Jødedom: Forskjell mellom sideversjoner

'''Sefardiske jøder''' eller eintal '''sefardi''' og fleirtal '''sefardim''' ([[hebraisk]]: סְפָרַדִּי, [[Tiberiansk hebraisk|tiberiansk]]: ''səp̄āraddî'') og analogisk òg eintal '''sefard''' og fleirtal '''sefardar''' ([[nynorsk|nyn.]]) / '''sefarder''' ([[bokmål|bm.]]), er eit omgrep som hovudsakleg viser til [[jødar]] med historiske røter på [[Den iberiske halvøy]]a ([[Spania]] og [[Portugal]]) i [[mellomalderen]] føre dei vart utvisinga i [[1492]] frå [[Castilla]] og [[1497]] frå [[Portugal]] og [[Aragón]]. Termen blir òg bruka meir generelt om jødar som følgjer sefardisk [[liturgi]] eller som kjem frå andre tradisjonar og har gått inn i sefardisk tradisjon.

Sefardim i denne forstand omfattar primært:

* ''maghrebiske sefardim'' frå [[Marokko]], [[Algerie]], og [[Tunisia]];

* ''osmanske sefardim'' frå [[Hellas]], [[Tyrkia]] og [[Israel]] samt andre land på Balkan og kring det austlege Middelhavsområdet; og

* ''portugisarjødar'' frå blant anna [[Italia]], [[Frankrike]], [[Nederland]], [[Storbritannia]] og [[USA]]/[[Karibia]]; denne sistnemnde gruppa har òg fleire hundre års historie i [[Hamburg]]-området og Skandinavia.

Tildels blir termen òg bruka om ikkje-iberiske jødar frå arabiskspråklege land såvel som helt generelt om jødar av ikkje-[[Asjkenaziske jødar|asjkenazisk]] opphav. I israelsk daglegtale blir termen ofte bruka om ikkje-europeiske jødar.