Veiledere, Administratorer
9 134
redigeringer
Justeringar
(korr.) |
(Justeringar) |
||
| Linje 1: | Linje 1: | ||
<onlyinclude>{{thumb høyre|Jon Sørensen.jpg|Jon Sørensen og familien.|1910-åra (Akershusmuseet/Digitalt Museum)}} | <onlyinclude>{{thumb høyre|Jon Sørensen.jpg|Jon Sørensen og familien.|1910-åra (Akershusmuseet/Digitalt Museum)}} | ||
'''[[Jon Sørensen]]''' (fødd i [[Sandnes kommune|Sandnes]] 23. august 1868, død i [[Ullensaker]] 1936) var lærar, fylkes- og folkehøgskulemann. Han var det ein kan kalle ein | '''[[Jon Sørensen]]''' (fødd i [[Sandnes kommune|Sandnes]] 23. august 1868, død i [[Ullensaker]] 1936) var lærar, fylkes- og folkehøgskulemann. Han var det ein kan kalle ein skulegründer, ein av dei nokså mange i samtida som grunnla og leia privatskular på idealistisk grunnlag. Mange av dei gjorde seg også sterkt gjeldande innan det offentlege skulesystemet, og det gjeld i høg grad Jon Sørensen. Det meste av yrkeskarrieren sin hadde han på [[Romerike]], og mest kjend er han som eigar og styrar av [[Eidsvoll folkehøgskole]] 1908-1918. Dette vart i samtid og ettertid vurdert som eit særs vellykka tiltak. Men eit samanfall av familiekrise og dyrtid under fyrste verdskrigen, gjorde at Sørensen gav opp prosjektet og la ned skulen. Han gjekk deretter igjen over i det offentlege skuleverket.</onlyinclude> | ||
== Familie == | == Familie == | ||
Jon Sørensen var son av overlærar og skulestyrar Kristofer Mathias Sørensen (1838-1901, fødd på [[Fanestrand]], nå [[Molde kommune]]) og Karoline fødd Andersen (1831-1902, fødd i [[Grytten]] nå [[Rauma kommune]]). Jon Sørensen gifta seg i 1901 med Agnes Winding frå Aasted sogn, Vendsyssel i Danmark. Ho var fødd og oppvaksen i ein gardbrukarfamilie. Dei fekk fire born. Ekteskapet vart oppløyst ca. 1918. Jon Sørensen var andre gong gift med Laura Larsen, dotter av Nils Larsen og M. Nielsen. | Jon Sørensen var son av overlærar og skulestyrar Kristofer Mathias Sørensen (1838-1901, fødd på [[Fanestrand]], nå [[Molde kommune]]) og Karoline fødd Andersen (1831-1902, fødd i [[Grytten]] nå [[Rauma kommune]]). Jon Sørensen gifta seg i 1901 med Agnes Winding frå Aasted sogn, Vendsyssel i Danmark. Ho var fødd og oppvaksen i ein gardbrukarfamilie. Dei fekk fire born. Ekteskapet vart oppløyst ca. 1918. Jon Sørensen var andre gong gift med Laura Larsen, dotter av Nils Larsen og M. Nielsen. | ||
== Utdanning == | == Utdanning == | ||
Jon Sørensen hadde barndomen sin i Sandnes, men vart vaksen i Kristiania. I Sandnes gjekk han allmugeskule og høgare allmugeskule. Da han var 13 år, flytta familien til hovudstaden, der faren vart overlærar ved [[Kristiania folkeskoler]]. Jon heldt der fram skulegangen sin ved [[Borgerskolen]], [[Katedralskolen]] og ved indremisjonsskulen [[Hauges Minde (Kristiania)|Hauges Minde]]. Han tok eksamen artium i 1889, og andreeksamen ved universitetet i 1891. Han fekk lærarutdanninga si ved [[Hamar lærerskole|Hamar seminar]], der han var ferdig i 1892. | Jon Sørensen hadde barndomen sin i Sandnes, men vart vaksen i Kristiania. I Sandnes gjekk han allmugeskule og høgare allmugeskule. Da han var 13 år, flytta familien til hovudstaden, der faren vart overlærar ved [[Kristiania folkeskoler]]. Jon heldt der fram skulegangen sin ved [[Borgerskolen]], [[Katedralskolen]] og ved indremisjonsskulen [[Hauges Minde (Kristiania)|Hauges Minde]]. Han tok eksamen artium i 1889, og andreeksamen ved universitetet i 1891. Han fekk lærarutdanninga si ved [[Hamar lærerskole|Hamar seminar]], der han var ferdig i 1892. | ||
| Linje 15: | Linje 13: | ||
== Yrkesliv == | == Yrkesliv == | ||
Fyrste lærarstillinga hadde han i [[framhaldsskole|framhaldsskulen]] i [[Kråkstad]] (Akershus) i 1892. 1892-1896 var han lærar ved folkeskulen i [[Florø]], frå 1897 til 1903 ved Kristiania folkeskoler, og i åra 1900-1903 også gymnastikklærar ved Kristiania treårige [[middelskole|mellomskule]]. | Fyrste lærarstillinga hadde han i [[framhaldsskole|framhaldsskulen]] i [[Kråkstad]] (Akershus) i 1892. 1892-1896 var han lærar ved folkeskulen i [[Florø]], frå 1897 til 1903 ved Kristiania folkeskoler, og i åra 1900-1903 også gymnastikklærar ved Kristiania treårige [[middelskole|mellomskule]]. | ||
| Linje 25: | Linje 22: | ||
== Gymnastikklærar og idrettsmann == | == Gymnastikklærar og idrettsmann == | ||
Gymnastikk og fysisk fostring i skulen låg Jon Sørensen på hjartet, og han skaffa seg som nemnt spesialutdanning i faget. Frå sitt idrettsliv fortel han sjølv i studentboka at han i Kristiania-tida deltok nokre semester i [[Studenternes Gymnastikforening]], og mellom anna var med på den andre nasjonale turnstemna i Bergen 1890. I Florø i 1890-åra fekk han i gang, leia og instruerte [[Florø turnforening]]. | Gymnastikk og fysisk fostring i skulen låg Jon Sørensen på hjartet, og han skaffa seg som nemnt spesialutdanning i faget. Frå sitt idrettsliv fortel han sjølv i studentboka at han i Kristiania-tida deltok nokre semester i [[Studenternes Gymnastikforening]], og mellom anna var med på den andre nasjonale turnstemna i Bergen 1890. I Florø i 1890-åra fekk han i gang, leia og instruerte [[Florø turnforening]]. | ||
| Linje 31: | Linje 27: | ||
== Kjelder og litteratur == | == Kjelder og litteratur == | ||
*''Akershus fylke 1914-1960''. Oslo 1967. | *''Akershus fylke 1914-1960''. Oslo 1967. | ||
*Flyen, Simen: ''Eidsvoll bygds histore 1914-1940''. Eidsvoll kommune 2002. | *Flyen, Simen: ''Eidsvoll bygds histore 1914-1940''. Eidsvoll kommune 2002. | ||