Harpe

Ei harpe er eit strengeinstrument der strengene er spent i ei som hovudregel trekanta ramme og strengene blir klimpra med fingrane. I Norge har det vore skilt mellom byharpe, som er den klassiske europeiske harpa, og bygdeharpe, som er lokalt produserte folkemusikkinstrument.

Harpe frå Ygle i Åmot kommune i Østerdalen, no på Glomdalsmuseet.

Foto: Olve Utne (2009).

Bygdeharper

Det finst bevart ni norske bygdeharper:

Opphavsstad	Datering	Bilde	Størrelse	Strenger	Skildring	Museum	Kat.nr.
Nordstu Vestgård, Stai, Stor-Elvdal	1776		L 115 cm	19	Innskrift: «M.H.D. 1776 Westgaard». Både klangbotn og forstykke er i uthola gran; halsen med stemmeskruane er i bjørk. Forstykket har eit utskore dyrehovud i øverenden.	Norsk Folkemuseum	NF.1904-0038
Folldal i Nord-Østerdalen				12	Klangbotn og forstykke er i gran; halsen med stemmeskruane er i bjørk.	Norsk Folkemuseum	NF.1904-0213
Røros, Trøndelag			klangbotn: 98 cm forstykke: 103 cm hals: 56 cm	12	Brunmåla tre med forgylling. Forstykket er relativt smekkert og i solid tre; halsen har tydeleg innbukting.	Norsk Folkemuseum, deponert på Ringve Musikkmuseum	NF.1920-0204
Bamble, Telemark			91,5x71,0 cm	17	Klangbotn har resonanskasse. Halsen med stemmeskruane går i ca. 40° vinkel opp frå diskantenden av klangbotnen. Forstykket og strengene står i 90° vinkel frå klangbotnen.	Norsk Folkemuseum	NF.1930-0520
	1769			18	Innskrift: «DHD ANNO 1769».	Glomdalsmuseet

Bygdeharpa vart teken i bruk att i både folkemusikk- og tidleg musikk-samanheng dei siste tiåra av 1900-talet. Kjente bygdeharpeutøvarar inkluderer Kalenda Maya-musikarane Sverre Jensen og Tone Hulbækmo så vel som Åshild Watne og Stein Villa.

Kjelder

• Bing, Morten: «Den norske harpa», i By og bygd : Norsk Folkemuseums årbok 31 (1985–86), s. 205–221.
• Digitalt Museum

Denne siden er en spire. Du kan hjelpe den til å vokse seg stor og sterk! Denne sida er ei spire. Du kan hjelpe henne til å vekse seg stor og sterk!