Skribenter
15 705
redigeringer
Pirk
m (litt mer i infoboksen) |
(Pirk) |
||
| Linje 16: | Linje 16: | ||
'''[[Gamnes (Harstad)|Gamnes gard]]''' har gnr 78 og ligg i grenda [[Ervik]] ca. 5 km frå [[Harstad]] sentrum. Gamnes var frå gamalt av ein del av hovudgarden, [[Ervik gard]], som har gitt bygda namnet sitt. Sjølve gardsnummeret er på ca 3000 dekar, og bnr 1 er på 700 dekar. | '''[[Gamnes (Harstad)|Gamnes gard]]''' har gnr 78 og ligg i grenda [[Ervik]] ca. 5 km frå [[Harstad]] sentrum. Gamnes var frå gamalt av ein del av hovudgarden, [[Ervik gard]], som har gitt bygda namnet sitt. Sjølve gardsnummeret er på ca 3000 dekar, og bnr 1 er på 700 dekar. | ||
Garden blei [[17. mai]] [[1832]] skilt ut som eigen gard. Namnet er fyrst kjent frå notat frå den gamle Ervik gard, då fleire av husmennene hadde plassen sin på Gamnes. Namnet kjem nok av ordet gamme, sidan det fans gamle gammetufter i nærleiken av der kor brygga ligg, og i følgje kjeldene fans det fram til [[1744]] ikkje nokon andre hus enn gammar på garden. Litt | Garden blei [[17. mai]] [[1832]] skilt ut som eigen gard. Namnet er fyrst kjent frå notat frå den gamle Ervik gard, då fleire av husmennene hadde plassen sin på Gamnes. Namnet kjem nok av ordet gamme, sidan det fans gamle gammetufter i nærleiken av der kor brygga ligg, og i følgje kjeldene fans det fram til [[1744]] ikkje nokon andre hus enn gammar på garden. Litt lenger inn i marka, ved Storsletta, fins det rester etter jordgammar, som ein samefamilie etterlét seg omkring [[1770]]. Desse restane vert skreve inn i SEFRAK-registeret.</onlyinclude> | ||
Den fyrste som vi med vissing kan seie har budd på neset er Anders Andersen, son av Anders Olsen frå [[Trondheim]] som i [[1701]] satt som husmann under Ervik. | Den fyrste som vi med vissing kan seie har budd på neset, er Anders Andersen, son av Anders Olsen frå [[Trondheim]] som i [[1701]] satt som husmann under Ervik. | ||
I [[1832]] då garden blei skilt ut frå Ervik, satt ein Rasmus Valberg som husmann, men sidan garden blei lagt ut til Birgitte Killengren haldt han fram som ein bygselmann for ho, inntil ho i [[1835]] blei gift med Klaus Lampe. Lampe sette opp eit torvgjerde mot utmarka (no kalla Lampegjerdet). Han fraus tragisk nok i hel i [[1838]] etter ein 14 dagars «rangel». Etter fleire eigarar kom garden i hendene på Martinus Norom som var gift med Elisabeth Sofie Hay frå [[Bjarkøy]]. Elisabeth tok med seg ein son inn i ekteskapet, Aron Lund Arnesen, og Martinus drog i [[1858]] heile garden over til stesonen for 700 spesidalar. Aron selde derimot samtidig halve garden (bnr 3 Gamnes) til Lars Olai Berntsen for 650 spesidalar. Aron Lund Arnesen tok då over den vestlige delen av garden (bnr 1) og blei gift med Inger Margrethe Edisdotter frå [[Varmedal]]. Aron var ein føregangsmann når det gjaldt sildenotfiske, men var også ein interessert gardsbrukar. Han fødde i [[1875]] ein hest, åtte storfe og 17 sauer, og i [[1884]] bygde han den store hovudbygningen på bruket. I [[1905]] blei ein tredjedel av garden skilt ut til Edias Aronsen, broren til Arne Lund Aronsen|[[Arne Aronsen]] (bnr 6 Frydenlund). | I [[1832]] då garden blei skilt ut frå Ervik, satt ein Rasmus Valberg som husmann, men sidan garden blei lagt ut til Birgitte Killengren haldt han fram som ein bygselmann for ho, inntil ho i [[1835]] blei gift med Klaus Lampe. Lampe sette opp eit torvgjerde mot utmarka (no kalla Lampegjerdet). Han fraus tragisk nok i hel i [[1838]] etter ein 14 dagars «rangel». Etter fleire eigarar kom garden i hendene på Martinus Norom som var gift med Elisabeth Sofie Hay frå [[Bjarkøy]]. Elisabeth tok med seg ein son inn i ekteskapet, Aron Lund Arnesen, og Martinus drog i [[1858]] heile garden over til stesonen for 700 spesidalar. Aron selde derimot samtidig halve garden (bnr 3 Gamnes) til Lars Olai Berntsen for 650 spesidalar. Aron Lund Arnesen tok då over den vestlige delen av garden (bnr 1) og blei gift med Inger Margrethe Edisdotter frå [[Varmedal]]. Aron var ein føregangsmann når det gjaldt sildenotfiske, men var også ein interessert gardsbrukar. Han fødde i [[1875]] ein hest, åtte storfe og 17 sauer, og i [[1884]] bygde han den store hovudbygningen på bruket. I [[1905]] blei ein tredjedel av garden skilt ut til Edias Aronsen, broren til Arne Lund Aronsen|[[Arne Aronsen]] (bnr 6 Frydenlund). | ||
| Linje 71: | Linje 71: | ||
*Olsenåkeren | *Olsenåkeren | ||
*Ramnfløya | *Ramnfløya | ||
*Rettstrekka | *Rettstrekka | ||
*Sjettikkvegen | *Sjettikkvegen | ||
*Skråbakken | *Skråbakken | ||
| Linje 138: | Linje 137: | ||
*37 Dynamittvegen [dynamit:’vejen] m. eintal. best. Andre kulturnamn Kartref:Veg laga av RDE i førebinding med bygginga av Dynamitthuset 1960. Informant: OE, RIE | *37 Dynamittvegen [dynamit:’vejen] m. eintal. best. Andre kulturnamn Kartref:Veg laga av RDE i førebinding med bygginga av Dynamitthuset 1960. Informant: OE, RIE | ||
*38 Gamnesbakken [gam’nesbak:en] m. eintal. best Høgdenamn Kartref: Bakken like ovanfor sjølve Gamnes, er ein del av teigen Myra. Hoppbakke kor ein hoppa rundt 20 meter. Informant: OE | *38 Gamnesbakken [gam’nesbak:en] m. eintal. best Høgdenamn Kartref: Bakken like ovanfor sjølve Gamnes, er ein del av teigen Myra. Hoppbakke kor ein hoppa rundt 20 meter. Informant: OE | ||
*39 Fredrikhågen [fred’rikhå:gen] m. eintal. best. Kulturnamn Kartref: Haug like under Ramnfløya, er ein del av terskelen som går frå Bergsåsen til Kilhusåsen. Namnet kjem ifrå husmannen Fredrik Wibe som hausta foret sitt her.Brukt som hoppbakke med sjølve hågen som hopp og like ved bunkersen som er plassert midt på (teig?? bnr6) var unnarennet. Ein hoppa rundt 40 meter her, bakkerekord på 56 meter. Informant: RIE, OE, SA | *39 Fredrikhågen [fred’rikhå:gen] m. eintal. best. Kulturnamn Kartref: Haug like under Ramnfløya, er ein del av terskelen som går frå Bergsåsen til Kilhusåsen. Namnet kjem ifrå husmannen Fredrik Wibe som hausta foret sitt her. Brukt som hoppbakke med sjølve hågen som hopp og like ved bunkersen som er plassert midt på (teig?? bnr6) var unnarennet. Ein hoppa rundt 40 meter her, bakkerekord på 56 meter. Informant: RIE, OE, SA | ||
===40-49=== | ===40-49=== | ||
*40 Skråbakken [skrå:bak:en] m. eintal. best. Høgdenamn Kartref: Bakke brukt av ungane til diverse vinteraktivitetar, for det meste skihopping. Namnet kjem av at bakken gikk på skrå i terrenget, ikkje rett ned. Ca 30 meter. Informant: OE | *40 Skråbakken [skrå:bak:en] m. eintal. best. Høgdenamn Kartref: Bakke brukt av ungane til diverse vinteraktivitetar, for det meste skihopping. Namnet kjem av at bakken gikk på skrå i terrenget, ikkje rett ned. Ca 30 meter. Informant: OE | ||
| Linje 151: | Linje 150: | ||
*49 Hestegjerdet, øvre [hæs:’tejæ:re] m. eintal best. Teignamn Kartref:Slette kor hestane gikk på beite. Øvst på jordet fins det restar etter samiske busetnadar frå 1600- og 1700-talet. Informant: OE | *49 Hestegjerdet, øvre [hæs:’tejæ:re] m. eintal best. Teignamn Kartref:Slette kor hestane gikk på beite. Øvst på jordet fins det restar etter samiske busetnadar frå 1600- og 1700-talet. Informant: OE | ||
===50-59=== | ===50-59=== | ||
*50 Hestegjerdet, nedre [hæs:te’jæ:re] m. eintal best. Teignamn Kartref: Hestegjerdet er av en terskel i naturen delt i to deler, en øvre og en nedre del. Den nedre delen er nyleg (i 199?) omgjort til åker. Her fins også eit sanduttak som vart brukt då den noverande driftsbygninga på garden vart bygd. Sanduttak til oppfylling av | *50 Hestegjerdet, nedre [hæs:te’jæ:re] m. eintal best. Teignamn Kartref: Hestegjerdet er av en terskel i naturen delt i to deler, en øvre og en nedre del. Den nedre delen er nyleg (i 199?) omgjort til åker. Her fins også eit sanduttak som vart brukt då den noverande driftsbygninga på garden vart bygd. Sanduttak til oppfylling av tomt rundt driftsbygninga på hovudgarden | ||
*51 Hula Laga av tyskarane under andre verdskrig | *51 Hula Laga av tyskarane under andre verdskrig, to utgangar 1941–1944 Ramfløy Festning | ||
*52 [[Oldersletta]] Sletta med older | *52 [[Oldersletta]] Sletta med older | ||
*53 Sommarfjøsen 1962 – 1973 OE 1975 RIE | *53 Sommarfjøsen 1962 – 1973 OE 1975 RIE | ||
| Linje 164: | Linje 163: | ||
*60 Torvmyra der dei tok ut torv | *60 Torvmyra der dei tok ut torv | ||
*61 Naustet bygd rundt [[1890]] | *61 Naustet bygd rundt [[1890]] | ||
*62 Eldhuset rundt 1930 | *62 Eldhuset rundt 1920/1930(?)der dei kokte klær og bakte lefser. Blei brukt som bolig under krigen | ||
== Litteratur == | == Litteratur == | ||