Veiledere, Administratorer
173 083
redigeringer
lenkjer m.m.
m (Kallrustad flyttet siden Haraldshaugen i Haugesund til Haraldshaugen (Haugesund)) |
(lenkjer m.m.) |
||
| Linje 1: | Linje 1: | ||
<onlyinclude>{{thumb|Haraldshaugen ved Haugesund eldre foto.jpg|Haraldshaugen fotografert på midten av 1900-tallet.| | <onlyinclude>{{thumb|Haraldshaugen ved Haugesund eldre foto.jpg|Haraldshaugen fotografert på midten av 1900-tallet.|[[Håkon Prestkværn]]/[[Hedmarksmuseet]]}} | ||
'''[[Haraldshaugen | '''[[Haraldshaugen (Haugesund)|Haraldshaugen]]''' ligg på garden Gardå (Gard) i [[Haugesund kommune]]. I [[1872]], til 1000-års jubileet for [[slaget i Hafrsfjord]], blei det på Haraldshaugen reist eit monument over Harald Hårfagre og rikssamlinga. </onlyinclude> | ||
{{thumb|Haugesund - no-nb digifoto 20150625 00065 NB MIT FNR 27932.jpg|Haraldshaugen i 1973|Kristian Hilsen/Nasjonalbiblioteket}} | {{thumb|Haugesund - no-nb digifoto 20150625 00065 NB MIT FNR 27932.jpg|Haraldshaugen i 1973.|[[Kristian Hilsen]]/Nasjonalbiblioteket}} | ||
==Kvar vart Harald Hårfagre gravlagt?== | ==Kvar vart Harald Hårfagre gravlagt?== | ||
Harald Hårfagre døydde på kongsgarden [[Avaldsnes]] på [[Karmøy]]. Kongesagaen [[Ågrip]] frå slutten av 1100-talet fortel at han vart hauglagd på ''Haugar opp frå Hasseløysund''. Snorre går grundigare til verks, noko som har bakgrunn i at han sjølv oppheldt seg ved [[Karmsundet]] på reisene sine i 1218-20, og då søkte grava til den første rikskongen. I følgje Snorre blei Harald ''hauglagd på Haug ved Karmsund. I Haugesund står det ei kyrkje, og ved sjølve kyrkjegarden i nordvest er haugen til Harald Hårfagre. Men vestafor kyrkja ligg gravsteinen til kong Harald, som låg over grava hans i haugen''. [[Skåre kyrkje]] stod på [[Haugå]] (Hauge/Haugar), og vanleg oppfatning var lenge at det var denne kyrkja Snorre sikta til. Ved kyrkja låg tre gravhaugar, og den eine av desse blei kalla Haraldshaugen. | Harald Hårfagre døydde på kongsgarden [[Avaldsnes]] på [[Karmøy]]. Kongesagaen [[Ågrip]] frå slutten av 1100-talet fortel at han vart hauglagd på ''Haugar opp frå Hasseløysund''. Snorre går grundigare til verks, noko som har bakgrunn i at han sjølv oppheldt seg ved [[Karmsundet]] på reisene sine i 1218-20, og då søkte grava til den første rikskongen. I følgje Snorre blei Harald ''hauglagd på Haug ved Karmsund. I Haugesund står det ei kyrkje, og ved sjølve kyrkjegarden i nordvest er haugen til Harald Hårfagre. Men vestafor kyrkja ligg gravsteinen til kong Harald, som låg over grava hans i haugen''. [[Skåre kyrkje]] stod på [[Haugå]] (Hauge/Haugar), og vanleg oppfatning var lenge at det var denne kyrkja Snorre sikta til. Ved kyrkja låg tre gravhaugar, og den eine av desse blei kalla Haraldshaugen. | ||
| Linje 15: | Linje 15: | ||
==Fortidsminneforeininga kjøper ein gravhaug== | ==Fortidsminneforeininga kjøper ein gravhaug== | ||
{{thumb|Haugesund - no-nb digifoto 20140515 00069 NB NS NM 01043.jpg|Steinkross på Krosshaug|Narve Skarpmoen/Nasjonalbiblioteket}}[[Fortidsminneforeningen|Foreningen til norske Fortidsmindesmærkers Bevaring]], stifta av malaren J.C. Dahl i [[1844]], fatta også interesse for Haraldshaugen. Foreininga knytta kontakt med magistrat Martin Nielsen i Haugesund. I 1863 fekk han flytta gravhella til det ein antok var kongegrava på Gardå. Nokre år seinare kjøpte han tomta, som vart skilt ut under namnet «Kong Harald Haarfagers Gravhøi». Av kjøpesummen på 70 spesidalar betalte interesserte haugesundarar 42 og Fortidsminneforeininga 28 dalar. Foreininga blei ståande som eigar. Ein [[steinkross]] frå den første kristne tida hadde stått i nærleiken av haugen. Krossen, som var knekt i to, vart klinka saman og gjenreist like sør for Haraldshaugen på Gardå i [[1869]]. | {{thumb|Haugesund - no-nb digifoto 20140515 00069 NB NS NM 01043.jpg|Steinkross på Krosshaug.|[[Narve Skarpmoen]]/Nasjonalbiblioteket}} | ||
[[Fortidsminneforeningen|Foreningen til norske Fortidsmindesmærkers Bevaring]], stifta av malaren J.C. Dahl i [[1844]], fatta også interesse for Haraldshaugen. Foreininga knytta kontakt med magistrat Martin Nielsen i Haugesund. I 1863 fekk han flytta gravhella til det ein antok var kongegrava på Gardå. Nokre år seinare kjøpte han tomta, som vart skilt ut under namnet «Kong Harald Haarfagers Gravhøi». Av kjøpesummen på 70 spesidalar betalte interesserte haugesundarar 42 og Fortidsminneforeininga 28 dalar. Foreininga blei ståande som eigar. Ein [[steinkross]] frå den første kristne tida hadde stått i nærleiken av haugen. Krossen, som var knekt i to, vart klinka saman og gjenreist like sør for Haraldshaugen på Gardå i [[1869]]. | |||
==Jubileumskomiteen i arbeid== | ==Jubileumskomiteen i arbeid== | ||