Snowshoe Thompson: Forskjell mellom sideversjoner

Hopp til navigering Hopp til søk

Snowshoe Thompson (vis kilde)

Sideversjonen fra 1. mai 2019 kl. 09:45

137 byte lagt til ,  1. mai 2019
→‎Eksterne lenkjer
(Utdrag, F-merking)
(4 mellomliggende versjoner av 4 brukere er ikke vist)
Linje 1: Linje 1:
<onlyinclude>{{thumb|Snowshoe Thompson.jpg|Snowshoe Thompson fotografert i USA.|Ukjent}}
<onlyinclude>{{thumb|Snowshoe Thompson.jpg|Snowshoe Thompson fotografert i USA.|Ukjent}}
'''[[Snowshoe Thompson]]''' (1827-1876) - fødd som Jon Torsteinson Rue i [[Tinn Austbygd]] – er tvillaust den av alle utvandra tinndølar som har blitt mest berømt i [[USA]]. Etter nokre år i USA endra han namnet sitt til John A. Thompson og vart etter skibragdene sine seinare mest kjend som Snowshoe Thompson. I statane California og Nevada er det reist ei rekke minnesmerke og teksttavler til ære for «the mailman and Hero of the Sierra» og området rundt olympiastaden Squaw Valley vart vedtatt å skulle kallast Snowshoe Thompson State Park.<noinclude><ref>Frank Tortorich 2015: s. 188.</ref></noinclude> Han er truleg den einaste tinndøl som har fått minneord i ''New York Times'' ved sin død,<noinclude><ref>Frank Tortorich 2015: s. 202-204.</ref></noinclude> og som har blitt heidra med helsing frå president Gerald Ford og guvernør Ronald Reagan på hundreårsdagen for sin bortgang.</onlyinclude><ref>Frank Tortorich 2015: s. 215-216.</ref>
'''[[Snowshoe Thompson]]''' (1827-1876) - fødd som Jon Torsteinson Rue i [[Tinn Austbygd]] – er tvillaust den av alle utvandra [[Tinn kommune|tinndølar]] som har blitt mest berømt i [[USA]]. Etter nokre år i USA endra han namnet sitt til John A. Thompson og vart etter skibragdene sine seinare mest kjend som Snowshoe Thompson. I statane California og Nevada er det reist ei rekke minnesmerke og teksttavler til ære for «the mailman and Hero of the Sierra» og området rundt olympiastaden Squaw Valley vart vedtatt å skulle kallast Snowshoe Thompson State Park.<noinclude><ref>Frank Tortorich 2015: s. 188.</ref></noinclude> Han er truleg den einaste tinndøl som har fått minneord i ''New York Times'' ved sin død,<noinclude><ref>Frank Tortorich 2015: s. 202-204.</ref></noinclude> og som har blitt heidra med helsing frå president Gerald Ford og guvernør Ronald Reagan på hundreårsdagen for sin bortgang.</onlyinclude><ref>Frank Tortorich 2015: s. 215-216.</ref>


==Barndom og oppvekst==
==Barndom og oppvekst==
Linje 44: Linje 44:
Dei høgaste toppane i Sierra Nevada ligg meir enn 3000 meter over havet. Tregrensa ligg på nesten 2500 meter, og ruta gjekk for det meste i brattlendt skogsterreng med opp til 7 meter djup snø og utråkka løyper. Mange hadde lita tru på at turen let seg gjennomføra. Frå første stund følgde lokalavisene nøye med på ferdene til John, og namnet «Snowshoe Thompson» dukka snart opp. Han vart etterkvart kjend for ferdene sine i vide kretsar. Alt i februar 1857 har vekebladet ''Hutchings’ California Magazine'', som kom ut i San Francisco, ein lang artikkel om Mr. Thompson.<ref>Jon Haukaas 1993: s. 82. </ref> Vinteren 1856-57 kryssa Snowshoe Thompson Sierra Nevada 31 gonger i all slags vær. Han bar både post og småvarer med seg på turane, og ryet hans voks stadig. John var ein stor og kraftig kar med godt kjennskap til natur og fjellvett og gjekk seg aldri vill i fjella. Han var flink til å «lesa» natur og lende, var uthaldande og dyktig skiløypar i ulendt terreng. Fleire heltegjerningar som han utførte, kan ein lesa om i dei bøkene som Jon Haukaas og Halvor Kleppen har skrive om han.
Dei høgaste toppane i Sierra Nevada ligg meir enn 3000 meter over havet. Tregrensa ligg på nesten 2500 meter, og ruta gjekk for det meste i brattlendt skogsterreng med opp til 7 meter djup snø og utråkka løyper. Mange hadde lita tru på at turen let seg gjennomføra. Frå første stund følgde lokalavisene nøye med på ferdene til John, og namnet «Snowshoe Thompson» dukka snart opp. Han vart etterkvart kjend for ferdene sine i vide kretsar. Alt i februar 1857 har vekebladet ''Hutchings’ California Magazine'', som kom ut i San Francisco, ein lang artikkel om Mr. Thompson.<ref>Jon Haukaas 1993: s. 82. </ref> Vinteren 1856-57 kryssa Snowshoe Thompson Sierra Nevada 31 gonger i all slags vær. Han bar både post og småvarer med seg på turane, og ryet hans voks stadig. John var ein stor og kraftig kar med godt kjennskap til natur og fjellvett og gjekk seg aldri vill i fjella. Han var flink til å «lesa» natur og lende, var uthaldande og dyktig skiløypar i ulendt terreng. Fleire heltegjerningar som han utførte, kan ein lesa om i dei bøkene som Jon Haukaas og Halvor Kleppen har skrive om han.


Snowshoe Thompson heldt fram med postbering og frakt av varer i 20 år, heilt til han brått vart sjuk og døde i 1976. Vinteren 1858-59 starta John eit firma for vintertransport med slede og med ansvar for å halde vegen open. Etter kvart auka konkurransen om å frakte varer og post over fjella. I 1860 kom «The Pony Express» som ein konkurrent, men dette selskapet gjekk konkurs etter atten månaders drift i 1861. Samme året vart den transkontinentale telegraflinja fullført utan at dette fult ut erstatta postgangen. Utbygging av den transkontinentale jernbanen var likeins i gang gjennom 1860-åra. I 1867 kunne det første lokomotivet krysse Sierra Nevada over Donner Pass, og i 1869 møttest jernbanen frå vest og aust.<ref>Frank Tortorich 2015: Introduction s. 31.  </ref> Frakt av varer og post vart da raskare og enklare i områda der jernbanen gjekk, men det var likevel store delar av fjellområda som framleis trong hjelp av Snowshoe Thompson og tenestane hans på vinterstid.
Snowshoe Thompson heldt fram med postbering og frakt av varer i 20 år, heilt til han brått vart sjuk og døde i 1876. Vinteren 1858-59 starta John eit firma for vintertransport med slede og med ansvar for å halde vegen open. Etter kvart auka konkurransen om å frakte varer og post over fjella. I 1860 kom «The Pony Express» som ein konkurrent, men dette selskapet gjekk konkurs etter atten månaders drift i 1861. Samme året vart den transkontinentale telegraflinja fullført utan at dette fult ut erstatta postgangen. Utbygging av den transkontinentale jernbanen var likeins i gang gjennom 1860-åra. I 1867 kunne det første lokomotivet krysse Sierra Nevada over Donner Pass, og i 1869 møttest jernbanen frå vest og aust.<ref>Frank Tortorich 2015: Introduction s. 31.  </ref> Frakt av varer og post vart da raskare og enklare i områda der jernbanen gjekk, men det var likevel store delar av fjellområda som framleis trong hjelp av Snowshoe Thompson og tenestane hans på vinterstid.


{{thumb|Tinn Snowshoe minnesmerke 2012.jpg|Minnesmerke over Snowshoe Thompson ved Lurheim i Luråsgrenda.|Hans P. Hosar|2012}}
{{thumb|Tinn Snowshoe Th minnesmerke 2015.jpg|Minnesmerke over Snowshoe Thompson ved Lurheim i Luråsgrenda.|Hans P. Hosar|2015}}
I 1859 skaffar John seg som nybyggar ein farm på 650 dekar jord i Diamond Valley på austsida av Sierra. Her byggjer han den første jordhytta (dug-out) og seinare våningshus og fjøs. Kanskje ser han at det kan vera godt å ha fleire bein å stå på når konkurransen på fraktmarkedet aukar, eller det kan vera  gardbrukaren i han som kjem til syne. I 1860 deltek han i indianerkrigen med Paiute-stammen, og kjem etter ein dramatisk kamp så vidt i frå det med livet i behald. I 1864 får han selskap på farmen sin. Han hadde alt i 1853 møtt Agnes Singleton. Ho var mormon, 4 år yngre enn John og frå Preston i Lancashire England. I 1864 flytte Agnes og stemor hennar inn hjå John i Diamond Valley. Dei vart tilsette for å stelle i huset, men var òg aktive i gardsdrifta ettersom John stadig var på farten. I mai 1866 gifte Agnes og John seg, og 11. februar 1867 kom sonen Arthur Thomas til verda. I oktober 1866 vart John amerikansk statsborgar.<ref>Halvor Kleppen 2015: s. 138. </ref>
I 1859 skaffar John seg som nybyggar ein farm på 650 dekar jord i Diamond Valley på austsida av Sierra. Her byggjer han den første jordhytta (dug-out) og seinare våningshus og fjøs. Kanskje ser han at det kan vera godt å ha fleire bein å stå på når konkurransen på fraktmarkedet aukar, eller det kan vera  gardbrukaren i han som kjem til syne. I 1860 deltek han i indianerkrigen med Paiute-stammen, og kjem etter ein dramatisk kamp så vidt i frå det med livet i behald. I 1864 får han selskap på farmen sin. Han hadde alt i 1853 møtt Agnes Singleton. Ho var mormon, 4 år yngre enn John og frå Preston i Lancashire England. I 1864 flytte Agnes og stemor hennar inn hjå John i Diamond Valley. Dei vart tilsette for å stelle i huset, men var òg aktive i gardsdrifta ettersom John stadig var på farten. I mai 1866 gifte Agnes og John seg, og 11. februar 1867 kom sonen Arthur Thomas til verda. I oktober 1866 vart John amerikansk statsborgar.<ref>Halvor Kleppen 2015: s. 138. </ref>


Linje 68: Linje 68:


* {{hbr1-1|pd00000010542720|John Tostensen}}.
* {{hbr1-1|pd00000010542720|John Tostensen}}.
 
* Nekrolog - [https://www.newspapers.com/clip/18594469/ "The Daily Appeal" Carson City, Nevada - 18. mai 1876]
[[Kategori:Personer]]
[[Kategori:Personer]]
[[Kategori:Gardbrukere]]
[[Kategori:Gardbrukere]]
Linje 78: Linje 78:
[[Kategori:Dødsfall i 1876]]
[[Kategori:Dødsfall i 1876]]
{{F2}}
{{F2}}
{{nn}}
Sven Hjortland
7

redigeringer

Hentet fra «https://lokalhistoriewiki.no/wiki/Spesial:Mobildiff/744182...1284481»

Navigasjonsmeny