Byråkrater, checkuser, editaccount, Grensesnittadministratorer, staff, Sidefjernere, Administratorer
30 640
redigeringer
korrigering
(F1-merking) |
(korrigering) |
||
| Linje 1: | Linje 1: | ||
<onlyinclude>{{thumb høyre|Ustaoset_osestoelen_1890-1900.jpg|Stølshus på Osestølen, Ustaoset. Biletet er teke i samband med stikkinga av Bergensbanen. I midten kan ein skimte telta til jernbanefolka.|Ukjent (1890-1900). Eigar: Hol bygdearkiv.}} [[Osestølen (Ustaoset)|Osestølen]] ligg i sentrum av [[Ustaoset]], [[Hol kommune]]. Stølen er nemnt til garden Geilo, Ustedalen, i 1743, då Ola Vebjørnson Raunsgard og kona Rønnøg Arnesdotter brukte ein del av stølen som pant for eit lån frå Per Asgrimson Nerol, Holet. Stølen er også nemnt til garden i 1755 i samband med eit gardssyn. Ein annan del av stølen høyrde til Verpe, Ustedalen, og er nemnd då garden vart delt i 1745. Ola Hermoson søre Slettemoen, Moen, kjøpte denne stølsdelen av Eirik Knutson Verpe ved skøyte 1771. Ola må ha selt han vidare til Lars Asleson Vindegg (synste søre Kaupang, Kvisla), for ved skifte etter Lars i 1779, var Osestølen lista opp mellom stølane som høyrde til garden. I auksjonsskøytet frå same år er Ola Sveinson frå Nordre søre Kaupang ført opp som kjøpar av garden med stølar.</onlyinclude><ref>[http://www.arkivverket.no/URN:NBN:no-a1450-tl20071104371307.jpg Panteregister for Hol anneks (Digitalarkivet)]</ref> Frå 1882 var heile Osestølen i Vindegg sitt eige, etter at Mikkel Olson Vindegg makeskifta til seg ein stølsvoll frå Myljo Slettemoen. | <onlyinclude>{{thumb høyre|Ustaoset_osestoelen_1890-1900.jpg|Stølshus på Osestølen, Ustaoset. Biletet er teke i samband med stikkinga av Bergensbanen. I midten kan ein skimte telta til jernbanefolka.|Ukjent (1890-1900). Eigar: Hol bygdearkiv.}} '''[[Osestølen (Ustaoset)|Osestølen]]''' ligg i sentrum av [[Ustaoset]], [[Hol kommune]]. Stølen er nemnt til garden Geilo, Ustedalen, i 1743, då Ola Vebjørnson Raunsgard og kona Rønnøg Arnesdotter brukte ein del av stølen som pant for eit lån frå Per Asgrimson Nerol, Holet. Stølen er også nemnt til garden i 1755 i samband med eit gardssyn. Ein annan del av stølen høyrde til Verpe, Ustedalen, og er nemnd då garden vart delt i 1745. Ola Hermoson søre Slettemoen, Moen, kjøpte denne stølsdelen av Eirik Knutson Verpe ved skøyte 1771. Ola må ha selt han vidare til Lars Asleson Vindegg (synste søre Kaupang, Kvisla), for ved skifte etter Lars i 1779, var Osestølen lista opp mellom stølane som høyrde til garden. I auksjonsskøytet frå same år er Ola Sveinson frå Nordre søre Kaupang ført opp som kjøpar av garden med stølar.</onlyinclude><ref>[http://www.arkivverket.no/URN:NBN:no-a1450-tl20071104371307.jpg Panteregister for Hol anneks (Digitalarkivet)]</ref> Frå 1882 var heile Osestølen i Vindegg sitt eige, etter at Mikkel Olson Vindegg makeskifta til seg ein stølsvoll frå Myljo Slettemoen. | ||
I 1887 var det igjen auksjon i [[Kaupang (Hol)|Kaupang]], denne gongen over [[Vindegg (Hol)|Vindegg]] (som frå 1863 var sett saman av nordre og synste søre Kaupang). Det var Per Mikkelson Vindegg, bror til den tidlegare eigaren [[Ola Mikkelson Vindegg]], som fekk tilslaget. Ola fekk halde fram med å bu på Vindegg med kona Ingebjørg og dei 9 borna. Etter at kona døydde i 1897 budde han likevel på Osestølen mesteparten av året. Dottera Margit (f. 1882) fekk ansvaret for dei yngre syskena sine på Vindegg. | I 1887 var det igjen auksjon i [[Kaupang (Hol)|Kaupang]], denne gongen over [[Vindegg (Hol)|Vindegg]] (som frå 1863 var sett saman av nordre og synste søre Kaupang). Det var Per Mikkelson Vindegg, bror til den tidlegare eigaren [[Ola Mikkelson Vindegg]], som fekk tilslaget. Ola fekk halde fram med å bu på Vindegg med kona Ingebjørg og dei 9 borna. Etter at kona døydde i 1897 budde han likevel på Osestølen mesteparten av året. Dottera Margit (f. 1882) fekk ansvaret for dei yngre syskena sine på Vindegg. | ||
| Linje 7: | Linje 7: | ||
Det var [[Jens Christian Meinich]] som kjøpte den fyrste tomta på Osestølen i 1908, men før hytta kom opp i 1910, rakk kameraten [[Christian Theodor Holtfodt]] å sette opp den aller fyrste hytta på Ustaoset (1909). I 1915 hadde det kome opp 30 hytter på Vindegg sine eigedomar. Berre fem år seinare var talet tredobla, og i 1940 stod det 200 hytter i ein vid krins rundt Osestølen. Frå 1886<ref>[http://www.rhd.uit.no/matrikkel/mtliste.aspx?knr=0620&gnr=52 Om Kaupang i 1886-matrikkelen]</ref> til 1950<ref>[http://www.dokpro.uio.no/cgi-bin/stad/matr50?task=s&fnr=6&hid=131&gnr=52 Om Kaupang i Matrikkelutkastet av 1950. Digital utg. Dokumentasjonsprosjektet, UiO.]</ref> auka talet på bruk under Kaupang frå 14 til 337, og av dei nye var brorparten hytter på Ustaoset. Det Ola M. hadde starta, overtok og utvida Ole O. Han bygde og leigde bort hytter, og selde eller leigde bort tomter i stor stil. Saman med kona Anne dreiv han gardsbruk både på Vindegg og på Osestølen, og heile familien var engasjert i servicen overfor hyttefolka. Inntektene frå turismen vart pløgd inn i gardsdrifta, mellom anna i form av nye bygningar på Vindegg. | Det var [[Jens Christian Meinich]] som kjøpte den fyrste tomta på Osestølen i 1908, men før hytta kom opp i 1910, rakk kameraten [[Christian Theodor Holtfodt]] å sette opp den aller fyrste hytta på Ustaoset (1909). I 1915 hadde det kome opp 30 hytter på Vindegg sine eigedomar. Berre fem år seinare var talet tredobla, og i 1940 stod det 200 hytter i ein vid krins rundt Osestølen. Frå 1886<ref>[http://www.rhd.uit.no/matrikkel/mtliste.aspx?knr=0620&gnr=52 Om Kaupang i 1886-matrikkelen]</ref> til 1950<ref>[http://www.dokpro.uio.no/cgi-bin/stad/matr50?task=s&fnr=6&hid=131&gnr=52 Om Kaupang i Matrikkelutkastet av 1950. Digital utg. Dokumentasjonsprosjektet, UiO.]</ref> auka talet på bruk under Kaupang frå 14 til 337, og av dei nye var brorparten hytter på Ustaoset. Det Ola M. hadde starta, overtok og utvida Ole O. Han bygde og leigde bort hytter, og selde eller leigde bort tomter i stor stil. Saman med kona Anne dreiv han gardsbruk både på Vindegg og på Osestølen, og heile familien var engasjert i servicen overfor hyttefolka. Inntektene frå turismen vart pløgd inn i gardsdrifta, mellom anna i form av nye bygningar på Vindegg. | ||
Ole O. overdrog Vindegg til eldstesonen Olav i 1940 og Osestølen til nest eldste sonen, Torleiv, i 1945. Sjølv bygde han eit nytt hus like nedanfor stølen | Ole O. overdrog Vindegg til eldstesonen Olav i 1940 og Osestølen til nest eldste sonen, Torleiv, i 1945. Sjølv bygde han eit nytt hus, Solhaug, like nedanfor stølen. Dette fekk sonen Mikkel overta som heilårs bustad. Ole O. budde også på Solhaug når han var på Ustaoset. Torleiv og Guri med familie busette seg på Osestølen og førde hytteverksemda vidare, dei første åra parallelt med gardsdrift. Olav overtok [[Nyestølen (Ustaoset)|Nyestølen]] nordvest for Osestølen og støla der saman med kona Ingeborg. Tomtene kring stølen vart utnytta til hytteverksemd. Seinare har både Olavs son, Ola, og Torleivs son, Stein med kona Inger-Brit, drive omfattande hytteverksemd på Ustaoset. Både Osestølen og Nyestølen har dei seinare åra vore leigd ut til turistar. | ||
== Sjå også == | == Sjå også == | ||