Gamnes (Harstad): Forskjell mellom sideversjoner

m
→‎Om stadnamna: bryter opp i seksjoner for å gi mer luft
m (→‎Om stadnamna: bryter opp i seksjoner for å gi mer luft)
Linje 96: Linje 96:


== Om stadnamna ==
== Om stadnamna ==
===1-9===
*1. Gamnes [gam’ne:s] n. eintal ubest. Kulturnamn Kartref: Nes i Ervik inst i [[Vågsfjorden]], utmerkingsleddet i namnet kjem av det g.no ordet gammi ; gamme, jordhytte, då det var fleire gammetufter her inntil slutten av 1700-talet. Det budde samar og lappar her inntil 1770-åra, og det fins enda rester av nokre gammetufter litt lengre inn i marka. Informant: NG, OE, FTE, NS  
*1. Gamnes [gam’ne:s] n. eintal ubest. Kulturnamn Kartref: Nes i Ervik inst i [[Vågsfjorden]], utmerkingsleddet i namnet kjem av det g.no ordet gammi ; gamme, jordhytte, då det var fleire gammetufter her inntil slutten av 1700-talet. Det budde samar og lappar her inntil 1770-åra, og det fins enda rester av nokre gammetufter litt lengre inn i marka. Informant: NG, OE, FTE, NS  
*2. Myra [my:ra] f. eintal best. Teignamn Kartref: Teig rett oppfor sjølve garden mot Ramnfløya, oppdyrka myr, del av ein terskel i landskapet som går frå [[Bergsåsen]] til den går opp i [[Kilhusåsen]] lenger innover i marka. Ordet kjem av g.no mŷrr, eng. mire. Informant: OE, FTE  
*2. Myra [my:ra] f. eintal best. Teignamn Kartref: Teig rett oppfor sjølve garden mot Ramnfløya, oppdyrka myr, del av ein terskel i landskapet som går frå [[Bergsåsen]] til den går opp i [[Kilhusåsen]] lenger innover i marka. Ordet kjem av g.no mŷrr, eng. mire. Informant: OE, FTE  
Linje 105: Linje 106:
*8 Tørkesletta [tør’keîlæt:a] f. eintal. best. Teignamn Kartref: Teig rett ovanfor Sommarfjøsen. Teig på ein terskel med gruset jordsmonn, blir fort tørt. Ofte tørkeskader på graset. Informant: OE  
*8 Tørkesletta [tør’keîlæt:a] f. eintal. best. Teignamn Kartref: Teig rett ovanfor Sommarfjøsen. Teig på ein terskel med gruset jordsmonn, blir fort tørt. Ofte tørkeskader på graset. Informant: OE  
*9 Markusstykket [mar’kusstyķ:e] n. eintal. best. Teignamn Kartref: Opphavet til namnet kjem av at teigen truleg er rydda av husmannen Markus Aronsen (f. 1868) frå Høgda. Stykket ligger på øvre sida av Sommarfjøsvegen, mellom teigen Lampegjerdet og Tørkesletta. Informant: OE  
*9 Markusstykket [mar’kusstyķ:e] n. eintal. best. Teignamn Kartref: Opphavet til namnet kjem av at teigen truleg er rydda av husmannen Markus Aronsen (f. 1868) frå Høgda. Stykket ligger på øvre sida av Sommarfjøsvegen, mellom teigen Lampegjerdet og Tørkesletta. Informant: OE  
===10-19===
*10 Lampegjerdet [lam’pejæ:re] n. eintal. best. Teignamn Kartref: Teig rydda av snekkaren Klaus Lampe (f. 1800, d. 1838). I følgje TB var Klaus Lampe frå Bergen, og tok småjobbar rundt i bygda. Lampe var gift med dottera til storbonden Killengren på Ervik Gard. Han rydda ca 2 mål jord som har drev. Informant: OE, TB  
*10 Lampegjerdet [lam’pejæ:re] n. eintal. best. Teignamn Kartref: Teig rydda av snekkaren Klaus Lampe (f. 1800, d. 1838). I følgje TB var Klaus Lampe frå Bergen, og tok småjobbar rundt i bygda. Lampe var gift med dottera til storbonden Killengren på Ervik Gard. Han rydda ca 2 mål jord som har drev. Informant: OE, TB  
*11 Lampegjerdet [lam’pejæ:re] n. eintal. best. Kulturnamn Kartref: Eit steingjerde oppført av Klaus Lampe (f. 1800 d.1838). Han rydda teigen med same namn som gjerdet, og laga et nytt utmarksgjerde av steinane. Gjerdet går frå Ervikelva og opp til bakkefoten der brattbakken begynner, ca 200 meter. Opphavleg var gjerdet ca ein meter høgt.Gjerdet vert kalla Lompegjerdet på kartet, dette er fordi det var sett opp eit tidlegare utmarksgjerde som låg litt lengre inn. Lomp, evt. torvlomp er slike kvadratar ein skar torva i. Informant: OE, TB  
*11 Lampegjerdet [lam’pejæ:re] n. eintal. best. Kulturnamn Kartref: Eit steingjerde oppført av Klaus Lampe (f. 1800 d.1838). Han rydda teigen med same namn som gjerdet, og laga et nytt utmarksgjerde av steinane. Gjerdet går frå Ervikelva og opp til bakkefoten der brattbakken begynner, ca 200 meter. Opphavleg var gjerdet ca ein meter høgt.Gjerdet vert kalla Lompegjerdet på kartet, dette er fordi det var sett opp eit tidlegare utmarksgjerde som låg litt lengre inn. Lomp, evt. torvlomp er slike kvadratar ein skar torva i. Informant: OE, TB  
Linje 115: Linje 117:
*18 Sætersletta [sæ:terîlet:a]Her var det tidlegare sæterdrift frå gardane på Undlandet (kartref: ) (rundt 1900). Informant: OE  
*18 Sætersletta [sæ:terîlet:a]Her var det tidlegare sæterdrift frå gardane på Undlandet (kartref: ) (rundt 1900). Informant: OE  
*19 [[Sæterelva]] [sæ:teræl:va] f. eintal. best Vassdragsnamn Kartref: Elv som har si kjelde oppe på Sollifjellet og renn ut i [[Møkkelandsvatnet]]. Elva er oppkalla etter området rundt, Sætra. Informant: RIE  
*19 [[Sæterelva]] [sæ:teræl:va] f. eintal. best Vassdragsnamn Kartref: Elv som har si kjelde oppe på Sollifjellet og renn ut i [[Møkkelandsvatnet]]. Elva er oppkalla etter området rundt, Sætra. Informant: RIE  
===20-29===
*20 Sætra [sæ:tra] f. eintal. best Kulturnamn Kartref:Området rundt omkring der kor hytta står. Namnet kjem at av det fram til 1950 var sæterdrift frå gardane på Undlandet her. Informant: RIE  
*20 Sætra [sæ:tra] f. eintal. best Kulturnamn Kartref:Området rundt omkring der kor hytta står. Namnet kjem at av det fram til 1950 var sæterdrift frå gardane på Undlandet her. Informant: RIE  
*21 Grønnbakksletta [grøn:bak:my:ra] f. eintal. best Flat stor samanhengjande slette ovanfor Grønnbakkmyra Avsetning frå istida sand, grus sandtak kommersiell drift  
*21 Grønnbakksletta [grøn:bak:my:ra] f. eintal. best Flat stor samanhengjande slette ovanfor Grønnbakkmyra Avsetning frå istida sand, grus sandtak kommersiell drift  
Linje 125: Linje 128:
*28 Gammelsømmaren [gam:’elsøm:’aņ] m. eintal. best. Vassdragsnamn Kartref: ”Populær” badeplass i Ervikelva. Komplementærnamn til Nysømmaren. Informant: OE  
*28 Gammelsømmaren [gam:’elsøm:’aņ] m. eintal. best. Vassdragsnamn Kartref: ”Populær” badeplass i Ervikelva. Komplementærnamn til Nysømmaren. Informant: OE  
*29 Nysømmaren [ny:søm:’aņ] m. eintal. best. Vassdragsnamn Kartref: Badeplass i Ervikelva som var sikrare for barna. Her gikk barna og badet om dei var aleine og ikkje var så veldig svømmedyktige. Komplementærnamn til Gammelsømmaren. Informant: OE  
*29 Nysømmaren [ny:søm:’aņ] m. eintal. best. Vassdragsnamn Kartref: Badeplass i Ervikelva som var sikrare for barna. Her gikk barna og badet om dei var aleine og ikkje var så veldig svømmedyktige. Komplementærnamn til Gammelsømmaren. Informant: OE  
===30-39===
*30 Klausholla [kløushål:a] f. eintal. best. Vassdragsnamn Kartref:Stille i Ervikelva like nedanfor huset til Arne Karstein Kolbeinsen gnr 79 bnr 24. Klaus Kolbeinsen var bestefaren hans. Også kalla Ålholla. Informant: OE, TB  
*30 Klausholla [kløushål:a] f. eintal. best. Vassdragsnamn Kartref:Stille i Ervikelva like nedanfor huset til Arne Karstein Kolbeinsen gnr 79 bnr 24. Klaus Kolbeinsen var bestefaren hans. Også kalla Ålholla. Informant: OE, TB  
*31 Ålholla [å:lhål:a] f. eintal. best. Vassdragsnamn Kartref: Plass i Ervikelva med sandbotn. Her kunne ein sjå ålen som kom frå Møkkelandsvatnet og skulle ut i havet for å gyte første regnversnatt etter haustjamdøgn.Også kalla Klausholla. Informant: RIE  
*31 Ålholla [å:lhål:a] f. eintal. best. Vassdragsnamn Kartref: Plass i Ervikelva med sandbotn. Her kunne ein sjå ålen som kom frå Møkkelandsvatnet og skulle ut i havet for å gyte første regnversnatt etter haustjamdøgn.Også kalla Klausholla. Informant: RIE  
Linje 135: Linje 139:
*38 Gamnesbakken [gam’nesbak:en] m. eintal. best Høgdenamn Kartref: Bakken like ovanfor sjølve Gamnes, er ein del av teigen Myra. Hoppbakke kor ein hoppa rundt 20 meter. Informant: OE  
*38 Gamnesbakken [gam’nesbak:en] m. eintal. best Høgdenamn Kartref: Bakken like ovanfor sjølve Gamnes, er ein del av teigen Myra. Hoppbakke kor ein hoppa rundt 20 meter. Informant: OE  
*39 Fredrikhågen [fred’rikhå:gen] m. eintal. best. Kulturnamn Kartref: Haug like under Ramnfløya, er ein del av terskelen som går frå Bergsåsen til Kilhusåsen. Namnet kjem ifrå husmannen Fredrik Wibe som hausta foret sitt her.Brukt som hoppbakke med sjølve hågen som hopp og like ved bunkersen som er plassert midt på (teig?? bnr6) var unnarennet. Ein hoppa rundt 40 meter her, bakkerekord på 56 meter. Informant: RIE, OE, SA  
*39 Fredrikhågen [fred’rikhå:gen] m. eintal. best. Kulturnamn Kartref: Haug like under Ramnfløya, er ein del av terskelen som går frå Bergsåsen til Kilhusåsen. Namnet kjem ifrå husmannen Fredrik Wibe som hausta foret sitt her.Brukt som hoppbakke med sjølve hågen som hopp og like ved bunkersen som er plassert midt på (teig?? bnr6) var unnarennet. Ein hoppa rundt 40 meter her, bakkerekord på 56 meter. Informant: RIE, OE, SA  
===40-49===
*40 Skråbakken [skrå:bak:en] m. eintal. best. Høgdenamn Kartref: Bakke brukt av ungane til diverse vinteraktivitetar, for det meste skihopping. Namnet kjem av at bakken gikk på skrå i terrenget, ikkje rett ned. Ca 30 meter. Informant: OE  
*40 Skråbakken [skrå:bak:en] m. eintal. best. Høgdenamn Kartref: Bakke brukt av ungane til diverse vinteraktivitetar, for det meste skihopping. Namnet kjem av at bakken gikk på skrå i terrenget, ikkje rett ned. Ca 30 meter. Informant: OE  
*41 Larsbernsabakken [laîbeņ’îabak:en] m. eintal. best. Kulturnamn Kartref: Svært bratt hoppbakke kor ein hoppa rundt 40 meter. Namnet kjem frå Lars Olai Berntsen (f. 1825, d. 1906) som i 1858 kjøpte den austre halvparten av Gamnes, no bnr 3, men korfor er usikkert. Informant: OE  
*41 Larsbernsabakken [laîbeņ’îabak:en] m. eintal. best. Kulturnamn Kartref: Svært bratt hoppbakke kor ein hoppa rundt 40 meter. Namnet kjem frå Lars Olai Berntsen (f. 1825, d. 1906) som i 1858 kjøpte den austre halvparten av Gamnes, no bnr 3, men korfor er usikkert. Informant: OE  
Linje 145: Linje 150:
*48 Gamnesstranda [gam:nes:´stra:øa] f. eintal best. Bustadnamn Kartref:Husmannsplass under Gamnes Gard fram til 18??. Her heldt svensken Carl Wickstrøm et garveri i perioden rundt 1890-1900. Huset vart i 196? overført til ??? av RDE. Informant:  
*48 Gamnesstranda [gam:nes:´stra:øa] f. eintal best. Bustadnamn Kartref:Husmannsplass under Gamnes Gard fram til 18??. Her heldt svensken Carl Wickstrøm et garveri i perioden rundt 1890-1900. Huset vart i 196? overført til ??? av RDE. Informant:  
*49 Hestegjerdet, øvre [hæs:’tejæ:re] m. eintal best. Teignamn Kartref:Slette kor hestane gikk på beite. Øvst på jordet fins det restar etter samiske busetnadar frå 1600- og 1700-talet. Informant: OE  
*49 Hestegjerdet, øvre [hæs:’tejæ:re] m. eintal best. Teignamn Kartref:Slette kor hestane gikk på beite. Øvst på jordet fins det restar etter samiske busetnadar frå 1600- og 1700-talet. Informant: OE  
===50-59===
*50 Hestegjerdet, nedre [hæs:te’jæ:re] m. eintal best. Teignamn Kartref: Hestegjerdet er av en terskel i naturen delt i to deler, en øvre og en nedre del. Den nedre delen er nyleg (i 199?) omgjort til åker. Her fins også eit sanduttak som vart brukt då den noverande driftsbygninga på garden vart bygd. Sanduttak til oppfylling av timt rundt driftsbygninga på hovudgarden  
*50 Hestegjerdet, nedre [hæs:te’jæ:re] m. eintal best. Teignamn Kartref: Hestegjerdet er av en terskel i naturen delt i to deler, en øvre og en nedre del. Den nedre delen er nyleg (i 199?) omgjort til åker. Her fins også eit sanduttak som vart brukt då den noverande driftsbygninga på garden vart bygd. Sanduttak til oppfylling av timt rundt driftsbygninga på hovudgarden  
*51 Hula Laga av tyskarane under andre verdskrig To utgangar 1941 – 1944 Ramfløy Festning  
*51 Hula Laga av tyskarane under andre verdskrig To utgangar 1941 – 1944 Ramfløy Festning  
Linje 155: Linje 161:
*58 Torvdammen der kor det hadde blitt teke ut torv, myrlende, danna seg farlege dammar  
*58 Torvdammen der kor det hadde blitt teke ut torv, myrlende, danna seg farlege dammar  
*59 Torvsjåen torvdrift fram til 1960/55  
*59 Torvsjåen torvdrift fram til 1960/55  
===60-62===
*60 Torvmyra der dei tok ut torv  
*60 Torvmyra der dei tok ut torv  
*61 Naustet bygd rundt [[1890]]  
*61 Naustet bygd rundt [[1890]]  
*62 Eldhuset rundt 1930 / 20 (?) Blei brukt som bolig under krigen for Kokte klær Bakte lefser
*62 Eldhuset rundt 1930 / 20 (?) Blei brukt som bolig under krigen for Kokte klær Bakte lefser


== Litteratur ==
== Litteratur ==
Veiledere, Administratorer, Skribenter
34 043

redigeringer