde Sylvester fri kost og losji hjå storbonden, forretningsmannen og stortingsmannen [[Michel N. Grendahl]]. Plassen hjå Grendahl var det hans gamle velgjerar frå Vågå, nå sokneprest i [[Kvikne]] i [[Nord-Østerdalen]] N. B. Flood, som hadde skaffa han. I likskap med Dahl var Grendahl ein velkjend person innan haugianarrørsla. Ved det siste Trondheims-opphaldet fekk Sylvester undervisning av adjunkt, seinare sokneprest i [[Ørskog]], [[A. H. Kaurin]]. Venteleg i ein mellombolk mellom dei to Trondheims-opphalda, på slutten av 1820-talet, budde  Sylvester eit par år heime på Hyrve. (Kronologien her er litt uklår.) Frå denne tida i Skjåk er det kjent at han stundom kalla i hop folk på Hyrve for å halde politiske debattmøte. Systera hans, Guro (fødd 1819), mintest dette frå barndomen: «Han samla av dei forstandigaste mennom uppå søre stugun; da heldt døm 'storting', og den som tala, skulle reise seg.» (Sitert etter Guros barnebarn, [[Gunnhild Blekastad]] i 1968.)

== Synet på haugianismen ==

== Lokal aktør? ==

Det kjem ikkje så mykje fram i litteraturen om Sivertson kva posisjon han hadde og kva rolle han spela i dei lokalsamfunna der han budde og verka. Det var da også berre etter måten korte periodar han budde i Trondheim, Lillehammer og Drammen. Det som er kjent frå det dryge tiåret hans i Christiania, gjeld mest den rikspolitiske verksemda og journalistikken.

== Diktaren ==

Som skjønnlitterær forfattar har ikkje Sivertson fått så stort namn. Det meste kan karakteriserast som bruksdikt ved ulike politiske og andre omstende, med titlar som «Sang paa Universitetets Stiftelsesdag», og «Ved Efterretningen om Jødesagens Udfald i Stortinget». Mellom anna er det fleire dikt som hylla den polske kampen for sjølvstende i kjølvatnet av julirevolusjonen 1830, så som «Grevinde Platers Kampsang» og «Polonia». Eit norskpatriotisk dikt frå Den Frimodige i 1833, «Norafjeld», fekk melodi og vart ein populær song i samtida.   

*Skåre, Kolbjørn: «Sylvester Sivertson» i ''Skjåk. Utgjeve i høve bygdajubileet 1966'', Skjåk kommune 1966.

*[[Teigum, Ivar]]: ''Sylvester Sivertson – Publicist''. Hefte utgjeve av Skjåk kommune 1997.