Veiledere, Administratorer
9 134
redigeringer
Korrektur
Ingen redigeringsforklaring |
(Korrektur) |
||
| Linje 1: | Linje 1: | ||
<onlyinclude>{{thumb høyre|Wågen Kristian G 1963.jpg|<small>K.G. Wågen vart gjerne midtpunktet der han var til stades. Her (med tversoversløyfe) frå eit konfirmasjonsselskap i Skjåk i 1963.</small>|Kristian Hosar.}} | <onlyinclude>{{thumb høyre|Wågen Kristian G 1963.jpg|<small>K.G. Wågen vart gjerne midtpunktet der han var til stades. Her (med tversoversløyfe) frå eit konfirmasjonsselskap i Skjåk i 1963.</small>|Kristian Hosar.}} | ||
'''[[Kristian Gerhard Wågen]]''' (fødd i [[Tingvoll kommune|Tingvoll]] 9. september 1891, død i [[Skjåk]] 10. september 1982) var lærar, underoffiser og lokalpolitikar. Han verka det meste av sitt vaksne liv i Skjåk. Der markerte han seg sterkt som kommunist på 1920-talet. Han gjorde mykje for å | '''[[Kristian Gerhard Wågen]]''' (fødd i [[Tingvoll kommune|Tingvoll]] 9. september 1891, død i [[Skjåk]] 10. september 1982) var lærar, underoffiser og lokalpolitikar. Han verka det meste av sitt vaksne liv i Skjåk. Der markerte han seg sterkt som kommunist på 1920-talet. Han gjorde mykje for å betre skulestellet i bygda, og har mykje av æra for at det kom i gang [[Lom og Skjåk realskule|realskule i Lom og Skjåk]]. Han var målmann, og arbeidde for [[Språkskiftet til nynorsk i Skjåk|språkskifte til nynorsk i kommunen]]. I april 1940 stilte han som befal for lokale frivillige til motstand mot invasjonstroppane. Under okkupasjonen vart han arrestert og send til Kirkenes under læraraksjonen. Han vart også arrestert av Gestapo ved eit seinare høve. </onlyinclude> | ||
<onlyinclude>Wågen var handlekraftig, etter måten sjølvmedviten og hevda klåre meiningar. Han må seiast å ha vore ein omstridd person i Skjåk, iallfall i tida før krigen. Det hekk mykje saman med dei radikale politiske haldningane hans, men også med sider ved hans personlege livsførsel som folk ikkje tykte høvde så godt til hans rolle som kyrkjesongar, lærar og barneoppdragar. </onlyinclude> | <onlyinclude>Wågen var handlekraftig, etter måten sjølvmedviten og hevda klåre meiningar. Han må seiast å ha vore ein omstridd person i Skjåk, iallfall i tida før krigen. Det hekk mykje saman med dei radikale politiske haldningane hans, men også med sider ved hans personlege livsførsel som folk ikkje tykte høvde så godt til hans rolle som kyrkjesongar, lærar og barneoppdragar. </onlyinclude> | ||
| Linje 16: | Linje 16: | ||
Etter lærareksamen hadde Wågen nokre vikariat ved skular i Kristiania. Hausten 1917 tok han til i si fyrste faste stilling som lærar på Bjorli i Lesja kommune. I tillegg heldt han kveldskurs i norsk og rekning for vaksne elevar. Der trefte han den framtidge kona si. Wågen var svært musikalsk. Han vart kjend for songrøysta si, og spela fiolin. Han heldt kurs også i fiolinspel på Bjorli. | Etter lærareksamen hadde Wågen nokre vikariat ved skular i Kristiania. Hausten 1917 tok han til i si fyrste faste stilling som lærar på Bjorli i Lesja kommune. I tillegg heldt han kveldskurs i norsk og rekning for vaksne elevar. Der trefte han den framtidge kona si. Wågen var svært musikalsk. Han vart kjend for songrøysta si, og spela fiolin. Han heldt kurs også i fiolinspel på Bjorli. | ||
Han vart på Bjorli berre eitt år, da han søkte og fekk stilling i Øygard skule i Skjåk. Han tok til der hausten 1918. Han budde på garden til [[Rolv K. Øygard|Rolv og Kari Øygard]]. Alt året etter vart det ledig stilling som lærar og kyrkjesongar i Nordberg etter [[Kolbein Skaare]], som hadde byrja i tilsvarande stilling i hovudsoknet. Wågen fekk stillinga i Nordberg og familien flytta inn på klokkargarden der sommaren 1919. | Han vart på Bjorli berre eitt år, da han søkte og fekk stilling i Øygard skule i Skjåk. Han tok til der hausten 1918. Han budde på garden til [[Rolv K. Øygard|Rolv og Kari Øygard]]. Alt året etter vart det ledig stilling som lærar og kyrkjesongar i Nordberg etter [[Kolbein Skaare]], som hadde byrja i tilsvarande stilling i hovudsoknet. Wågen fekk stillinga i Nordberg, og familien flytta inn på klokkargarden der sommaren 1919. | ||
== Sosialistisk agitator og organisator == | == Sosialistisk agitator og organisator == | ||
| Linje 37: | Linje 37: | ||
Hausten 1934 flytta familien attende til Skjåk, der Wågen fyrst fekk stilling som likningsassistent. Det var framståande folk i bygda som hadde oppmoda Wågen om å kome, da dei meinte at han med sine allsidige talent og energiske veremåte kunne vere til nytte for bygdesamfunnet.<ref>Teigum, A. 2006.</ref> Etter mellombels bustad på Bøje, flytta familien Wågen våren 1935 inn i den leigde bustaden Nykvea på Ramstadstronda. | Hausten 1934 flytta familien attende til Skjåk, der Wågen fyrst fekk stilling som likningsassistent. Det var framståande folk i bygda som hadde oppmoda Wågen om å kome, da dei meinte at han med sine allsidige talent og energiske veremåte kunne vere til nytte for bygdesamfunnet.<ref>Teigum, A. 2006.</ref> Etter mellombels bustad på Bøje, flytta familien Wågen våren 1935 inn i den leigde bustaden Nykvea på Ramstadstronda. | ||
Det er nå Wågen gjer sin store innsats i skuleutbygginga i Skjåk og Lom. Det same året er han blant dei fremste | Det er nå Wågen gjer sin store innsats i skuleutbygginga i Skjåk og Lom. Det same året er han blant dei fremste av dei som fekk i gang [[Skjåk private millomskule]]. Skulen var i gang alt frå hausten 1935, og Wågen underviste der i norsk, historie og matematikk. | ||
Frå hausten 1937 vart det innført obligatorisk framhaldsskule i Nordberg, der Wågen også var pådrivar, og der han sjølv fekk stilling. Den obligatoriske framhaldsskulen måtte innstille da krigen kom i 1940. Wågen var deretter lærar i folkeskulen i Holmork. | Frå hausten 1937 vart det innført obligatorisk framhaldsskule i Nordberg, der Wågen også var pådrivar, og der han sjølv fekk stilling. Den obligatoriske framhaldsskulen måtte innstille da krigen kom i 1940. Wågen var deretter lærar i folkeskulen i Holmork. | ||
| Linje 54: | Linje 54: | ||
I 1951 vart sentralskulen i Nordberg opna, og storskuleklassane også frå Holmorkkrinsen vart bussa dit. Wågen følgde med som lærar til Nordberg skule, og var der til han gjekk av med pensjon ved inngangen til 1960-talet. Som pensjonist var han mykje brukt som lærarvikar. | I 1951 vart sentralskulen i Nordberg opna, og storskuleklassane også frå Holmorkkrinsen vart bussa dit. Wågen følgde med som lærar til Nordberg skule, og var der til han gjekk av med pensjon ved inngangen til 1960-talet. Som pensjonist var han mykje brukt som lærarvikar. | ||
Han hadde fleire offentlege verv, mellom anna formann i skulestyret i eit par periodar og formann i Skjåk trygdekasse i 15 år. | Han hadde fleire offentlege verv, mellom anna som formann i skulestyret i eit par periodar og formann i Skjåk trygdekasse i 15 år. | ||
Han og Anna starta ungdomsherberge i heimen sin i 1946, og dreiv dette til i slutten av 1950-åra | Han og Anna starta ungdomsherberge i heimen sin i 1946, og dreiv dette til i slutten av 1950-åra | ||