Jakob Liv Rosted Sverdrup: Forskjell mellom sideversjoner

<onlyinclude>{{thumb|Jakob Sverdrup.png|Jakob Sverdrup på et [[xylografi]] av [[Hans Christian Olsen]].}}

'''[[Jakob Liv Rosted Sverdrup]]''' (''Jakob Sverdrup'') (fødd 27. mars 1845 i [[Kristiania]], død 11. juni 1899 i [[Østre Aker]]) var teolog, folkehøgskulestyrar og ein av dei mest sentrale og omstridde norske politikarane sist på 1800-talet. </onlyinclude>  

Sverdrup var son av sokneprest [[Harald Ulrik Sverdrup (1813–1891)|Harald Ulrik Sverdrup]] i [[Balestrand]] og Caroline M. Suur. Han var fetter av [[Jakob Walnum]]. Etter oppveksten i Balestrand gjekk han [[Hartvig Nissens skole|Nissens latinskole]] i Kristiania frå 1862 og vart student i 1864. Han tok teologisk embetseksamen våren 1869 og var lærar ved Nissens skole i eit år.

I Sogndal hadde han fått ein sentral posisjon i lokalstyringa. Han vart ordførar (1878), forlikskommisær og direktør for Sogndal sparebank. På Leikanger vart han sameleis både ordførar (1881), forlikskommisær (1879), medlem av amtsutvalet (1882), jenteskulekomiteen (1883) og direksjonen i [[Nordre Bergenhus Amts Dampskibe]] (1883). Desse omboda hadde han til 1884.

På Stortinget vart han ein av onkelen [[Johan Sverdrup]]s næraste støttespelarar, og då [[Johan Sverdrups regjering|Johan Sverdrup skipa regjering]] 26. juni 1884, vart Jakob Sverdrup utnemnd til statsråd. Så lenge Sverdrup-regjeringa sat, var han dels medlem av statsrådsavdelinga i Stockholm og i to periodar kyrkjeminister.  

Etter kløyvinga av Venstre i 1888 vart Sverdrup ein av frontfigurane for [[Moderate Venstre]], som hadde sitt viktigaste veljargrunnlag i dei lågkyrkjelege kristelege miljøa på Vestlandet. I åra 1892-97 var han stortingsrepresentant for Bergen, og i 1895 gjorde han to mislukka freistnader på å danne regjering etter oppmoding frå kong [[Oscar II]]. Han kom likevel att som statsråd i [[Francis Hagerups første regjering|Francis Hagerups fyrste regjering]] 1895-97. Den rikspolitiske innsatsen til Sverdrup er elles mykje framheva i andre biografiske omtaler.

Sverdrup og familien forlet Leikanger og Sogn for godt då han vart utnemnd til statsråd i 1884. Han vart 9. januar 1890 utnemnd til sokneprest i [[Korskirken (Bergen)|Korskirken]] i Bergen. I 1898 vart han utnemnd til biskop i Bergen, men rakk aldri å overta embetet før han dødde i 1899.

*Lampe, Johan Fredrik. (1895). ''Bergens stifts biskoper og præster efter reformationen. Biografiske efterretninger.'' (Bd. 1). Kristiania: Cammermeyer, s. 95-96. {{bokhylla|NBN:no-nb_digibok_2009031003040}}

*Lindstøl, Tallak. (1914). ''Stortinget og statsraadet 1814-1914. Bd. 1 del 2. Biografier.'' Kristiania: Steen'ske bogtrykkeri, s. 857-858. {{bokhylla|NBN:no-nb_digibok_2006120501104}}

*Finne-Grønn, S. H. (1923). ''Slegten Sverdrup. Kortfattede genealogiske-personalhistoriske oplysninger med prospekter og portrætter.'' Christiania, s. 81-86. {{bokhylla|NBN:no-nb_digibok_2011092108061}}

 

 

[[Kategori:Prester]]

[[Kategori:Balestrand kommune]]

[[Kategori:Leikanger kommune]]

[[Kategori:Sogndal kommune]]

[[Kategori:Ordførere]]

[[Kategori:Statsråder]]

[[Kategori:Personer]]

[[Kategori:Bergen kommune]]

[[Kategori:Oslo kommune]]

[[Kategori:Dødsfall i 1899]]

{{nn}}