Veiledere, Administratorer
173 776
redigeringer
stuttare utdrag
(oppgraderer til F2) |
(stuttare utdrag) |
||
| Linje 24: | Linje 24: | ||
'''[[Bratteland (Bykle gnr 9)|Bratteland]]''' ligg austom [[Dysje (Bykle gnr 8)|Dysje]], og er den austlegaste av dei gamle gardane i [[Botnen (Bykle)|Botnen]] i [[Bykle]]. Som gardsnamnet tilseier, er terrenget her nokså bratt, men på nedsida av der husa sto var likevel tolleg slakt hallande jorde. Nå er desse neddemde. | '''[[Bratteland (Bykle gnr 9)|Bratteland]]''' ligg austom [[Dysje (Bykle gnr 8)|Dysje]], og er den austlegaste av dei gamle gardane i [[Botnen (Bykle)|Botnen]] i [[Bykle]]. Som gardsnamnet tilseier, er terrenget her nokså bratt, men på nedsida av der husa sto var likevel tolleg slakt hallande jorde. Nå er desse neddemde. | ||
Tydinga av namnet trengst ikkje seiast meir om. Når det gjeld alderen, kan me melde at namnegranskarane meiner at dei fleste gardsnamn som endar på -land skal skrive seg frå [[folkevandringstida]], dvs. frå perioden mellom åra 400 og 600. Om dette slår til når det gjeld Bratteland, vil det stille denne garden på alder med busetnaden på [[Tveiti (Bykle gnr 11)|Tveiti]] og [[Nesland (Bykle gnr 10)|Nesland]], og jamvel om me ikkje har registrerte oldfunn å vise til, tykkjer me ei slik datering virkar rimeleg. | Tydinga av namnet trengst ikkje seiast meir om. Når det gjeld alderen, kan me melde at namnegranskarane meiner at dei fleste gardsnamn som endar på -land skal skrive seg frå [[folkevandringstida]], dvs. frå perioden mellom åra 400 og 600. Om dette slår til når det gjeld Bratteland, vil det stille denne garden på alder med busetnaden på [[Tveiti (Bykle gnr 11)|Tveiti]] og [[Nesland (Bykle gnr 10)|Nesland]], og jamvel om me ikkje har registrerte oldfunn å vise til, tykkjer me ei slik datering virkar rimeleg.</onlyinclude> | ||
Tilliks med [[Brotteli (Bykle gnr 7)|Brotteli]] vart Bratteland i 1600- og 1700-åra rekna å ha ein landskyldverdi på 1/2 hud eller 6 kalveskinn. I [[1838-matrikkelen]] vart garden, framleis heilt på line med Brotteli, tildela ei skyld på 1 skylddalar, 2 ort og 11 skill, men i 1886 vart han skyldsett til 2,57 skyldmark, og det er omlag 20 pst. høgre enn Brotteli. Kva som gjorde at garden såleis auka i relativ gjævleik veit me ikkje, men [[Matrikkelen 1886|skyldsetjinga i 1886]] skulle representere eit samla, sjølvstendig skjøn over bruksverdet, så det er altså ikkje tale om mekanisk omrekning frå den eine skyldeininga til den andre. | Tilliks med [[Brotteli (Bykle gnr 7)|Brotteli]] vart Bratteland i 1600- og 1700-åra rekna å ha ein landskyldverdi på 1/2 hud eller 6 kalveskinn. I [[1838-matrikkelen]] vart garden, framleis heilt på line med Brotteli, tildela ei skyld på 1 skylddalar, 2 ort og 11 skill, men i 1886 vart han skyldsett til 2,57 skyldmark, og det er omlag 20 pst. høgre enn Brotteli. Kva som gjorde at garden såleis auka i relativ gjævleik veit me ikkje, men [[Matrikkelen 1886|skyldsetjinga i 1886]] skulle representere eit samla, sjølvstendig skjøn over bruksverdet, så det er altså ikkje tale om mekanisk omrekning frå den eine skyldeininga til den andre. | ||
I den gamle gards- og ættesoga vert dei to bruka her omtala som Klubben og Systog, men på stadnamnkartet av Folke Nesland står det [[Nordstog (Bykle gnr 9/1)|Nordstog]] og [[Systog (Bykle gnr 9/5)|Systog]], medan namnet Klubben der vert bruka om det rundvorne neset utanfor Nordstog, og etter Ivar Aasen tyder ordet 'klubb' nettopp «rundagtig næs» (Aasen: ''Norsk Ordbog'', 1875, s. 367). I framstillinga her vil me bruke Nordstog og Systog, ikkje avdi me skal draga i tvil at Nordstog har vore omtala som Klubben, men avdi me tykkjer at Nordstog er meir sakssvarande, og veit at liksåvel det namnet har historisk hevd. | I den gamle gards- og ættesoga vert dei to bruka her omtala som Klubben og Systog, men på stadnamnkartet av Folke Nesland står det [[Nordstog (Bykle gnr 9/1)|Nordstog]] og [[Systog (Bykle gnr 9/5)|Systog]], medan namnet Klubben der vert bruka om det rundvorne neset utanfor Nordstog, og etter Ivar Aasen tyder ordet 'klubb' nettopp «rundagtig næs» (Aasen: ''Norsk Ordbog'', 1875, s. 367). I framstillinga her vil me bruke Nordstog og Systog, ikkje avdi me skal draga i tvil at Nordstog har vore omtala som Klubben, men avdi me tykkjer at Nordstog er meir sakssvarande, og veit at liksåvel det namnet har historisk hevd. | ||
Det ser ut til at forfattaren av den gamle gards- og ættesoga meiner at Systog er eldste verestaden her, og at Nordstog er kløyvd ut frå dette. Her vil me halde Nordstog for eldst. Av denne meininga tykkjest også dei som som sto for matrikuleringa ved garddelinga i 1917 å ha vore. Det var Systog som vart utkløyvd, ikkje Nordstog. Difor vart då Nordstog ståande med bnr 1, medan Systog fekk bnr 5. I den gamle boka står det at Systog er bnr 2, men bnr 2 er [[Skolås (Bykle gnr 9/2)|Skolås]], medan [[Skarberg (Bykle gnr 9/3)|Skarberg]] er bnr 3 og ein heieteig kalla Aurdalsbeitet er bnr 4. Me kjem attende til dei frådela bruka i eigne artiklar, men lat oss fyrst sjå på den eldste eininga. | Det ser ut til at forfattaren av den gamle gards- og ættesoga meiner at Systog er eldste verestaden her, og at Nordstog er kløyvd ut frå dette. Her vil me halde Nordstog for eldst. Av denne meininga tykkjest også dei som som sto for matrikuleringa ved garddelinga i 1917 å ha vore. Det var Systog som vart utkløyvd, ikkje Nordstog. Difor vart då Nordstog ståande med bnr 1, medan Systog fekk bnr 5. I den gamle boka står det at Systog er bnr 2, men bnr 2 er [[Skolås (Bykle gnr 9/2)|Skolås]], medan [[Skarberg (Bykle gnr 9/3)|Skarberg]] er bnr 3 og ein heieteig kalla Aurdalsbeitet er bnr 4. Me kjem attende til dei frådela bruka i eigne artiklar, men lat oss fyrst sjå på den eldste eininga. | ||