Skribenter
95 108
redigeringer
Christopher Bruun: Forskjell mellom sideversjoner
Hopp til navigering
Hopp til søk
→Teologien
| (3 mellomliggende revisjoner av samme bruker vises ikke) | |||
| Linje 10: | Linje 10: | ||
=== Familie === | === Familie === | ||
{{thumb | {{thumb|Bruun Lina.jpg|Mora Lina Bruun, fødd Stenersen.|Etter teikning av Mathilde Lorentzen, Roma 1864.}} | ||
{{thumb | {{thumb|Bruun Chr Thea Peter.jpg|Christopher Bruun (ståande) og syskena Thea og Peter. Båe syskena døydde i 1865.|Ukjent}} | ||
Christopher Bruun var son av Johan Peter Bruun (1810-1843) og hustru Hansine Nicoline Juliane Sybille (Line) fødd Stenersen (1816-1901). Faren var overrettssakførar i Christiania. Han døydde da Christopher var fire år gammal. Allereie som barn fekk Christopher kjennskap til Grundtvigs tankar, særleg den religiøse sida ved dei, da mora var åndeleg sterkt påverka av den grundtvigianske teologen [[ | Christopher Bruun var son av Johan Peter Bruun (1810-1843) og hustru Hansine Nicoline Juliane Sybille (Line) fødd Stenersen (1816-1901). Faren var overrettssakførar i Christiania. Han døydde da Christopher var fire år gammal. Allereie som barn fekk Christopher kjennskap til Grundtvigs tankar, særleg den religiøse sida ved dei, da mora var åndeleg sterkt påverka av den grundtvigianske teologen [[Wilhelm Andreas Wexels (1797–1866)|Wilhelm Andreas Wexels]] (1797–1866).<ref>Haugen, R. 1980 side 40.</ref> Christopher hadde to sysken, Peter og Thea. Båe syskena døydde med mindre enn to års mellomrom rundt midten av 1860-åra. | ||
I 1872 vart Christopher Bruun gift med [[Kari Skard]] (1851-1924). Ho var fødd og oppvaksen på garden [[Skard]] (Skar) i [[Øyer]]. Foreldra hennar var gardbrukarparet Ole Torsteinson Skard (1804-1886) og Mari Johannesdotter Lånke (1814-1894). Kari hadde åtte sysken, av desse er [[Johannes Skar]] og [[Matias Skard]] særleg kjende. | I 1872 vart Christopher Bruun gift med [[Kari Skard]] (1851-1924). Ho var fødd og oppvaksen på garden [[Skard]] (Skar) i [[Øyer]]. Foreldra hennar var gardbrukarparet Ole Torsteinson Skard (1804-1886) og Mari Johannesdotter Lånke (1814-1894). Kari hadde åtte sysken, av desse er [[Johannes Skar]] og [[Matias Skard]] særleg kjende. | ||
| Linje 43: | Linje 43: | ||
=== Prest i Kristiania === | === Prest i Kristiania === | ||
{{thumb høyre|Christopher Bruun.jpg|Christopher Bruun som prest i Kristiania.|[[Anders Beer Wilse]]}} | {{thumb høyre|Christopher Bruun.jpg|Christopher Bruun som prest i Kristiania.|[[Anders Beer Wilse]]}} | ||
I 1893 flytta Bruun og familien til Kristiania. Han var fyrst residerande kapellan og frå 1898 sokneprest ved [[Johannes menighet (Oslo)|Johannes menighet]], som omfatta utprega arbeidarstrok som [[Pipervika]] og [[Ruseløkka]]. Bruun kombinerte prestegjerninga med politisk arbeid og anna samfunnsverksemd. Same året som han flytta til Kristiania, grunnla han saman med [[Thorvald Klaveness]] tidsskriftet ''For kirke og kultur''. Det vart eit talerøyr for kristent samfunnsengasjement. Bruun var medredaktør fram til 1908. | I 1893 flytta Bruun og familien til Kristiania. Han var fyrst residerande kapellan og frå 1898 sokneprest ved [[Johannes menighet (Oslo)|Johannes menighet]], som omfatta utprega arbeidarstrok som [[Pipervika]] og [[Ruseløkka]]. Bruun kombinerte prestegjerninga med politisk arbeid og anna samfunnsverksemd. Same året som han flytta til Kristiania, grunnla han saman med [[Thorvald_Klaveness (1844–1915)|Thorvald Klaveness]]' tidsskriftet ''For kirke og kultur''. Det vart eit talerøyr for kristent samfunnsengasjement. Bruun var medredaktør fram til 1908. | ||
Det same året som han flytta til Kristiania, 1893, stifta Bruun partiet Centrum. Det var ei austlandsk venstreavskaling som i mange hovudsaker var på linje med det vestlandsdominerte [[Moderate Venstre]] frå 1888. | Det same året som han flytta til Kristiania, 1893, stifta Bruun partiet Centrum. Det var ei austlandsk venstreavskaling som i mange hovudsaker var på linje med det vestlandsdominerte [[Moderate Venstre]] frå 1888. | ||
| Linje 91: | Linje 91: | ||
:«Man tænker sig ham næsten som en kvinde. Men Jesus var en ''mand''. Aa, for en ''mand'' han var. Man stirrer saa længe paa "det Guds Lam", at man glemmer, at han lige saa vel var "Løven af Juda".» <ref>[http://www.nb.no/nbsok/nb/e88391f2622cfd56575b4f0d9093148a.nbdigital;jsessionid=7E748C5E37AEA1B00C04FE9C1D336CCB.nbdigital2?lang=en#39 Bruun, Chr. 1897 side 34]</ref> | :«Man tænker sig ham næsten som en kvinde. Men Jesus var en ''mand''. Aa, for en ''mand'' han var. Man stirrer saa længe paa "det Guds Lam", at man glemmer, at han lige saa vel var "Løven af Juda".» <ref>[http://www.nb.no/nbsok/nb/e88391f2622cfd56575b4f0d9093148a.nbdigital;jsessionid=7E748C5E37AEA1B00C04FE9C1D336CCB.nbdigital2?lang=en#39 Bruun, Chr. 1897 side 34]</ref> | ||
Bruuns tankar om kristendom og forsvarssak vann gjenklang i mange venstrenasjonalistars sterke engasjement for folkevæpning. I 1930-åra gav dette seg utslag til dømes i at framståande norskdomsmenn som [[Lars Eskeland]] og [[Nikolaus Gjelsvik]] støtta opp om [[Nordisk | Bruuns tankar om kristendom og forsvarssak vann gjenklang i mange venstrenasjonalistars sterke engasjement for folkevæpning. I 1930-åra gav dette seg utslag til dømes i at framståande norskdomsmenn som [[Lars Eskeland]] og [[Nikolaus Gjelsvik]] støtta opp om [[Nordisk Folkereisning i Norge]] og [[Norges Leidangs Lag]] fyrst på 1930-talet.<ref>Borgersrud, L. 2010 side135-140, 191-194. 211. Dahl, H.F. 1991, side 158-162, 208-209, 245-246, 407-409. Hosar, H.P. 2000 side 239jf. Løkensgard Hoel, O. 2011 t.d. side 302-309.</ref> Eit ekko av Bruuns tale om Guds lam og Juda løve, finn ein i venstremilitaristen major [[Einar Sagen]]s ord frå 1946: «Eg vonar at det norske folket i tide vil leggja seg Jesu ord paa hjarta: "Han som hev kyrtel han selje denne og kaupe eit sverd." Luc: 22,36. Jesus var eit mannfolk. Han var ingen avvæpningssaud, som visse folk vil gjera han til.»<ref>[http://urn.nb.no/URN:NBN:no-nb_digibok_2008041704021#89 Noregs undergang og atterreising, Oslo 1945 side 89.] | ||
</ref> | </ref> | ||