Byråkrater, checkuser, editaccount, Grensesnittadministratorer, staff, Sidefjernere, Administratorer
30 496
redigeringer
→Stølsdrift: ekstra avsnitt
(Layout) |
(→Stølsdrift: ekstra avsnitt) |
||
| Linje 23: | Linje 23: | ||
På 1600-talet var folketalet i Hol aukande, og i løpet av 1700-talet dobla det seg. Gamle gardar vart delte og nye rudd, og det vart trongt om plassen både i gamle og nye grender. Fjellet, heilt opp til Usta, vart ekspansjonsområde ikkje berre for dei næraste bygdene, men også for gardar så langt aust som i Holet. Kring langstølane var det gode fiskevatn, beiteområde og jaktmarker. Om langstølane på Ustaoset fyrst vart rydda på 16-1700-talet er usikkert. I skriftlege kjelder dukkar dei opp frå 1700-talet i samband med kjøp og sal. Før dette låg dei helst i sameiger. | På 1600-talet var folketalet i Hol aukande, og i løpet av 1700-talet dobla det seg. Gamle gardar vart delte og nye rudd, og det vart trongt om plassen både i gamle og nye grender. Fjellet, heilt opp til Usta, vart ekspansjonsområde ikkje berre for dei næraste bygdene, men også for gardar så langt aust som i Holet. Kring langstølane var det gode fiskevatn, beiteområde og jaktmarker. Om langstølane på Ustaoset fyrst vart rydda på 16-1700-talet er usikkert. I skriftlege kjelder dukkar dei opp frå 1700-talet i samband med kjøp og sal. Før dette låg dei helst i sameiger. | ||
Midt på 1800-talet nådde talet på stølar i drift ein topp før folketalet gjekk ned som følgje av mellom anna utvandringa til Amerika. Presset på jorda vart mindre, men nedgangen i stølsdrifta gjekk likevel langsomt fram mot andre verdskrigen. | |||
Gå til [[Setrar på Ustaoset (Hol)|oversyn over langstølar på Ustaoset]]. | Kartlegginga av seterbruket i Hol i 1930-åra<ref>I samband med [[Bibliografi:Kilder_fra_perioden_1814-1940#Gards-_og_grannesamfunngranskinga|seterbruksgranskinga]] til Instituttet for sammenlignende kulturforskning.</ref> syner at det berre var fem bruk som ikkje hadde støl, og at 70 % av dei hadde to eller fleire. Av og til flytta dei mellom heime-, mellom- og langstøl same sumaren. Eller dei brukte stølane på skift frå år til år. Dette gjeld også nokre av stølane på Ustaoset. Det var vanleg at to-tre stølar låg saman, men store stølsgrender fans ikkje i Hol. Kvar støl hadde gjerne ei bu og ei løe, og på Ustaoset var desse gjerne av stein og bygd inn i bakken. Stølane hadde ikkje fjøs, så dyra sto i ei innhegning inntil graset var slått. Dei fleste stølane hadde dessutan steingjerder kring seg, som vanleg var der vollane vart slått. Mange stølar vart brukt som slåttestølar lenge etter at dei var ute av vanleg drift. Men i 1939 var enno 95,5 % av kyrne i Hol på støl om sumaren. | ||
Gå til [[Setrar på Ustaoset (Hol)|oversyn over langstølar på Ustaoset]]. | |||
== Fotnotar == | == Fotnotar == | ||