Åfjordsbåt: Forskjell mellom sideversjoner

Det finst tre hovudtypar av åfjordsfæringen: Ein '''toknefæring''' har to rorsrom i tillegg til framskott og bakskott. Den vanlige '''færing'''en har i tillegg eit halvrom mellom rorsromma; og '''storfæring''' er ein kring 20-fots færing der halvrommet er opp mot trekvart av eit rorsrom. Færingen er den tradisjonelle heimefiske- og ærendsbåten.

C24469cr Museet Kystens Arv - toknefæring.jpg|Ein nybygd toknefæring ved [[Museet Kystens Arv]] i [[Stadsbygd]]. {{byline|Olve Utne|2017}}

C18143 Gunnar Eldjarn og åfjordsfæring.jpg|[[Gunnar Eldjarn]] sitt i fjøresteinane attmed ein oppdregen åfjordsfæring under kapproing på Råseglseminaret 2015 i [[Valsøyfjord]]en. {{byline|Olve Utne}}

Ein '''seksring''', gjerne uttala som '''sækstreng''', er ein båt med tre fulle rorsrom i tillegg til fram- og bakskott. Ein seksring med tre rorsfolk gjev mykje rorskraft, og båten er òg meir sjøsterk enn ein færing. Seksringen er dermed særlig god som skyssbåt, men han har sjølvsagt vorte mykje brukt til lokalt fiskeri òg.

Fil:C18174j åfjordsseksring.jpg|Åfjordsseksring under kapproing på Råseglseminaret [[2015]] i [[Valsøyfjord]]en. {{byline|Olve Utne}}

Fil:C18262 åfjordsseksring.jpg|Åfjordsseksring under kappseglas på Råseglseminaret [[2015]] i [[Valsøyfjord]]en. {{byline|Olve Utne}}

=== Halvfjerming ===

Ein '''halvfjerming''' (eigentlig ''halvfjerd-rømming'') svarar til ''honnfyring'' blant geitbåtane på Nordmøre. Her er fremste rorsrommet eigentlig i framskotten, eller òg så kan eitt eller to av rorsromma mangle ein tomme eller to på å vera fullromma.

Fil:13698 åfjordshalvfjerming Gjøahavn.jpg|Åfjords-halvfjerming i [[Gjøahavn (Oslo)|Gjøahavn]] på [[Bygdøy]] i [[Oslo kommune|Oslo]]. {{byline|Olve Utne|2009}}

13699cr åfjordshalvfjerming Gjøahavn.jpg

'''Storfyringen''' er den største varianten av fyringen og overlappar med lestabåten i lengda og konstruksjonen (sjå nedanfor). Storfyringen er kring 25½–26½ fot og lastar éin lest (15 tynner).

Sildgarnsfyringen ved Aure (Kielland 1936).jpg|Sildgansfyring ved [[Aure kommune|Aure]] på [[Nordmøre]]. {{byline|[[Kristian Kjelland (1869–1951)|Kristian Kjelland]]|1936}}

</gallery>

Den typiske '''toskgansbåt'''en har 7–8 rom, og han har gjerne tre rorar. Lengda kan vera kring 40 fot, og han kan romme 60–66 tynner i lasta.

Fil:Siglurd.jpg|«Siglurd» (41 fot). {{byline|[[Jøa kystlag]]}}

Fil:Skaarungen.jpeg|Torskgarnsbåten «Skårungen» (42 fot).

'''Lofotbåt'''ane kom til ganske seint. Dei har trulig utvikla seg frå ''storbåtar'' (vengbåtar). Forma fram mot slutten av segltida følgte toskgansbåten, men med dimensjonar  tekne frå storbåten. Lofotbåten var 44–50 fot og var nirømt eller større. Lasteevnen var minst 80 tynner, og dei største lofotbåtane kunne ta opp til 117 tynner i lasta. Dei største lofotbåtane viste seg å vera ufanslige som fiskefarty og vart heller sett i fraktfart.

Storbåt og fembøring (anon., c.1930).jpg|Storbåt (lofotbåt) og fembøring. {{byline|ukjent|ca. 1930}}

</gallery>

Frå andre halvpart av 1900-talet av har det vorte bygd ein del båtar av denne sorten, men da ofte i mindre format. Båtane, som gjerne blir kalt '''vengbåtar''' i dag, kan vera ned mot 35 fots lengd og blir helst bruka som lystfarty i dag.

Storbåt (Margit Kielland ca. 1900).jpg|Storbåt kring 1900. {{byline|Margit Kielland}}

Nidaros.jpg|Vengbåten [[Nidaros (vengbåt)|Nidaros]]. {{byline|Kystlaget Trondheim}}

</gallery>

12114 jekt Sara Kjerstine (Hitra).jpg|[[Tendring]]/bygdabåt «Sara Kjerstine» av [[Hitra]] ved kai ved [[Trondheim S.]] {{byline|Olve Utne|2009}}

12115 jekt Sara Kjerstine (Hitra).jpg|Tendring/bygdabåt «Sara Kjerstine» av Hitra ved kai ved Trondheim S. i 2009. {{byline|Olve Utne|2009}}

Den tradisjonelle trønderjekta følgjer gjerne stort sett åfjordsbåten i form og teknikk og er stort sett ei større utgåve av vengbåten. Jekta skil seg først og fremst ut ved drektigheita, som alltid er minst 200 tynner. Fram mot slutten av segltida vart mange klinkbygde fartøy, inkludert jekter, [[klavering|klavert]].

Fil:Pauline.JPG|Den [[klavering|klaverte]] jekta «Pauline» ved kai. {{byline|Per Hillesund}}

Fil:Forbundet KYSTENs landsstevne 2016 - defilering Pauline 01.JPG|Jekt «Pauline» defilerer under [[Forbundet KYSTENs landsstevne 2016]] i [[Bodø]]. {{byline|Chris Nyborg}}

=== Ymse ===

Fil:Bygging av åfjordsbåt.JPG|Bygging av åfjordsbåt under Forbundet KYSTENs landsstevne i 2014. {{byline|Chris Nyborg}}

</gallery>

{{F1}}

[[Kategori:Namdalen]]

[[Kategori:Klinkbygging]]