Almuevennen
Almuevennen var eit illustrert vekeblad grunnlagt i 1849 av Christian Johnsen. Fyrste nummeret kom ut den 6. januar 1849, det siste juleaftan 1892. Det gjekk frå 1893 inn i det konservative Fædrelandet, som frå da av heldt fram som dagsavisa Landsbladet. Johnsen var eigar av og redaktør i Almuevennen gjennom alle dei 44 åra bladet eksisterte. Han skreiv også eigenhendig ein stor del av stoffet. Bladet vart heile tida trykt i Kristiania, men vart i åra 1849-1853, inntil Johnsen flytta til hovudstaden, redigert i Stavanger.
Almuevennen hadde som føremål «Oplysnings Fremme blandt Menigmann». I Salmonsens leksikon (1915) heiter det om bladet at det «i 1850-60'erne [var] et af de betydeligste Presseforetagender i Norge saavel m.H.t. politisk Indflydelse hos Almuen som til økonomisk Udbytte.» I glansperioden ca. 1870 kom opplaget opp i 22 000 eksemplar. I tillegg til hovudbladet kom fyrst veketillegget Adressebladet frå 1855, frå 1888 med to utgåver i veka. Som bonus til abonnentane kom ei illustrert bok kvart år under serietittelen Almenlæsning (1873-1888). Frå 1876 kom også Følgeblad til Almuevennen to gonger i veka.[1] Frå 1870-åra av gjekk utbreiinga noko attende, mellom anna som følgje av konkurransen frå Søren Jaabæks Folketidende
Typografen og sosialistpioneren Christian Holtermann Knudsen byrja i 1870 ved trykkeriet til Almuevennens trykkeri. Han vart faktor der frå 1878, men slutta da han starta sitt eige blad Vort Arbeide i 1884.
Til å byrje med var Almuevennen rekna som eit liberalt blad, seinare gjekk det i meir konservativ retning i pakt med endringar i det politisk grunnsynet til redaktøren.
Fyrste nummeret.
21. januar 1850.
6. september 1851.
2. februar 1892.
Referansar
- ↑ Halvorsens forfatterleksikon (1892).
Kjelder og litteratur
- Amundsen, Leiv: Artikkel om Johnsen i Norsk biografisk leksikon 1936.
- Arntzen, Jon Gunnar: Artikkel om Johnsen i Norsk biografisk leksikon, digital utgåve.
- Halvorsen, J.B.: Norsk Forfatter-Lexikon 1814-1880, tredje bind, Kristiania 1892.
- Hammer, K.V.: artikkel i Salmonsens konversationsleksikon, København 1915.
- Skogen, Anders: artikkel i Norsk allkunnebok band I. Oslo 1948. Sp. 221–222.
- Store norske leksikon, digital utgåve.