Veiledere, Administratorer
9 136
redigeringer
ingen redigeringsforklaring
Ingen redigeringsforklaring |
Ingen redigeringsforklaring |
||
| Linje 1: | Linje 1: | ||
{{leksikon|husbondshold}} | {{leksikon|husbondshold}} | ||
'''[[Husbondshold]]''' er ei nemning som i [[leilending|leiglendingstida]] vart brukt om ulike avgifter frå bønder og husmenn til jorddrotten (jordherre, godseigar). Nemninga er opphavleg meint å indikere at avgiftsytaren anerkjente avgiftsmottakaren som sin husbond. Det var mest brukt i Danmark, der jordeigedomssystemet var meir [[Føydalisme|føydalt]] prega enn i Noreg. | '''[[Husbondshold]]''' (husbondhold) er ei nemning som i [[leilending|leiglendingstida]] vart brukt om ulike avgifter frå bønder og husmenn til jorddrotten (jordherre, godseigar). Nemninga er opphavleg meint å indikere at avgiftsytaren anerkjente avgiftsmottakaren som sin husbond. Det var mest brukt i Danmark, der jordeigedomssystemet var meir [[Føydalisme|føydalt]] prega enn i Noreg. | ||
== Husbondhold i Danmark == | == Husbondhold i Danmark == | ||
| Linje 12: | Linje 12: | ||
== Husbondhold i Noreg == | == Husbondhold i Noreg == | ||
Den vanlegaste bruken av nemninga husbondhold i Noreg, synest å vere som ein dansk omsetjing av den gamle leiglendingsavgifta [[Leksikon:Tredjeårstake|tredjeårstake]] (elles også kalla holding). | Den vanlegaste bruken av nemninga husbondhold i Noreg, synest å vere som ein dansk omsetjing av den gamle leiglendingsavgifta [[Leksikon:Tredjeårstake|tredjeårstake]] (elles også kalla holding). | ||
Frå grevskapet Larvik rundt år 1700 er det kjent ein bruk av omgrepet som betre tilsvarar det danske opphavet. Greven gav ein del av sine leigleningar løyve til å setje ned husmenn på gardane. Men greven påla da desse husmennene eit årleg husbondhold på 1-1,5 riksdalar, og den avgifta skulle ytast direkte til godsherren, ikkje til vedkomande gardbrukar. | |||
== Kjelder og litteratur == | == Kjelder og litteratur == | ||
*Rian, Øystein: ''Vestfold historie. Grevskapstiden 1671-1821.'' Vestfold fylkeskommune 1980. | *Rian, Øystein: ''Vestfold historie. Grevskapstiden 1671-1821.'' Vestfold fylkeskommune 1980. | ||
*Ordbog over det danske sprog, oppslag «Husbond-», 8. bind, København 1926/1966. | |||
*''Salmonsens Konversationslksikon'', oppslag «Husbondhold», bd. XI, København 1921. | |||
[[Kategori:Eiendomsforhold]] | |||
[[Kategori:Avgifter]] | |||