Portugisarjødar: Forskjell mellom sideversjoner

Den [[hebraisk]]e uttalen til portugisarjødane som vi kjenner han frå [[1800-talet|1800-]] og [[1900-talet]] blir først og fremst kjenneteikna ved uttalen av {{he|בֿ}} ([[bet]] [[rafé]]) som ein [[plosiv]] (hard) ''b'' (f.eks. ''[[Abrahám]]'' (ikkje «Avrahám»), ''[[tebá]]'' (ikkje «tevá»), ''[[habdalá]]'' (ikkje havdalá)) og uttalen av {{he|ע}} ([[ngajin]]) som ein stemt velar nasal (''Sjemáng'' (ikkje «Sjemá‘» eller «Sjemá»), ''[[Ngalénu]]'' (ikkje «‘alénu»)).

[[Sibilant]]ane {{he|ס}}, {{he|שׂ}}, {{he|שׁ}} og {{he|צ}} blir alle transkriberte som ''s'' eller ''ss'' i tidlege kjelder. Dette, saman med dei tradisjonelle skrivemåtane ''Sabá'' ([[sjabbát]]), ''Menasseh'' ([[Menasjé]]), ''Ros(as)anáh'' ([[rosj hasjaná]]), ''Sedacáh'' ([[ṣedaka]]), ''massoth'' ([[maṣṣá|maṣṣót]])), tyder på eit tradisjonelt uttalesystem som ikkje skilte mellom dei ulike sibilantane — eit trekk som er felles med visse kystdialektar av [[marokkansk hebraisk]]. Sidan [[1800-talet]] har uttalen [ʃ] for {{he|שׁ}} og [ts] for {{he|צ}} vorte vanleg — truleg på grunn av innflytnad frå [[osmanske sefardím]] og [[mizraḥím]], frå asjkenazisk hebraisk og, særleg frå midten av [[1900-talet]] av, frå [[israel]]sk hebraisk.

Trykksystemet i portugisarjødisk hebraisk uttale følgjer strengt reglane i [[bibelsk hebraisk]], inkludert sekundærtrykk på stavingar med lang vokal føre ein konsonant med etterfølgjande [[sjevá]]. Sjevá [[nang]] blir normalt uttala i slike fall (''ngomedím, barekhú''). Likeleis blir sjevá nang først i ordet normalt uttala som ein kort, men tydeleg e-lyd (''Sjemáng, berít, berakhá'').

[[Sjevá nang]] (klingande sjevá), [[segól]] (kort ''e'') og [[ṣeré]] (lang e) blir alle oftast uttala som lukka ''e''; det er normalt ikkje nokon annan forskjell enn i vokallengda.  I nokre andre sefardiske dialektar er ''segól'' ein open [ɛ], medan ''ṣeré'' er lukka (trong) [e] som i norsk ''[[te]]''.  I både asjkenazisk og israelsk hebraisk er ''sjevá nang'' ein slapp ''ə''-lyd som i [[fransk]] ''le'' og [[engelsk]] ''the'', og der det er fonetisk muleg forsvinn vokalen ofte heilt.)

Skiljet mellom [[kaméṣ gadól]] og [[kaméṣ katán]] blir gjennomført etter fonetiske reglar, inkludert i fall der det etymologiske opphavet er ein tidlegare ''u''-lyd. Dette fører stundom til avvik frå nokre andre former av hebraisk. For eksempel blir ordet {{he|כָּל}} (‘alle’) uttala som ''kal'' heller enn ''kol'' når det ikkje er [[makáf]] (bindestrek) føre neste ord (''kal ngaṣmotái'', ''[[Kal nidré]]''), og {{he|צָֽהֳרַיִם}} (‘midt på dagen’) blir uttala ''ṣahorájim'' heller enn ''ṣohorájim''.  Dette trekket gjeld andre sefardiske grupper òg, men gjeld ikkje israelsk hebraisk.  Det finst òg i transkripsjonen av personnamn i den [[engelsk]]e [[King James Version of the Bible]], slik som ''Naomi'', ''Aholah'' og ''Aholibah''.