lokalhistoriewiki.no

Arstun: Forskjell mellom sideversjoner

Side Samtale

Arstun (vis kilde)

Sideversjonen fra 7. mar. 2024 kl. 10:27

10 596 byte lagt til ,  7 mars
m
Robot: Endrer mal: Bokhylla
m (Robot: Endrer mal: Bokhylla)
 
(58 mellomliggende versjoner av 7 brukere er ikke vist)
Linje 1: Linje 1:
<onlyinclude>{{thumb høyre|Arstun Hval.jpg|Arstun Hval i [[Fet]] på Romerike.|Akershusbasen (ca. 1930)}}  
<onlyinclude>{{Thumb|Arstun Hval.jpg|Arstun Hval i [[Fet]] på Romerike.|Akershusbasen (ca. 1930)}}  
'''[[Arstun]]''' er eit bruksnamn og appellativ som har vori brukt på [[Romerike]], i [[Hedmark|Sør-Hedmark]], østfoldbygda [[Rømskog|Rømskauen]] og den nordvestre delen av [[Värmland]]. Arstun er framleis levande som appellativ på Romerike, og brukast oftast i tydinga nabogarden eller nabohuset. Ordet er ei samansetning av andre stova, der fyrste leddet er rekkjetalet andre, og der hovudleddet er ordet stove (f.). Tydinga kan samanliknas med det peikande pronomenet hin, som òg kan tyde den andre av to. Med ei slik tyding blir ordet òg gjensidig, alt etter kor ein sit eller står. Fra gammalt av ser det ut til at der ein gard har vori delt i to eller fleire bruk, har ein brukt Arstun om einannan, ofte med utmerkingsledd som Oppi eller Neri. Framleis finn ein den appellative bruken om gardsbruk på Romerike, men i dei fleste høva har Arstun stivna. </onlyinclude>
'''[[Arstun]]''' er eit bruksnamn og appellativ som har vori brukt på [[Romerike]], i [[Hedmark|Sør-Hedmark]], østfoldbygda [[Rømskog kommune|Rømskauen]] og den nordvestre delen av [[Värmland]]. Arstun er framleis levande som appellativ på Romerike, og brukast oftast i tydinga nabogarden eller nabohuset. Ordet er ei samansetning av andre stova, der fyrste leddet er rekkjetalet andre, og der hovudleddet er ordet stove (f.). Tydinga kan samanliknas med det peikande pronomenet hin, som òg kan tyde den andre av to. Med ei slik tyding blir ordet òg gjensidig, alt etter kor ein sit eller står. Fra gammalt av ser det ut til at der ein gard har vori delt i to eller fleire bruk, har ein brukt Arstun om einannan, ofte med utmerkingsledd som Oppi eller Neri. Framleis finn ein den appellative bruken om gardsbruk på Romerike, men i dei fleste høva har Arstun stivna. </onlyinclude>


Denne artikkelen byggjer på eit manuskript av historikaren [[Bruker:Frode Myrheim|Frode Myrheim]], men kan fritt endrast og byggjast ut.
Denne artikkelen byggjer på eit manuskript av historikaren [[Bruker:Frode Myrheim|Frode Myrheim]], men kan fritt endrast og byggjast ut.


== Utbreiing ==
== Utbreiing ==
{{thumb høyre|Arstun_Svindal_maleri.jpg|Arstun Svindal i Fet. Måleri frå omkring 1920.}}
{{Thumb|Arstun_Svindal_maleri.jpg|Arstun Svindal i Fet. Måleri frå omkring 1920.}}
Ordet ser ut til å ha vori i bruk på heile Romerike, [[Rømskog|Rømskauen]] i [[Østfold]], [[Odalen]], [[Solør]] og Nordvestre [[Värmland]] i [[Sverige|Sverike]]. På den norske delen av dette området er det god dekning med gards- og slektshistorie, og ut frå desse ser ein at denne namnebruken må ha vori svært utbreidd i eldre tid. Det interessante med dette utbreiingsområdet på norsk side er at det er identisk med det gamle futedømet Romerike og Solør, som og omfatta Odalen. Dette området var ei syssel i mellomalderen. Ut frå gards- og slektshistorie kan det set ut til at bruken har vori mindre i dei sørlegaste delane av Romerike, som [[Høland]] og [[Enebakk]].
Ordet ser ut til å ha vori i bruk på heile Romerike, [[Rømskog kommune|Rømskauen]] i [[Østfold]], [[Odalen]], [[Solør]] og Nordvestre [[Värmland]] i [[Sverige|Sverike]]. På den norske delen av dette området er det god dekning med gards- og slektshistorie, og ut frå desse ser ein at denne namnebruken må ha vori svært utbreidd i eldre tid. Det interessante med dette utbreiingsområdet på norsk side er at det er identisk med det gamle futedømet Romerike og Solør, som og omfatta Odalen. Dette området var ei syssel i mellomalderen. Ut frå gards- og slektshistorie kan det set ut til at bruken har vori mindre i dei sørlegaste delane av Romerike, som [[Høland]] og [[Enebakk]].


Det ser ut til at det ordgeografiske området for arstun er skarpt avgrensa både i sør mot Østfold, om ein ser bort frå Rømskauen, i vest mot [[Hadeland]] og i nord mot [[Toten]] og [[Hedmarka]]. Ordet er truleg ikkje brukt i desse områda. På Hedmarka ser det ut til at det er forma «bo'Li ga'La» («borti garda»), som tilsvarar arstun. På Toten er ein parallell «bo'Li stu'gun» («borti stuggun»). Skal ein døme ut frå dei nyss omtalte bygdebøkene ser det ut til at tyngdepunktet for arstun på Romerike har vori på Øvre Romerike. I Høland er det i dag bare kjent tre bruk ved namn Arstun.
Det ser ut til at det ordgeografiske området for arstun er skarpt avgrensa både i sør mot Østfold, om ein ser bort frå Rømskauen, i vest mot [[Hadeland]] og i nord mot [[Toten]] og [[Hedmarka]]. Ordet er truleg ikkje brukt i desse områda. På Hedmarka ser det ut til at det er forma «bo'Li ga'La» («borti garda»), som tilsvarar arstun. På Toten er ein parallell «bo'Li stu'gun» («borti stuggun»). Skal ein døme ut frå dei nyss omtalte bygdebøkene ser det ut til at tyngdepunktet for arstun på Romerike har vori på Øvre Romerike. I Høland er det i dag bare kjent tre bruk ved namn Arstun.
Linje 13: Linje 13:


== Kasusbruk og tonem ==
== Kasusbruk og tonem ==
{{thumb høyre|Arstun Åsgard.jpg|Arstubygningen på Åsgard i Sørum. Fra 2012 brukes huset som vandrerhjem.|Jørgen Kirsebom}}
{{Thumb|Arstun Åsgard.jpg|Arstubygningen på Åsgard i Sørum. Fra 2012 brukes huset som vandrerhjem.|Jørgen Kirsebom}}
Innafor det ordgeografiske området av arstun er den mest vanlege forma arstun. Denne forma er særleg vanleg på Øvre Romerike, men ho er òg svært vanleg, der ho finnast, på Nedre Romerike. Og i Solør og Odalen ser Arstun ut til å vera mest brukt. Rømskauen i Østfold har kun døme på Arstua, og følgjer her Østfold som elles berre har –stua, og ikkje –stun, sjølv om denne forma ikkje er kjend elles i Østfold. Det må her leggjast til at det bare er to til tre døme i alt frå Rømskauen. I ein av dei sørlegaste bygdene åt Østfold, nemleg Høland, ser heller ikkje Arstun ut til å vera særleg mykje nytta, men det ser her ut til å vera nytta både Arstun og Arstua.   
Innafor det ordgeografiske området av arstun er den mest vanlege forma arstun. Denne forma er særleg vanleg på Øvre Romerike, men ho er òg svært vanleg, der ho finnast, på Nedre Romerike. Og i Solør og Odalen ser Arstun ut til å vera mest brukt. Rømskauen i Østfold har kun døme på Arstua, og følgjer her Østfold som elles berre har –stua, og ikkje –stun, sjølv om denne forma ikkje er kjend elles i Østfold. Det må her leggjast til at det bare er to til tre døme i alt frå Rømskauen. I ein av dei sørlegaste bygdene åt Østfold, nemleg Høland, ser heller ikkje Arstun ut til å vera særleg mykje nytta, men det ser her ut til å vera nytta både Arstun og Arstua.   


Linje 32: Linje 32:
! Kjelde
! Kjelde
|-
|-
|[[Store Kvevli|Arstun Store Kvevli]]
|[[Arstun Store Kvevli]]
|60/1
|106/1
|Arstun går kanskje attende på ei deling av Kvevli på 1660-talet.
|Arstun går kanskje attende på ei deling av Kvevli på 1660-talet.
|Kåre Hoel, Norsk stadnamnarkiv SA (tidleg 1950-tal).
|Kåre Hoel, Norsk stadnamnarkiv SA (tidleg 1950-tal).
|-
|-
|[[Skukstad|Arstun Skukstad]]
|[[Skukstad|Arstun Skukstad]]
|63/4 og 6
|109/4 og 6
|Arstun går truleg attende til ei deling av Søndre Skukstad tidleg på 1800-talet.
|Arstun går truleg attende til ei deling av Søndre Skukstad tidleg på 1800-talet.
|Kåre Hoel, Norsk stadnamnarkiv SA (tidleg 1950-tal).
|Kåre Hoel, Norsk stadnamnarkiv SA (tidleg 1950-tal).
|-
|-
|[[Toreid|Arstun Toreid]]
|[[Toreid|Arstun Toreid]]
|68/5
|114/5
|Arstun går kanskje attende til ei deling av Toreid i 1678. Garden skal òg ha gått under namnet Storstua i fylgje "Ætten Toreid fra Blaker", side 74.
|Arstun går kanskje attende til ei deling av Toreid i 1678. Garden skal òg ha gått under namnet Storstua i fylgje "Ætten Toreid fra Blaker", side 74.
|Kåre Hoel, Norsk stadnamnarkiv SA (tidleg 1950-tal).
|Kåre Hoel, Norsk stadnamnarkiv SA (tidleg 1950-tal).
|-
|-
|[[Arstun Eid]]
|[[Eid (Blaker)|Arstun Eid]]
|71/4 og 5
|117/4 og 5
|Arstun går kanskje attende på ei deling av Syndre Eid i 1736. Garden har og vori kalla Neristun.
|Arstun går kanskje attende på ei deling av Syndre Eid i 1736. Garden har og vori kalla Neristun.
|Kåre Hoel, Norsk stadnamnarkiv SA (tidleg 1950-tal).
|Kåre Hoel, Norsk stadnamnarkiv SA (tidleg 1950-tal).
|-
|-
|[[Skauen|Arstun Skauen]]
|[[Skauen|Arstun Skauen]]
|74/15 og 25
|120/15 og 25
|Arstun går truleg attende på ei deling av husmannsplassen Skauen under Huseby før 1865.
|Arstun går truleg attende på ei deling av husmannsplassen Skauen under Huseby før 1865.
|Kåre Hoel, Norsk stadnamnarkiv SA (tidleg 1950-tal).
|Kåre Hoel, Norsk stadnamnarkiv SA (tidleg 1950-tal).
|-
|-
|[[Nord-Fossum|Arstun Nord-Fossum]]
|[[Nordre Fossum (Blaker)|Arstun Nord-Fossum]]
|71/4 og 5
|123/4 og 5
|Arstun går truleg attende på ei deling av ein lut av Nord-Fossum i 1847 eller 1848. Den andre luten vart heitande Øststun.
|Arstun går truleg attende på ei deling av ein lut av Nord-Fossum i 1847 eller 1848. Den andre luten vart heitande Øststun.
|Kåre Hoel, Norsk stadnamnarkiv SA (tidleg 1950-tal).
|Kåre Hoel, Norsk stadnamnarkiv SA (tidleg 1950-tal).
Linje 172: Linje 172:
|[[Andreas Holmsen]]:''[[Eidsvoll Bygds Historie]]'' Gårdshistorien II (1959), s. 152, 158 og 165.  
|[[Andreas Holmsen]]:''[[Eidsvoll Bygds Historie]]'' Gårdshistorien II (1959), s. 152, 158 og 165.  
|-
|-
|[[Dokken|Arstun Oppgarden Dokken]]
|49/1
|Arstun går truleg attende på ei deling ut av Oppgarden i to like lutar i 1725. Garden er òg kalla Ner-Okkarn (Ner-Oppgarden).
|[[Andreas Holmsen]]:''[[Eidsvoll Bygds Historie]]'' Gårdshistorien II (1959), s. 197 og 204.
|-
|[[Dokken|Arstun Østgarden Dokken]]
|51/4
|Arstun går truleg attende på ei deling ut av Østgarden i to like lutar i 1768.
|[[Andreas Holmsen]]:''[[Eidsvoll Bygds Historie]]'' Gårdshistorien II (1959), s. 197 og 216.
|-
|[[Dokknes|Arstun Dokknes]]
|52/3
|Arstun går truleg attende på ei deling av Nordgarden i to lutar i 1648 som kalla einannan Arstun. Seinare vart det eine bruket kalla Jørnsnordgarden (bnr. 1).
|[[Andreas Holmsen]]:''[[Eidsvoll Bygds Historie]]'' Gårdshistorien II (1959), s. 219 og 225.
|-
|[[Kommesrud|Arstun Kommesrud]]
|56/4
|Arstun går truleg attende på ei deling av Nordstun i 1730.
|[[Andreas Holmsen]]:''[[Eidsvoll Bygds Historie]]'' Gårdshistorien II (1959), s. 259 og 263.
|-
|[[Hol|Arstun Hol]]
|58/4
|Arstun går truleg attende på ei deling ut av Hol i to lutar i 1677. Etter ei utskifting i tida 1884-1886 vart tungarden flytta lenger vest og gjekk heretter under namnet Oppgarden (Okkarn).
|[[Andreas Holmsen]]:''[[Eidsvoll Bygds Historie]]'' Gårdshistorien II (1959), s. 352 og 355.
|-
|[[Kirkemyrer|Arstun Kirkemyrer]]
|61
|Arstun går truleg attende på ei deling ut av Kirkemyrer i to lutar i 1767. Det meste av garden vart lagt til Marienlyst i 1877.
|[[Andreas Holmsen]]:''[[Eidsvoll Bygds Historie]]'' Gårdshistorien II (1959), s. 373, 374 og 378.
|-
|[[Store Bårli|Arstun Store Bårli]]
|69/1 og 2
|Store Bårli vart delt i to luter i 1823 som kalla einannan Arstun innbyrdes.
|[[Andreas Holmsen]]:''[[Eidsvoll Bygds Historie]]'' Gårdshistorien III (1961), s. 144 og 152-153.
|-
|[[Grova|Arstun Grova]]
|72/1 og 2
|Grova vart delt i to like store bruk i 1652 som gjensidig kalla einannan Arstun.
|[[Andreas Holmsen]]:''[[Eidsvoll Bygds Historie]]'' Gårdshistorien III (1961), s. 182 og 185-188.
|-
|[[Store Finstad|Arstun Store Finstad]]
|74/1
|Arstun vart frådelt Søgarden i 1831 med halve skylda.
|[[Andreas Holmsen]]:''[[Eidsvoll Bygds Historie]]'' Gårdshistorien III (1961), s. 189 og 196.
|-
|[[Løken (Løikje)|Arstun Løken]]
|75
|Løken vart delt i to jamstore luter i 1620. Den andre luten vart kalla Nystun. I 1857 vart Arstun lagt til Søstun (75/10 og 11).
|[[Andreas Holmsen]]:''[[Eidsvoll Bygds Historie]]'' Gårdshistorien III (1961), s. 204 og 212.
|-
|[[Haga|Arstun Haga]]
|76/
|Haga vart delt i Østgarden og Arstun i 1652. I 1868 vart Arstun og Østgarden slege saman.
|[[Andreas Holmsen]]:''[[Eidsvoll Bygds Historie]]'' Gårdshistorien III (1961), s. 216 og 224.
|-
|[[Kinn|Arstun Kinn]]
|77/5
|Kinn vart delt i to luter i 1822. Truleg kalla dei einannan Arstun innbyrdes. I 1923 vart Arstun lagt til Nordgarden.
|[[Andreas Holmsen]]:''[[Eidsvoll Bygds Historie]]'' Gårdshistorien III (1961), s. 230 og 236.
|-
|[[Østerud|Arstun Østerud]]
|79/1 og 4
|Østerud vart delt i to jamstore luter i 1805 som innbyrdes kalla einannan Arstun.
|[[Andreas Holmsen]]:''[[Eidsvoll Bygds Historie]]'' Gårdshistorien III (1961), s. 244 og 248.
|-
|[[Skytterseter|Arstun Skytterseter]]
|88/1 og 2
|Bruk 1 av Skytterseter vart delt i to bruk i 1790. Den andre luten vart kalla Nordstun (88/7).
|[[Andreas Holmsen]]:''[[Eidsvoll Bygds Historie]]'' Gårdshistorien III (1961), s. 292 og 295.
|-
|[[Negarden Hjera|Arstun Negarden Hjera]]
|92/23
|Arstun vart frådelt Negarden i 1613 med halve skylda.
|[[Andreas Holmsen]]:''[[Eidsvoll Bygds Historie]]'' Gårdshistorien III (1961), s. 313 og 324.
|-
|[[Sø-Fuglerud|Arstun Sø-Fuglerud]]
|94/3, 4 og 5
|Sø-Fuglerud vart delt i to jamstore luter i 1824, og i 1829 vart den eine luten delt i to jamstore. Alle dei tre bruka har innbyrdes kalla einannan Arstun.
|[[Andreas Holmsen]]:''[[Eidsvoll Bygds Historie]]'' Gårdshistorien III (1961), s. 338 og 343-344.
|-
|[[Tærud|Arstun Tærud]]
|96/14 og 15
|Arstun er truleg nytta gjensidig om dei to bruka sidan ei deling i 1827. I Eidsvoll Bygds Historie, Bind II, 3 del, s. 390ff, er òg Vest-Arstun og Øst-Arstun nytta.
|[[Andreas Holmsen]]:''[[Eidsvoll Bygds Historie]]'' Gårdshistorien II (1961), s. 389-393.
|-
|[[Klaseie|Arstun Sø-Fuglerud]]
|110/1
|Klaseie vart i 1848 delt i Arstun og Nystun (110/2) med høvesvis 2/3 og 1/3 av skylda.
|[[Andreas Holmsen]]:''[[Eidsvoll Bygds Historie]]'' Gårdshistorien III (1961), s. 454 og 455.
|-
|[[Kalsegg|Arstun Kalsegg]]
|139/1, 2 og 3
|Kalsegg vart delt i to like store luter i 1645 som innbyrdes har kalla einannan Arstun.
|[[Andreas Holmsen]]:''[[Eidsvoll Bygds Historie]]'' Gårdshistorien III (1961), s. 79 og 82-85.
|-
|[[Østgarden Venjer|Arstun Østgarden Venjer]]
|140/7
|Arstun vart frådelt med ein halvpart frå Bruk 1 og 2. Garden vart òg kalla Børgerstua.
|[[Andreas Holmsen]]:''[[Eidsvoll Bygds Historie]]'' Gårdshistorien III (1961), s. 54, 67 og 68.
|-
|[[Vestgarden Dønnum|Arstun Vestgarden Dønnum]]
|144/2
|Arstun vart frådelt Vestgarden i 1654. I byrjinga vart truleg Arstun nytta innbyrdes om dei to gardane.
|[[Andreas Holmsen]]:''[[Eidsvoll Bygds Historie]]'' Gårdshistorien III (1961), s. 33, 44 og 45.
|-
|[[Blekstad|Arstun Blekstad]]
|148/1 og 2
|Arstun er truleg nytta gjensidig om dei to bruka av Blekstad sidan ei deling i to lutar i 1832.
|[[Andreas Holmsen]]:''[[Eidsvoll Bygds Historie]]'' Gårdshistorien II (1959), s. 406, 411 og 412.
|-
|[[Skofset|Arstun Skofset]]
|153
|I fylgje Eidsvoll Bygds Historie, Bind II, 2 del, blei Arstun nytta om dei to bruka då garden var del i tida 1773-1896.
|[[Andreas Holmsen]]:''[[Eidsvoll Bygds Historie]]'' Gårdshistorien II (1959), s. 440 og 444.
|-
|-
|[[Li|Arstun Li]]
|[[Li|Arstun Li]]
|163
|163
|Arstun går kan hende tilbake på ei deling av Li i 1663 i to lutar, der den andre delen fekk namnet Søstun.  
|Arstun går kan hende tilbake på ei deling av Li i 1663 i to lutar, der den andre delen fekk namnet Søstun. Mellom 1847 og 1917 var Arstun delt i to bruk.
|[[Andreas Holmsen]]:''[[Eidsvoll Bygds Historie]]'' Gårdshistorien II (1959), s. 317 og 322.  
|[[Andreas Holmsen]]:''[[Eidsvoll Bygds Historie]]'' Gårdshistorien II (1959), s. 317 og 322.  
|-
|-
Linje 190: Linje 304:
|[[Nordre Habbarstad|Arstun Habbarstad]]
|[[Nordre Habbarstad|Arstun Habbarstad]]
|176/4
|176/4
|Går truleg attende på ei frådeling frå Østgarden i 1829, men i fylgje Eidsvoll Bygds Historie, side 240, er det grunn til å tru at dei to lutane av Nordre Habbarstad på |1700-talet truleg kalla einannan Arstun.
|Arstun går truleg attende på ei frådeling frå Østgarden i 1829, men i fylgje Eidsvoll Bygds Historie, side 240, er det grunn til å tru at dei to lutane av Nordre Habbarstad på 1700-talet truleg kalla einannan Arstun.
|[[Andreas Holmsen]]:''[[Eidsvoll Bygds Historie]]'' Gårdshistorien I (1950), s. 240 og 265f.  
|[[Andreas Holmsen]]:''[[Eidsvoll Bygds Historie]]'' Gårdshistorien I (1950), s. 240 og 265f.  
|-
|-
|[[Fremmin|Arstun Fremmin]]  
|[[Fremmin|Arstun Fremmin]]  
|183/2
|183/2
|Etter fleire delingar vart Fremmin delt i 1814, og dei to bruka vart appelativt kalla Arstun, men kringom 1850 vart det bygd ny stue på den nørdre garden, og frå då vart garden kalla Nystun.  
|Etter fleire delingar vart Fremmin delt i 1814, og dei to bruka kalla einannan Arstun, men kringom 1850 vart det bygd ny stue på den nørdre garden, og frå då vart garden kalla Nystun.  
|[[Andreas Holmsen]]:''[[Eidsvoll Bygds Historie]]'' Gårdshistorien I (1950), s. 321 og 328.  
|[[Andreas Holmsen]]:''[[Eidsvoll Bygds Historie]]'' Gårdshistorien I (1950), s. 321 og 328.  
|-
|-
|[[Ner-Holtet|Arstun Ner-Holtet]]  
|[[Ner-Holtet|Arstun Ner-Holtet]]  
|189
|189
|Går truleg attende på ei deling av Ner-Holtet rett etter 1658. Gardsbruket vart lagt inn under Nestun 189/1 i 1805.  
|Arstun går truleg attende på ei deling av Ner-Holtet rett etter 1658. Gardsbruket vart lagt inn under Nestun 189/1 i 1805.  
|[[Andreas Holmsen]]:''[[Eidsvoll Bygds Historie]]'' Gårdshistorien I (1950), s. 366 og 369.  
|[[Andreas Holmsen]]:''[[Eidsvoll Bygds Historie]]'' Gårdshistorien I (1950), s. 366 og 369.  
|-
|-
Linje 207: Linje 321:
|Arstun har vori brukt appellativt om dei to bruka på Dorr i Eidsvoll, gnr. 186, bnr. 1 og 4. Dei to gardane gjekk òg under namnet Oppgarden (Okkarn) og Nedgarden (Negarn), men i daglegtala vart heller Arstun brukt. Dorr vart delt i to bruk i 1650, og det er mogleg at bruken av Arstun går så langt attende.
|Arstun har vori brukt appellativt om dei to bruka på Dorr i Eidsvoll, gnr. 186, bnr. 1 og 4. Dei to gardane gjekk òg under namnet Oppgarden (Okkarn) og Nedgarden (Negarn), men i daglegtala vart heller Arstun brukt. Dorr vart delt i to bruk i 1650, og det er mogleg at bruken av Arstun går så langt attende.
|
|
|-
|[[Nord-Myrer|Arstun Nord-Myrer]]
|203/2 og 3
|Arstun går truleg attende på ei deling av Nord-Myrer kringom 1600. Den andre luten vart kalla Nordstun (bnr. 1). Etter at Arstun vart flytta lenger vest vart garden heitande Vestgarden.
|[[Andreas Holmsen]]:''[[Eidsvoll Bygds Historie]]'' Gårdshistorien II (1959), s. 18, 24 og 25.
|-
|[[Sø-Myrer|Arstun Sø-Myrer]]
|204/3
|Arstun går truleg attende på ei deling av Sø-Myrer i 1704. Den andre luten vart kalla Neristun og etter at den vart flytta lenger nord Nordgarden (bnr. 1).
|[[Andreas Holmsen]]:''[[Eidsvoll Bygds Historie]]'' Gårdshistorien II (1959), s. 18 og 31.
|-
|[[Rynes|Arstun Rynes]]
|205/5
|Arstun går truleg attende på ei deling av Rynes i 1732. Den andre luten vart kalla Oppistun, men dei to bruka kan ha nytta Arstun gjensidig.
|[[Andreas Holmsen]]:''[[Eidsvoll Bygds Historie]]'' Gårdshistorien II (1959), s. 34 og 37.
|-
|[[Trandum|Arstun Trandum]]
|206/4
|Arstun går truleg attende på ei deling av halve Trandum, Søstun, i 1769.
|[[Andreas Holmsen]]:''[[Eidsvoll Bygds Historie]]'' Gårdshistorien II (1959), s. 39 og 46.
|-
|[[Eidshaug|Arstun Eidshaug]]
|207/1 og 2
|Arstun går truleg attende på ei deling av Eidshaug i to lutar i 1839. Dei to kallar einannan Arstun.
|[[Andreas Holmsen]]:''[[Eidsvoll Bygds Historie]]'' Gårdshistorien II (1959), s. 48, 50 og 51.
|-
|[[Tansum|Arstun Trandum]]
|210/4
|Arstun går truleg attende på ei deling av Tansum i 1757. Tansum-gardane låg tidlegare 200 meter nærare Mjøsa enn no, men på grunn av ras, vart dei i 1836 flytt dit Midt-Tansum (bnr. 4) og Sø-Tansum (bnr. 6) ligg no. Midt-Tansum vart tidlegare kalla Arstun, og det er grunn til å tru at dei to bruka, i alle fall, før 1836 kalla einannan Arstun.
|[[Andreas Holmsen]]:''[[Eidsvoll Bygds Historie]]'' Gårdshistorien II (1959), s. 61.
|-
|[[Kråkvål|Arstun Kråkvål]]
|214/2
|Arstun går truleg attende på ei deling av Kråkvål i to lutar i 1849. Den andre delen vart kalla Nystun (bnr. 1).
|[[Andreas Holmsen]]:''[[Eidsvoll Bygds Historie]]'' Gårdshistorien II (1959), s. 92 og 97.
|-
|[[Seterdal|Arstun Seterdal]]
|217
|Arstun var, i fylgje Eidsvoll Bygds Historie, nytta om den eine delen av Seterdal i tida 1803-1878, då garden vart lagt inn under Setre.
|[[Andreas Holmsen]]:''[[Eidsvoll Bygds Historie]]'' Gårdshistorien II (1959), s. 109 og 112.
|-
|-
|[[Melby|Arstun Melby]]
|[[Melby|Arstun Melby]]
Linje 268: Linje 422:
! Kjelde
! Kjelde
|-
|-
|Arstun Nitteberg
|[[Løvstad (Gjerdrum)|Arstun Løvstad]]
|1
|Oppistun (bnr. 2) og Nestun (bnr. 4) kallar einannan gjensidig Arstun, mens Nordgarden (bnr. 1) nyttar dette namnet på Nestun.
|[[Birger Kirkeby]]: ''[[Gjerdrum bygdebok]]'' I (1961), s. 15-16.
|-
|[[Nitteberg (Gjerdrum)|Arstun Nitteberg]]
|2/2 og 2/3
|2/2 og 2/3
|Har vori delt i Vest-Arstun, Nordvest-Arstun og Søvest-Arstun, men samla att i 1919.
|Har vori delt i Vest-Arstun, Nordvest-Arstun og Søvest-Arstun, men samla att i 1919.
Linje 406: Linje 565:
|2/?
|2/?
|Nordstun delt i Nystun og Arstun i 1796.
|Nordstun delt i Nystun og Arstun i 1796.
|[[Olav Tveter]]: ''Hurdal bygdebok bind II'', 1958, s. 29-31.
|[[Olav Tveter]]: ''Hurdal bygdebok bind II'', 1958, s. 29-31. {{Nb.no|NBN:no-nb_digibok_2009022400053}}
|-
|-
|Arstun Øver-Rognstad
|Arstun Øver-Rognstad
Linje 501: Linje 660:
|6/1 og 6/18
|6/1 og 6/18
|Har vorti brukt appellativt om dei to gardane på Melby, og i fylgje Kirkeby går bruken av Arstun attende på ei deling av garden på 1650-talet.
|Har vorti brukt appellativt om dei to gardane på Melby, og i fylgje Kirkeby går bruken av Arstun attende på ei deling av garden på 1650-talet.
|Birger Kirkeby: Nannestad Bygdebok, bind I (1962), s. 133, 141 og 144.
|{{Nannestad bygdebok I}}, s. 133, 141 og 144.
|-
|-
|Arstun Rustad
|Arstun Rustad
Linje 568: Linje 727:
|Birger Kirkeby: Nannestad Bygdebok, bind I (1962), s. 742.
|Birger Kirkeby: Nannestad Bygdebok, bind I (1962), s. 742.
|-
|-
|
|Arstun Finstad
|
|75/1 og 3
|
|Finstad vart kring 1700 delt i to like store bruk som gjensidig kalla einannan Arstun.
|
|{{Nannestad bygdebok II}}, s. 303.
|-
|-
|}
|}


=== Aurskog og Blaker ===
=== Nes ===
{| class="wikitable"
{| class="wikitable"
|-
|-
Linje 583: Linje 742:
! Kjelde
! Kjelde
|-
|-
|[[Store Kvevli|Arstun Store Kvevli]]
|[[Hunstad|Arstun Hunstad]]
|60/1
|162/1 og 5
|Arstun går kanskje attende på ei deling av Kvevli på 1660-talet.
|Nedre (bnr. 1)- og Øvre (bnr. 5) Hunstad har kalla einannan Arstun.  
|Kåre Hoel, Norsk stadnamnarkiv SA (tidleg 1950-tal).
|[[Birger Kirkeby]]: ''[[Nes på Romerike]]'' IV (1968), s. 406 og 410 og Arnhild Syvertsen personleg samtale 12. september 2007.  
|-
|-
|}
|}


=== Nes ===
=== Nittedal ===
{| class="wikitable"
{| class="wikitable"
|-
|-
Linje 598: Linje 757:
! Kjelde
! Kjelde
|-
|-
|[[Hunstad|Arstun Hunstad]]
|[[Ramstad (Nittedal)|Arstun Ramstad]]
|162/1 og 5
|33/1
|Nedre (bnr. 1)- og Øvre (bnr. 5) Hunstad har kalla einannan Arstun.  
|Går attende på ei deling av Store-Ramstad på 1620-talet.
|[[Birger. Kirkeby]]: ''[[Nes på Romerike]]'' IV (1968), s. 406 og 410 og Arnhild Syvertsen personleg samtale 12. september 2007.  
|Kirkeby, Birger: ''Bygdebok for Nittedal og Hakadal : gardshistorie. 1 : Nittedal'', Nittedal 1965, s. 573. {{Nb.no|NBN:no-nb_digibok_2013050708021}}
|-
|
|
|
|-
|
|
|
|
|-
|-
|}
|}


=== Rælingen ===
=== Rælingen ===
Linje 667: Linje 836:
|[[Jan Erik Horgen]]: ''[[Sørum bygdebok]]'' Bind 1 (2003), s. 135 og 146. '
|[[Jan Erik Horgen]]: ''[[Sørum bygdebok]]'' Bind 1 (2003), s. 135 og 146. '
|-
|-
|[[Berg|Arstun Berg]]
|[[Berg (Sørum)|Arstun Berg]]
|16/2
|16/2
|Namnet gjeng truleg attende på ei deling av den vestre luten av Berg i 1805.
|Namnet gjeng truleg attende på ei deling av den vestre luten av Berg i 1805.
Linje 727: Linje 896:
|[[Olaug Julseth Stokstad]]: ''[[Som sagt i Ullsaker]]'' Or og vendinger frå 30-åra (1997), s. 135.  
|[[Olaug Julseth Stokstad]]: ''[[Som sagt i Ullsaker]]'' Or og vendinger frå 30-åra (1997), s. 135.  
|-
|-
|[[Berg|Arstun Berg]]
|[[Berg (Ullensaker)|Arstun Berg]]
|90/1 og 5
|90/1 og 5
|Arstun har vori brukt appellativt om dei to gardane på Berg, og går kanskje attende på ei deling av Berg på 1640-talet.  
|Arstun har vori brukt appellativt om dei to gardane på Berg, og går kanskje attende på ei deling av Berg på 1640-talet.  
Linje 773: Linje 942:
|-
|-
|[[Habbarstad|Bortiarstun Habbarstad]]
|[[Habbarstad|Bortiarstun Habbarstad]]
|114
|114/2
|  
|Arstun har vori nytta appellativt om to av Habbarstad-gardane, bnr. 1 og 2. Anten har denne garden eller bnr. 1 vori kalla Bortiarstun, sjå Stokstad.Truleg går bruken av Arstun her attende på ei deling av Habbarstad i to bruk kring 1660.
|[[Olaug Julseth Stokstad]]: ''[[Som sagt i Ullsaker]]'' Or og vendinger frå 30-åra (1997), s. 91.
|[[Olaug Julseth Stokstad]]: ''[[Som sagt i Ullsaker]]'' Or og vendinger frå 30-åra (1997), s. 91.
|-
|-
|[[Neriarstun|Neriarstun Habbarstad]]
|[[Neriarstun|Neriarstun Habbarstad]]
|114
|114/4
|  
|Både i fylgje Stokstad og Anne Lise Fallet har Neriarstun vori nytta om denne garden. Bruken av Neriarstun går kanskje tilbake til kring 1720, då denne delen vart frådelt bnr. 2.
|[[Olaug Julseth Stokstad]]: ''[[Som sagt i Ullsaker]]'' Or og vendinger frå 30-åra (1997), s. 91.
|[[Olaug Julseth Stokstad]]: ''[[Som sagt i Ullsaker]]'' Or og vendinger frå 30-åra (1997), s. 91.
|-
|-
|[[Inniarstun|Inniarstun Habbarstad]]
|[[Inniarstun|Inniarstun Habbarstad]]
|114
|114/1
|
|Arstun har vori nytta appellativt om to av Habbarstad-gardane, bnr. 1 og 2. Anten har denne garden eller bnr. 2 vori kalla Inniarstun, sjå Stokstad. Truleg går bruken av Arstun her attende på ei deling av Habbarstad i to bruk kring 1660.
|[[Olaug Julseth Stokstad]]: ''[[Som sagt i Ullsaker]]'' Or og vendinger frå 30-åra (1997), s. 91.
|[[Olaug Julseth Stokstad]]: ''[[Som sagt i Ullsaker]]'' Or og vendinger frå 30-åra (1997), s. 91.
|-   
|-   
Linje 799: Linje 968:
|[[Ljøgot|Arstun Ljøgot]]
|[[Ljøgot|Arstun Ljøgot]]
|137/1 og 3
|137/1 og 3
|Arstun har vori brukt appellativt om dei to gardane på Ljøgot fram til notida.  
|Arstun har vori brukt appellativt om dei to gardane på Ljøgot fram til notida. Namna har truleg vori nytta sidan ei deling av Ljøgot på midten av 1660-talet.  
|[[Olaug Julseth Stokstad]]: ''[[Som sagt i Ullsaker]]'' Or og vendinger frå 30-åra (1997), s. 108.  
|[[Olaug Julseth Stokstad]]: ''[[Som sagt i Ullsaker]]'' Or og vendinger frå 30-åra (1997), s. 108.  
|-
|-
Linje 823: Linje 992:
|-
|-
|[[Braskereid|Arstua Braskereid]]
|[[Braskereid|Arstua Braskereid]]
|60/1
|8/23
|Arstua går truleg attende på ei deling av halvdelen av Braskereid i fyrste luten av 1600-talet.
|Arstua går truleg attende på ei deling av halvdelen av Braskereid i fyrste luten av 1600-talet. Sidan 1870 har Arstun vori ein del av Nystun (8/1).
|[[Alex Bugge]]: ''[[Våler Bygdebok]]'' (1936), s. 25, 31 og 49.  
|[[Alex Bugge]]: ''[[Våler Bygdebok]]'' (1936), s. 25, 31 og 49. 1886 Matrikkelen.
|-
|-
|[[Vestre Eid|Arstua Vestre Eid]]
|[[Vestre Eid|Arstua Vestre Eid]]
|60/1
|20/3
|Arstua går truleg attende på ei deling av Vestre Eid før 1680.
|Arstua går truleg attende på ei deling av Vestre Eid før 1680.
|[[Alex Bugge]]: ''[[Våler Bygdebok]]'' (1936), s. 339, 341 og 346.  
|[[Alex Bugge]]: ''[[Våler Bygdebok]]'' (1936), s. 339, 341 og 346.  
|-
|[[Svenneby|Arstua Svenneby]]
|37
|Arstua går attende på ei deling av Svenneby i 1740. Den andre luten vart kalla Søgarden. Arstua og Søgarden vart samla til ein gard i 1849.
|[[Alex Bugge]]: ''[[Våler Bygdebok]]'' (1936), s. 516 og 530.
|-
|[[Nordre Snarhol|Arstun Nordre Snarhol]]
|52/22 og 25
|Arstun var i følgje Våler Bygdebok, side 724, hovdebølet på Nordre Snarhol, og vart seinere delt i to bruk. Arstun kan gå attende på ei deling av Snarhol tidleg på 1700-talet i Nordre- og Søndre Snarhol.
|[[Alex Bugge]]: ''[[Våler Bygdebok]]'' (1936), s. 713, 724 og 726. 1886 Matrikkelen.
|-
|[[Vestre Stræte|Arstua Vestre Stræte]]
|56/1
|Arstua går attende på ei deling av Vestre Sætre i to lutar i 1847, der den andre luten vart kalla Nystua.
|[[Alex Bugge]]: ''[[Våler Bygdebok]]'' (1936), s. 832.
|-
|[[Gravberget|Arstun Gravberget]]
|86
|Arstun går truleg attende på ei deling av Gravberget i fyrste del av 1700-talet.
|[[Alex Bugge]]: ''[[Våler Bygdebok]]'' (1936), s. 1060.
|-
|}
|}


Linje 843: Linje 1 033:
[[Kategori:Sverige]]
[[Kategori:Sverige]]
{{F2}}
{{F2}}
{{ikke koord}}
{{nn}}
Hentet fra «https://lokalhistoriewiki.no/wiki/Spesial:Mobildiff/330359...2111133»