276 671
redigeringer
m
Robot: Endrer mal: Thumb høyre
Ingen redigeringsforklaring |
m (Robot: Endrer mal: Thumb høyre) |
||
| (20 mellomliggende versjoner av 4 brukere er ikke vist) | |||
| Linje 1: | Linje 1: | ||
'''Jens Ellingsen Ekornes''' (fødd 20. januar 1908, død 25. november 1976) | <onlyinclude>{{Thumb|Jens_E_Ekornes.jpg|Fabrikkeigar Jens E. Ekornes, grunnleggaren av Ekornes-konsernet.}} | ||
'''[[Jens E. Ekornes|Jens Ellingsen Ekornes]]''' (fødd 20. januar 1908 i [[Sykkylven]], død 25. november 1976 same stad) var ein industrileiar frå [[Sykkylven]], grunnleggar av [[Ekornes ASA|Ekornes-konsernet]]. | |||
Jens Ekornes var nr. to av fem brør: Sigurd f. 1906, Jens f. 1908, Martin f. 1912, Leiv Peder f. 1917 | Jens Ekornes var nr. to av fem brør: Sigurd f. 1906, Jens f. 1908, Martin f. 1912, Leiv Peder f. 1917 (men døydde halvt år gamal) og Leif som yngstemann f. 1919. Foreldra var gardbrukar [[Elling Sivertsen Ekornes (1877–1966)|Elling Sivertsen Ekornes]] (1877–1966) og husmor [[Berte Jensine Nikoline Jensdotter Ekornes (1884–1968)|Berte Jensine Nikoline Jensdotter Ekornes]] (1884–1968). Allereie i barneåra hadde Jens ein trong til å sysle med alt som rørte seg, og mange finurlege konstruksjonar vart til, til dømes skovlhjul i elva. </onlyinclude> | ||
I 15- | == I lære == | ||
<onlyinclude>I 15-årsalderen vart Jens med som stuert på båt i to månader på etterjulsvinteren, og ferda gjekk til Kvalvåg på Bremangerlandet, der faren dreiv oppkjøp av fisk. Denne etterjulsvinteren gav Jens reiselyst og eventyrlyst. Han ville oppdage meir av den store verda og melde seg på ein tur med den 35 fots lille ”Brand I”, eit sjøgutskip med 12 gutar i alderen 16-17 år. Dei drog sørover langs kysten frå Ålesund til landsspeidarleiren i Horten. Jens vart seinare aktivt med i speidarrørsla og i losjearbeid for avhaldssaka.</onlyinclude> | |||
Evna til å tenke nytt var særmerkt for Jens. Dette synte seg når han skulle prøve seg som gardbrukar, der han hadde planar om å dyrke blant anna poteter som han ville pakke og levere i 5 kg poser i butikken. Faren hans likte ikkje ideen. | Evna til å tenke nytt var særmerkt for Jens. Dette synte seg når han skulle prøve seg som gardbrukar, der han hadde planar om å dyrke blant anna poteter som han ville pakke og levere i 5 kg poser i butikken. Faren hans likte ikkje ideen. | ||
| Linje 17: | Linje 20: | ||
3. juni 1933 gifte han seg med Petrine f. Riksheim. | 3. juni 1933 gifte han seg med Petrine f. Riksheim. | ||
== Fjører og madrasser == | |||
{{Thumb|Brudebilde JEE.JPG|Frå bryllaupet til Jens og Petrine Ekornes. Dei gifte seg i 1933.|Johan B. Sætre}} | |||
I 1934 kjøpte Jens fjørmaskiner frå Tyskland, etter å ha bygd den første fabrikkbygninga nede ved elveosen på Ikornnes. Dette var eit enkelt trebygg i to etasjar, 7 x 15 meter, som Jens hadde kjøpt ute på øyane. I første etasje var det fjørproduksjon og i andre etasje var det madrassproduksjon. Saman med to sambygdingar, og med Petrine som kontorsjef og altmoglegkvinne, arbeidde dei nærmast både dag og natt den første tida. | I 1934 kjøpte Jens fjørmaskiner frå Tyskland, etter å ha bygd den første fabrikkbygninga nede ved elveosen på Ikornnes. Dette var eit enkelt trebygg i to etasjar, 7 x 15 meter, som Jens hadde kjøpt ute på øyane. I første etasje var det fjørproduksjon og i andre etasje var det madrassproduksjon. Saman med to sambygdingar, og med Petrine som kontorsjef og altmoglegkvinne, arbeidde dei nærmast både dag og natt den første tida. | ||
| Linje 28: | Linje 33: | ||
Han fekk også kjøpe ein del brukte maskiner til produksjon av madrassar. | Han fekk også kjøpe ein del brukte maskiner til produksjon av madrassar. | ||
Med desse maskinene let det seg gjere å rasjonalisere produksjonen og dermed selge Svane-madrassene for ein rimelegare pris. Han hadde med seg ein ekspert heim frå USA som hjalp til å montere opp maskinene og lære opp folk til å bruke dei. | Med desse maskinene let det seg gjere å rasjonalisere produksjonen og dermed selge Svane-madrassene for ein rimelegare pris. Han hadde med seg ein ekspert heim frå USA som hjalp til å montere opp maskinene og lære opp folk til å bruke dei. | ||
== Bedrifta til misjonen == | |||
I 1946 kom produksjonen opp i ei omsetning på ein kvart million, og i 1947 passerte dei millionen. Bedrifta vaks trinn for trinn. Senger og sofaer kom til og seinare salonggrupper i stoppa utgåver. | I 1946 kom produksjonen opp i ei omsetning på ein kvart million, og i 1947 passerte dei millionen. Bedrifta vaks trinn for trinn. Senger og sofaer kom til og seinare salonggrupper i stoppa utgåver. | ||
| Linje 44: | Linje 51: | ||
Det kristelege engasjementet hans var også drivkrafta då han sette i gang arbeidet med å reise ei arbeidskyrkje på [[Ikornnes]]. Kyrkja var akkurat ferdig då han brått døydde i 1976. | Det kristelege engasjementet hans var også drivkrafta då han sette i gang arbeidet med å reise ei arbeidskyrkje på [[Ikornnes]]. Kyrkja var akkurat ferdig då han brått døydde i 1976. | ||
== Mange oppkjøp == | |||
Dette året hadde også fabrikken på [[Fetsund]] brunne ned til grunnen og eit stort gjenbyggingsarbeid vart sett i gang. Fetsund-avdelinga var oppretta i 1962. I 1976 vart også Ekornes [[Grodås]] etablert. I [[Bodø]] hadde Jens etablerte madrassfabrikk i 1955, etter å ha teke over anlegget til A/S Nordlands forenede Uldvarefabrikker på Bertnes. Gjerde Møbler på Jarnes var teke over ca. 1958. I 1967 overtok Ekornes også bedriftene [[Solid]] og [[Vik og Blindheim]] i Sykkylven. I 1971 kom dei første [[Stressless]]-stolane på marknaden. Jens hadde vore ein pådrivar i prosessen med å utvikle denne kvilestolen som snart skulle bli Noregs mest selde stol. | Dette året hadde også fabrikken på [[Fetsund]] brunne ned til grunnen og eit stort gjenbyggingsarbeid vart sett i gang. Fetsund-avdelinga var oppretta i 1962. I 1976 vart også Ekornes [[Grodås]] etablert. I [[Bodø]] hadde Jens etablerte madrassfabrikk i 1955, etter å ha teke over anlegget til A/S Nordlands forenede Uldvarefabrikker på Bertnes. Gjerde Møbler på Jarnes var teke over ca. 1958. I 1967 overtok Ekornes også bedriftene [[Solid]] og [[Vik og Blindheim]] i Sykkylven. I 1971 kom dei første [[Stressless]]-stolane på marknaden. Jens hadde vore ein pådrivar i prosessen med å utvikle denne kvilestolen som snart skulle bli Noregs mest selde stol. | ||
| Linje 49: | Linje 57: | ||
Året 1976, då Jens E. Ekornes døydde, var Ekornes-gruppa blitt den største møbelprodusenten i Skandinavia. Omsetninga for J.E. Ekornes Fabrikker AS, Ikornnes, Fetsund og Bodø vart dette året 159,3 mill. kroner. | Året 1976, då Jens E. Ekornes døydde, var Ekornes-gruppa blitt den største møbelprodusenten i Skandinavia. Omsetninga for J.E. Ekornes Fabrikker AS, Ikornnes, Fetsund og Bodø vart dette året 159,3 mill. kroner. | ||
== Alltid verksam == | |||
Jens var ein samfunnsbyggar i ordets vidaste forstand. Ein av dei første tilsette i bedrifta, [[Jon Jarnes]], har fortalt at Jens var svært oppteken av å sikre seg stabil arbeidskraft: Om våren, når det på flyttedag kom nye tenestejenter på land frå fjordabåten, så sende Jens dei av dei tilsette gutane som var ungkarar, ut på kaia for å tilby seg å hjelpe til med å bere til gards bagasjen som dei nye tenestegjentene hadde med. På denne måten kunne det skapast bekjentskap som så igjen kunne føre til ekteskap. | Jens var ein samfunnsbyggar i ordets vidaste forstand. Ein av dei første tilsette i bedrifta, [[Jon Jarnes]], har fortalt at Jens var svært oppteken av å sikre seg stabil arbeidskraft: Om våren, når det på flyttedag kom nye tenestejenter på land frå fjordabåten, så sende Jens dei av dei tilsette gutane som var ungkarar, ut på kaia for å tilby seg å hjelpe til med å bere til gards bagasjen som dei nye tenestegjentene hadde med. På denne måten kunne det skapast bekjentskap som så igjen kunne føre til ekteskap. | ||
| Linje 54: | Linje 64: | ||
Jon Jarnes fortel også frå den første tida; at det kunne vere stressande til ei kvar tid å fylgje med på Jens sine idear til korleis ting kunne løysast, og til korleis alt kunne gjerast raskare. Ein hadde ikkje før funne fram til ei rask løysing før Jens var der og skulle finne ein ny arbeidsmåte for å gjere arbeidet enda raskare. | Jon Jarnes fortel også frå den første tida; at det kunne vere stressande til ei kvar tid å fylgje med på Jens sine idear til korleis ting kunne løysast, og til korleis alt kunne gjerast raskare. Ein hadde ikkje før funne fram til ei rask løysing før Jens var der og skulle finne ein ny arbeidsmåte for å gjere arbeidet enda raskare. | ||
Då Ekornes-konsernet markerte 50-årsjubileet i 1984 heidra Sykkylven kommune og grendeutvalet på Ikornnes Jens E. Ekornes ved å gje ei byste av han i gåve til fabrikken. Bysta, som er laga av [[Tore Bjørn Skjølsvik]], er i dag plassert i resepsjonen til hovudfabrikken på Ikornnes. Ikkje langt unna, ved rundkøyringa ved [[Sykkylvsbrua]], vart det 17. mai 2001 opna ein plass som fekk namnet Jens E. Ekornes plass. Plassen var ei gåve frå Ekornes-konsernet til Sykkylven kommune. | Då Ekornes-konsernet markerte 50-årsjubileet i 1984, heidra Sykkylven kommune og grendeutvalet på Ikornnes Jens E. Ekornes ved å gje ei byste av han i gåve til fabrikken. Bysta, som er laga av [[Tore Bjørn Skjølsvik]], er i dag plassert i resepsjonen til hovudfabrikken på Ikornnes. Ikkje langt unna, ved rundkøyringa ved [[Sykkylvsbrua]], vart det 17. mai 2001 opna ein plass som fekk namnet Jens E. Ekornes plass. Plassen var ei gåve frå Ekornes-konsernet til Sykkylven kommune. | ||
== | ==Kjelder og litteratur== | ||
* | *[[Bruker:Eldar Høidal|Høidal, Eldar]]: ''Frå springfjær til Stressless. Ekornes 75 år''. Sykkylven 2009. | ||
*{{hbr1-1|pf01036763002401|Jens Ellingsen Ekornes}}. | |||
*Tusvik, Jarle: Tale ved den offisielle markeringa av møbelindustriens 100-årsjubileum i 2008. | |||
{{DEFAULTSORT:Ekornes, Jens E.}} | {{DEFAULTSORT:Ekornes, Jens E.}} | ||
[[Kategori:Sykkylven leksikon]] | [[Kategori:Sykkylven leksikon]] | ||
[[Kategori:Personer]] | |||
[[Kategori:Stuerter]] | |||
[[Kategori:Bedriftsledere]] | |||
[[Kategori:St. Olavs Orden]] | |||
[[Kategori:Avholdsfolk]] | |||
[[Kategori:Sykkylven kommune]] | |||
[[Kategori:Fødsler i 1908]] | [[Kategori:Fødsler i 1908]] | ||
[[Kategori:Dødsfall i 1976]] | [[Kategori:Dødsfall i 1976]] | ||
{{F2}} | |||
{{nn}} | |||