Deviasjon: Forskjell mellom sideversjoner
({{nn}}) |
m (Teksterstatting – «[[Kategori:n» til «[[Kategori:N») |
||
| (6 mellomliggende versjoner av 2 brukere er ikke vist) | |||
| Linje 1: | Linje 1: | ||
<onlyinclude>Magnetisk '''[[deviasjon]]''' er det avviket ein må justere for i kompasskursen om bord på ein båt, eit skip eller eit luftfartøy som kjem frå magnetismen i sjølve fartøyet. Deviasjonen kan ha positivt eller negativt forteikn. Han vil òg endre seg i etter kursen til fartøyet, slik at det må lagast ein tabell (eller kurve) som viser deviasjonen for ulike retningar. </onlyinclude> | <onlyinclude> | ||
{{thumb|18540212 Chra-Posten Kompasnaalens Deviation.jpg|Annonse for [[J.C. Tuxen]]s nyutkomne bok ''Kompasnaalens Deviation'' i ''Christiania-Posten'' den 12. februar 1854.}} | |||
Magnetisk '''[[deviasjon]]''' er det avviket ein må justere for i kompasskursen om bord på ein båt, eit skip eller eit luftfartøy som kjem frå magnetismen i sjølve fartøyet. Deviasjonen kan ha positivt eller negativt forteikn. Han vil òg endre seg i etter kursen til fartøyet, slik at det må lagast ein tabell (eller kurve) som viser deviasjonen for ulike retningar. </onlyinclude> | |||
For å finne rettvisande kurs (Rk) må ein òg korrigere kompasskursen (Kk) for misvisninga på staden. | For å finne rettvisande kurs (Rk) må ein òg korrigere kompasskursen (Kk) for misvisninga på staden. | ||
| Linje 5: | Linje 7: | ||
Rettvisande kurs (den rette kursen på kartet) blir da utrekna etter formelen: ''Rk = Kk + misvisning + deviasjon''. | Rettvisande kurs (den rette kursen på kartet) blir da utrekna etter formelen: ''Rk = Kk + misvisning + deviasjon''. | ||
Medan kompasskursen i berre liten grad blir påverka av tilhøva ombord i sivile trefartøy utan større metallobjekt som for eksempel maskin, kanonar eller metall i lasta, er kjeldene til deviasjon vesentleg større i fartøy med maskin, eit problem som for alvor viste seg da dampfartøy vart vanlege fram mot midten av 1800-talet. Da stålskipa kom, vart kompassoppsettet med kompensasjon for deviasjon og oppsett av tabellar for deviasjonen i fartøyet ei uvant kompleks affære. | |||
[[ | Manglande korrigering av deviasjon har vore ein faktor ved fleire skips- og flyulukker. Eit av dei verste var [[Rockall-forliset]] i 1904, då DS ''Norge'' gjekk på eit skjer etter feilnavigering; 628 av dei 795 ombord døydde. | ||
[[ | |||
== Litteratur og kjelder == | |||
* {{WP-lenke|Deviasjon (magnetisk)|nb}} | |||
[[Kategori:Navigasjon]] | |||
[[Kategori:Ordforklaringer]] | |||
{{nn}} | {{nn}} | ||
Nåværende revisjon fra 26. nov. 2023 kl. 04:08
Magnetisk deviasjon er det avviket ein må justere for i kompasskursen om bord på ein båt, eit skip eller eit luftfartøy som kjem frå magnetismen i sjølve fartøyet. Deviasjonen kan ha positivt eller negativt forteikn. Han vil òg endre seg i etter kursen til fartøyet, slik at det må lagast ein tabell (eller kurve) som viser deviasjonen for ulike retningar.
For å finne rettvisande kurs (Rk) må ein òg korrigere kompasskursen (Kk) for misvisninga på staden.
Rettvisande kurs (den rette kursen på kartet) blir da utrekna etter formelen: Rk = Kk + misvisning + deviasjon.
Medan kompasskursen i berre liten grad blir påverka av tilhøva ombord i sivile trefartøy utan større metallobjekt som for eksempel maskin, kanonar eller metall i lasta, er kjeldene til deviasjon vesentleg større i fartøy med maskin, eit problem som for alvor viste seg da dampfartøy vart vanlege fram mot midten av 1800-talet. Da stålskipa kom, vart kompassoppsettet med kompensasjon for deviasjon og oppsett av tabellar for deviasjonen i fartøyet ei uvant kompleks affære.
Manglande korrigering av deviasjon har vore ein faktor ved fleire skips- og flyulukker. Eit av dei verste var Rockall-forliset i 1904, då DS Norge gjekk på eit skjer etter feilnavigering; 628 av dei 795 ombord døydde.