Veiledere, Administratorer, Skribenter
12 828
redigeringer
m
Noen lenker.
m (Noen lenker.) |
|||
| Linje 2: | Linje 2: | ||
==Dalføret og bygda Jostedalen== | ==Dalføret og bygda Jostedalen== | ||
Dalføret Jostedalen munnar ut i Sognefjorden ved Gaupne. Hovuddalføret går nord-sør og deler seg kring 50 km frå [[Gaupne]] og 10 km etter den siste busetnaden ([[Fåberg (Jostedalen)|Fåberg]]) i Sprongdalen og Stordalen. Dei nedste grendene og gardane i dalføret har ikkje vorte rekna til ''bygda'' Jostedalen og har aldri høyrt til Jostedal prestegjeld/kommune/skulekrins - det gjeld frå sør Gaupne, Røneid, Stegagjerde, Leirmo og Alsmo, og sidedalane Leirdalen og Vigdalen. Bygda Jostedalen byrjar fyrst kring 15 km nordover dalføret frå Gaupne, ved Haukåsgjelet. Jostedal var dermed ein av få reine innlandskommunar i Sogn og Fjordane. Busetnaden finn ein over ei strekning på kring 20 km i hovuddalføret Jostedalen mellom grendene [[Myklemyr (Jostedalen)|Myklemyr]] og [[Fåberg (Jostedalen)|Fåberg]], og i sidedalen [[Krundalen]]. Bygdesentrumet er i dag [[Gjerde (Jostedalen)|Gjerde]], og bygda har kring 430 innbyggjarar (2010). I aust grensar Jostedalen mot området som no utgjer Breheimen nasjonalpark, og i vest mot Jostedalsbreen nasjonalpark. | Dalføret Jostedalen munnar ut i [[Sognefjorden]] ved [[Gaupne]]. Hovuddalføret går nord-sør og deler seg kring 50 km frå [[Gaupne]] og 10 km etter den siste busetnaden ([[Fåberg (Jostedalen)|Fåberg]]) i Sprongdalen og Stordalen. Dei nedste grendene og gardane i dalføret har ikkje vorte rekna til ''bygda'' Jostedalen og har aldri høyrt til Jostedal prestegjeld/kommune/skulekrins - det gjeld frå sør Gaupne, Røneid, Stegagjerde, Leirmo og Alsmo, og sidedalane Leirdalen og Vigdalen. Bygda Jostedalen byrjar fyrst kring 15 km nordover dalføret frå Gaupne, ved Haukåsgjelet. Jostedal var dermed ein av få reine innlandskommunar i Sogn og Fjordane. Busetnaden finn ein over ei strekning på kring 20 km i hovuddalføret Jostedalen mellom grendene [[Myklemyr (Jostedalen)|Myklemyr]] og [[Fåberg (Jostedalen)|Fåberg]], og i sidedalen [[Krundalen]]. Bygdesentrumet er i dag [[Gjerde (Jostedalen)|Gjerde]], og bygda har kring 430 innbyggjarar (2010). I aust grensar Jostedalen mot området som no utgjer [[Breheimen nasjonalpark]], og i vest mot [[Jostedalsbreen nasjonalpark]]. | ||
==Jostedal kommune== | ==Jostedal kommune== | ||
| Linje 8: | Linje 8: | ||
==Jostedal prestegjeld og sokn== | ==Jostedal prestegjeld og sokn== | ||
Jostedalen låg øyde etter svartedauden og fekk truleg fast busetnad att i andre halvdel av 1500-talet. Ein kjenner ikkje til når Jostedalen vart skilt ut frå prestekallet i Luster som eige prestegjeld, men truleg skjedde det i 1630-åra. Prestegjeldet hadde berre eitt sokn, og dette vart lagt til grunn for den nye kommunen frå 1837/38. Frå 1967 omfatta Jostedal prestegjeld òg [[Gaupne sokn]] og [[Fet og Joranger sokn]] attåt Jostedal sokn. Gaupne hadde tidlegare høyrd til [[Luster prestegjeld]], medan Fet og Joranger hadde høyrt til [[Hafslo prestegjeld]]. | Jostedalen låg øyde etter [[svartedauden]] og fekk truleg fast busetnad att i andre halvdel av 1500-talet. Ein kjenner ikkje til når Jostedalen vart skilt ut frå prestekallet i Luster som eige prestegjeld, men truleg skjedde det i 1630-åra. Prestegjeldet hadde berre eitt sokn, og dette vart lagt til grunn for den nye kommunen frå 1837/38. Frå 1967 omfatta Jostedal prestegjeld òg [[Gaupne sokn]] og [[Fet og Joranger sokn]] attåt Jostedal sokn. Gaupne hadde tidlegare høyrd til [[Luster prestegjeld]], medan Fet og Joranger hadde høyrt til [[Hafslo prestegjeld]]. | ||
I Jostedal sokn er det ei kyrkje, [[Jostedal kyrkje]], som stod ferdig i 1660. Staden har vore kyrkjestad frå 1200-talet, og ein reknar med at det har stått ei eldre stavkyrkje der. I det tidlgare prestegjeldet er det elles fire kyrkjer; [[Fet kyrkje i Sogn|Fet kyrkje]] frå 1894, og [[Joranger kyrkje]] frå 1600-talet, begge på [[Indre Hafslo]] og tilhøyrande [[Fet og Joranger]] sokn, og [[Gaupne gamle kyrkje]] frå kring 1650 og [[Gaupne kyrkje]] frå 1907 i [[Gaupne]] sokn. Jostedal, [[Fet i Sogn|Fet]], [[Joranger]] og [[Gaupne]] har alle hatt kyrkje frå mellomalderen. | I Jostedal sokn er det ei kyrkje, [[Jostedal kyrkje]], som stod ferdig i 1660. Staden har vore kyrkjestad frå 1200-talet, og ein reknar med at det har stått ei eldre stavkyrkje der. I det tidlgare prestegjeldet er det elles fire kyrkjer; [[Fet kyrkje i Sogn|Fet kyrkje]] frå 1894, og [[Joranger kyrkje]] frå 1600-talet, begge på [[Indre Hafslo]] og tilhøyrande [[Fet og Joranger]] sokn, og [[Gaupne gamle kyrkje]] frå kring 1650 og [[Gaupne kyrkje]] frå 1907 i [[Gaupne]] sokn. Jostedal, [[Fet i Sogn|Fet]], [[Joranger]] og [[Gaupne]] har alle hatt kyrkje frå mellomalderen. | ||