Veiledere, Administratorer
2 308
redigeringer
Tilføyelser bildetekster
(bilder og noter) |
Ola Alsvik (samtale | bidrag) (Tilføyelser bildetekster) |
||
| Linje 3: | Linje 3: | ||
== Litt generelt om bedehuset i norsk historie == | == Litt generelt om bedehuset i norsk historie == | ||
[[Bilde:Tryggheim bedehus.JPG|thumb|Tryggheim bedehus vart vigsla i 1904, og er det eldste i Evje og Hornnes kommune.]] | [[Bilde:Tryggheim bedehus.JPG|thumb|Tryggheim bedehus, i Evje sentrum, vart vigsla i 1904, og er det eldste i Evje og Hornnes kommune.]] | ||
I dag er visstnok om lag 2000 bedehus spreidde kring i Noreg. Men bedehusa er ikkje jamt fordelt utover landet. Det finst ein ”vekkingsgeografi” som set sitt preg på plassering av bedehusa. I nokre strok av landet er avstanden lang mellom bedehusa, andre stader står dei unaturleg tett etter at bilismen og folkeflyttinga har forandra den gamle strukturen i samfunnet. | I dag er visstnok om lag 2000 bedehus spreidde kring i Noreg. Men bedehusa er ikkje jamt fordelt utover landet. Det finst ein ”vekkingsgeografi” som set sitt preg på plassering av bedehusa. I nokre strok av landet er avstanden lang mellom bedehusa, andre stader står dei unaturleg tett etter at bilismen og folkeflyttinga har forandra den gamle strukturen i samfunnet. | ||
| Linje 14: | Linje 14: | ||
== Bedehusa i Evje og Hornnes == | == Bedehusa i Evje og Hornnes == | ||
[[Bilde:Hornnes bedehus.JPG|thumb|Hornnes bedehus.]] | [[Bilde:Hornnes bedehus.JPG|thumb|Hornnes bedehus, Salem, vart reist i 1905.]] | ||
Snaut nokon stad på [[Agder]] stod haugerørsla så sterkt som i [[Evje]] og [[Hornnes]]. Fleire av dei beste kvinner og menn på båe sider av [[Otra]] kom med i den fyrste lekmannsrørsla i landet vårt. Etter kvart vart nok haugerørsla sterkare knytta til kyrkja og samarbeidet med prestane. Eit uttrykk for det, er at det på Agder vart skipa ikkje så få menighetsforeiningar. Målsetting til desse foreiningane var å samle alt arbeid for ytre- og indre misjon under ein hatt og vere ein god medspelar til prestane. Dei må ikkje forvekslast med sokneråda (menighetsrådene), for lov om sokneråd fekk me fyrst i 1920. | Snaut nokon stad på [[Agder]] stod haugerørsla så sterkt som i [[Evje]] og [[Hornnes]]. Fleire av dei beste kvinner og menn på båe sider av [[Otra]] kom med i den fyrste lekmannsrørsla i landet vårt. Etter kvart vart nok haugerørsla sterkare knytta til kyrkja og samarbeidet med prestane. Eit uttrykk for det, er at det på Agder vart skipa ikkje så få menighetsforeiningar. Målsetting til desse foreiningane var å samle alt arbeid for ytre- og indre misjon under ein hatt og vere ein god medspelar til prestane. Dei må ikkje forvekslast med sokneråda (menighetsrådene), for lov om sokneråd fekk me fyrst i 1920. | ||
| Linje 28: | Linje 28: | ||
'''Fredly bedehus i Flatebygd'''. Folk i Flatebygd gjekk i mange år til Evje på religiøse møte i bedehuset der attåt møta som vart haldne kring i heimane i bygda. Men i 1916 fekk Flatebygd eige bedehus som er eigd av [[Indremisjonen]]. Fredly heiter dette bedehuset. | '''Fredly bedehus i Flatebygd'''. Folk i Flatebygd gjekk i mange år til Evje på religiøse møte i bedehuset der attåt møta som vart haldne kring i heimane i bygda. Men i 1916 fekk Flatebygd eige bedehus som er eigd av [[Indremisjonen]]. Fredly heiter dette bedehuset. | ||
[[Bilde:Moi bedehus, Moisund.JPG|thumb|Moi bedehus.]] | [[Bilde:Moi bedehus, Moisund.JPG|thumb|Moi bedehus vart bygt i 1906.]] | ||
Dermed er me komne til det siste bedehuset med luthersk basisparagraf, nemleg '''Fjellhaug bedehus i Krossen'''. Det vart vigsla av [[Johannes Daasvand]] i 1932 og er eigd av kristenfolket i Krossen-regionen. | Dermed er me komne til det siste bedehuset med luthersk basisparagraf, nemleg '''Fjellhaug bedehus i Krossen'''. Det vart vigsla av [[Johannes Daasvand]] i 1932 og er eigd av kristenfolket i Krossen-regionen. | ||
| Linje 37: | Linje 37: | ||
== Bruk av bedehusa == | == Bruk av bedehusa == | ||
[[Bilde:Fredly bedehus.JPG|thumb|Fredly bedehus.]] | [[Bilde:Fredly bedehus.JPG|thumb|Fredly bedehus, Flatebygd, vart teke i bruk i 1916.]] | ||
5. november 2006 hadde Moi bedehus hundreårsjubileumsfest. I den samanheng gav dei ut eit fint hefte om bedehuset og aktivitetar som gjeng føre seg der. Der har dei også tatt med dei opphavlege reglane som på ein tydeleg måte viser kven som eig bedehuset og korleis bedehuset skal brukast: | 5. november 2006 hadde Moi bedehus hundreårsjubileumsfest. I den samanheng gav dei ut eit fint hefte om bedehuset og aktivitetar som gjeng føre seg der. Der har dei også tatt med dei opphavlege reglane som på ein tydeleg måte viser kven som eig bedehuset og korleis bedehuset skal brukast: | ||
| Linje 59: | Linje 59: | ||
§ 6. Skulle inntekter til Huset, Besøgende saa faa, at Bedehuset komme i stor Gjæld, maa Generalforsamlingen indkalles i tilfelle Huset maa selges (Moi bedehus 100 år). | § 6. Skulle inntekter til Huset, Besøgende saa faa, at Bedehuset komme i stor Gjæld, maa Generalforsamlingen indkalles i tilfelle Huset maa selges (Moi bedehus 100 år). | ||
[[Bilde:Fjellhaug bedehus.JPG|thumb|Fjellhaug bedehus.]] | [[Bilde:Fjellhaug bedehus.JPG|thumb|Fjellhaug bedehus, Krossen, vart vigsla i 1932.]] | ||
Me legg merke til at basisparagrafen er luthersk. Dei som opptrer på bedehuset, må vere kjente menn som tilhøyrer Den norske Kyrkje eller Frikyrkja. Dei som laga desse paragrafane har vore redd alt som kunne dra bort frå den lutherske lære. Eg gjeng ut frå at om det står menn, så er kvinner i dag også velkomne på talarstolen i bedehuset på Moi! | Me legg merke til at basisparagrafen er luthersk. Dei som opptrer på bedehuset, må vere kjente menn som tilhøyrer Den norske Kyrkje eller Frikyrkja. Dei som laga desse paragrafane har vore redd alt som kunne dra bort frå den lutherske lære. Eg gjeng ut frå at om det står menn, så er kvinner i dag også velkomne på talarstolen i bedehuset på Moi! | ||
Det primære føremålet med huset er den kristelig verksemda. Oppbyggelsesmøte og søndagsskule står spesielt nemnd. Ein reiknar tydeleg med at det er kvinnene som held søndagsskule! Dette avspeglar det gamle kjønnsrollemønsteret. I dag er både kvinner og menn engasjerte i søndagsskulen på dei forskjellige bedehusa i kommunen. | Det primære føremålet med huset er den kristelig verksemda. Oppbyggelsesmøte og søndagsskule står spesielt nemnd. Ein reiknar tydeleg med at det er kvinnene som held søndagsskule! Dette avspeglar det gamle kjønnsrollemønsteret. I dag er både kvinner og menn engasjerte i søndagsskulen på dei forskjellige bedehusa i kommunen. | ||