97
redigeringer
→Lensmenn og øvrigheit i Øvre Mjelde
| Linje 38: | Linje 38: | ||
==== Lensmenn og øvrigheit i Øvre Mjelde ==== | ==== Lensmenn og øvrigheit i Øvre Mjelde ==== | ||
Før reformasjonen var Øvre Mjelde krongods, men etter statskuppet i 1660 vart det seld mykje krongods for å fylle opp statskassa. Etterkvart vart leiglendingane sjølveigarar. Mellom dei var lensmannen, som fekk hand om to av bruka. Her i Øvre Mjelde rådde i mange generasjonar ei lensmannsslekt som opphaveleg kom frå Rivenes. Den første vi veit om var Anders Johanneson Rifuenes | Før reformasjonen var Øvre Mjelde krongods, men etter statskuppet i 1660 vart det seld mykje krongods for å fylle opp statskassa. Etterkvart vart leiglendingane sjølveigarar. Mellom dei var lensmannen, som fekk hand om to av bruka. Her i Øvre Mjelde rådde i mange generasjonar ei lensmannsslekt som opphaveleg kom frå Rivenes. Den første vi veit om var Anders Johanneson Rifuenes (1627-1701). Etter han kom sonen Johannes Anderson Øvstemjelde (1660-1731), kalla „Øvstemjeldslensmannen“, og etter han Johannes Johannesson (1685-1749), "Askelandslensmannen". Johannes Anderson Faugstad, også ein etterkomar av Øvstemjeldslensmannen, var lensmann i Arna skipreide frå 1783-1830. Den mest namngjetne av desse lensmennene var nok Øvstemjeldslensmannen, som var ein driftig herremann. Han tente store pengar på handel med tømmer som han kjøpte i Stamnes og Evanger og selde i Bergen. Særleg godt gjorde han det etter den store bybrannen i Bergen i mai 1702. Han kjøpte fleire gardar og gardpartar i Bruvik og Stamnes, og vart ein grunnrik mann. Johannes fekk også sett opp „et helt nødvendig sted“, såkalla nødtørftshus, som må vera ein av dei første doane i Nordhordland. | ||
Eit anna kjend namn som er knytt til Øvre Mjelde er sersjant, stortingsmann og statsråd Ole Monsen Mjelde – ein etterkomar etter Øvstemjeldslensmannen. Han vart fødd i i 1865 og budde på Barbubruket til han døydde I 1942. Ein periode var han også stortingspresident. Heile 28 år var han rikspolitikar og ellers aktiv i styre og stell i lokalsamfunnet. I 2015 vart det avduka ein bauta over politikaren Ole Monsen Mjelde i Haus sentrum. | Eit anna kjend namn som er knytt til Øvre Mjelde er sersjant, stortingsmann og statsråd Ole Monsen Mjelde – ein etterkomar etter Øvstemjeldslensmannen. Han vart fødd i i 1865 og budde på Barbubruket til han døydde I 1942. Ein periode var han også stortingspresident. Heile 28 år var han rikspolitikar og ellers aktiv i styre og stell i lokalsamfunnet. I 2015 vart det avduka ein bauta over politikaren Ole Monsen Mjelde i Haus sentrum. | ||