Veiledere, Administratorer
9 134
redigeringer
ingen redigeringsforklaring
Ingen redigeringsforklaring |
Ingen redigeringsforklaring |
||
| Linje 10: | Linje 10: | ||
Hans Schikkelstad vart gift med Marte Gulbrandsdt. Etnestad. Dei fekk tre born: Nils (1814-1834), Anne Marie som vart gift med [[Ole Mustad]] og Kristine Fredrikka som døydde tre år gammal. | Hans Schikkelstad vart gift med Marte Gulbrandsdt. Etnestad. Dei fekk tre born: Nils (1814-1834), Anne Marie som vart gift med [[Ole Mustad]] og Kristine Fredrikka som døydde tre år gammal. | ||
== Gardbrukar, handverkar, forleggar | == Gardbrukar, handverkar, forleggar == | ||
Hans og Marte Schikkelstad vart gardbrukarar på [[Skikkelstad]], som Hans hadde kjøpt i 1809. Det var ein gard av liknande storleiksorden som Nedre Bråstad. I 1801 hadde garden tre husmannsplassar. Gardssamfunnet bestod da av i alt 38 menneske, og det var eit markant innslag av handverkarar der. To innerstar som var høvesvis skreddar og spinnerske. Den eine husmannen og sonen hans var skomakarar.<ref>{{folketelling|bf01058259001686|Skikkelstad|1801|Vardal}}</ref> Dette handverkarpreget skulle berre bli sterkare da Schikkelstad overtok garden, og det utvikla seg til å bli husindustri. | Hans og Marte Schikkelstad vart gardbrukarar på [[Skikkelstad]], som Hans hadde kjøpt i 1809. Det var ein gard av liknande storleiksorden som Nedre Bråstad. I 1801 hadde garden tre husmannsplassar. Gardssamfunnet bestod da av i alt 38 menneske, og det var eit markant innslag av handverkarar der. To innerstar som var høvesvis skreddar og spinnerske. Den eine husmannen og sonen hans var skomakarar.<ref>{{folketelling|bf01058259001686|Skikkelstad|1801|Vardal}}</ref> Dette handverkarpreget skulle berre bli sterkare da Schikkelstad overtok garden, og det utvikla seg til å bli husindustri. | ||
Frå ungdomen hadde Hans Schikkelstad sjølv fått opplæring i handverk, og han er omtala som både sølvsmed og klokkestøypar. Samstundes som han tok til som gardbrukar på Skikkelstad, sette han i gang med produksjon av [[Leksikon:Kardemaker|karder]], som var eit etablert salshandverk i bygda. Både dei tilsette og plassfolket på garden hans, og dertil andre arbeidsfolk ute på bygda var engasjerte i produksjonen. Schikkelstad skaffa materialane som skulle til, og han sytte for avsetnaden av produkta. Det var altså ei forlagsbasert verksemd. Noko av det viktigaste råmaterialet var ståltråden, som Schikkelstad sjølv byrja å importere, både til si eiga verksemd og til andre kardemakarar i bygda. Ståltråden kom frå Sverige, frå Rosings fabrikk i Fredrikstad, [[Hafslund]] i [[Sarpsborg]] og frå kjøpmann Thomassen i Christiania.<ref>Tranberg, A. 2007:195.</ref> | Frå ungdomen hadde Hans Schikkelstad sjølv fått opplæring i handverk, og han er omtala som både sølvsmed og klokkestøypar. Samstundes som han tok til som gardbrukar på Skikkelstad, sette han i gang med produksjon av [[Leksikon:Kardemaker|karder]], som var eit etablert salshandverk i bygda. Både dei tilsette og plassfolket på garden hans, og dertil andre arbeidsfolk ute på bygda var engasjerte i produksjonen. Schikkelstad skaffa materialane som skulle til, og han sytte for avsetnaden av produkta. Det var altså ei forlagsbasert verksemd. Noko av det viktigaste råmaterialet var ståltråden, som Schikkelstad sjølv byrja å importere, både til si eiga verksemd og til andre kardemakarar i bygda. Ståltråden kom frå Sverige, frå [[Rosings fabrikk]] i [[Fredrikstad]], [[Hafslund]] i [[Sarpsborg]] og frå kjøpmann Thomassen i Christiania.<ref>Tranberg, A. 2007:195.</ref> | ||
== Fabrikkeigar == | |||
I 1832 sette så Schikkelstad i gang ståltrådproduksjon lokalt, da han grunnla Brusveen Spiger- og Staaltraadfabrik. Dei fyrste to åra var dette i partnarskap med [[Ole Hunn]]. Fabrikken vart bygd på garden Brusveens grunn og fekk vasskraft frå [[Hunnselva]]. Schikkelstad hadde kjøpt garden for å skaffe grunn til fabrikken, og nokre år seinare, i 1841, busette visstnok han og kona seg der. Fabrikken fekk raskt bortimot 30 tilsette. Avsetnaden gjekk dei fyrste åra via landhandlarar på Opplanda, men rundt 1840 kan ein sjå at fabrikken har kundar over store delar av Austlandet, Sørlandet og Vestlandet. Ved Schikkelstads død 1843 heldt drifta fram i regi av enkja Marte og svigersonen | |||
Ei tid var Schikkelstad medpaktar på [[Gjøvik Glasverk]],<ref>Lindstøl</ref> som vart sett i gang frå 1806 ved utløpet av Hunnselva i nåverande Gjøvik by, litt nedanfor Brusveen. | |||
== Referansar == | == Referansar == | ||
<references/> | <references/> | ||