Veiledere, Administratorer
9 134
redigeringer
Mellomlagring
(Mellomlagring) |
(Mellomlagring) |
||
| Linje 1: | Linje 1: | ||
{{Under arbeid}} | |||
'''[[Lars Moen|Lars Magnus Moen]]''' (fødd i [[Lesja]] [[29. november]] [[1885]], død på Lillehammer fylkessjukehus 22. april 1964) var skreddar og politikar. Han var «husmannsguten som kom til kongens bord». Moen var kyrkje- og undervisningsminister i [[Einar Gerhardsen|Gerhardsens]] regjering frå 1948 til 1953. Som stortingsmann og statsråd gjorde han mykje for å betre skulestellet i landet. Mellom anna gjorde han fyrste opptakten til den niårige grunnskulen. I hans statsrådstid vart ei rad viktige kulturinstitusjonar grunnlagde som gjorde mykje til å demokratisere tilgangen til kulturtilbod, geografisk og sosialt. Han skreiv nynorsk, og hadde på lang sikt eit ønskje om språkleg samling i landet. | '''[[Lars Moen|Lars Magnus Moen]]''' (fødd i [[Lesja]] [[29. november]] [[1885]], død på Lillehammer fylkessjukehus 22. april 1964) var skreddar og politikar. Han var «husmannsguten som kom til kongens bord». Moen var kyrkje- og undervisningsminister i [[Einar Gerhardsen|Gerhardsens]] regjering frå 1948 til 1953. Som stortingsmann og statsråd gjorde han mykje for å betre skulestellet i landet. Mellom anna gjorde han fyrste opptakten til den niårige grunnskulen. I hans statsrådstid vart ei rad viktige kulturinstitusjonar grunnlagde som gjorde mykje til å demokratisere tilgangen til kulturtilbod, geografisk og sosialt. Han skreiv nynorsk, og hadde på lang sikt eit ønskje om språkleg samling i landet. | ||
| Linje 20: | Linje 21: | ||
== Grini og Sachsenhausen == | == Grini og Sachsenhausen == | ||
Lars Moen vart arrestert av Gestapo i desember 1941 og sett på [[Grini]]. I april 1942 vart han send til Tyskland og sat i konsentrasjonsleir til Tyskland kapitulerte, det meste av tida i Sachsenhausen. | Lars Moen vart arrestert av Gestapo i desember 1941 og sett på [[Grini]]. I april 1942 vart han send til Tyskland og sat i konsentrasjonsleir til Tyskland kapitulerte, det meste av tida i Sachsenhausen. | ||
== Statsråden == | |||
Frå 1946 var Moen formann i kyrkje- og skulekomiten på Stortinget. Han var samstundes sekretær i Stortinget og medlem i styret av og sekretær i stortingsgruppa til Arbeidarpartiet. | |||
Sommaren 1948 gjekk han inn i regjeringa som kyrkje- og undervisningsminister. Han tok over etter [[Kaare Fostervoll]], som da hadde vorte utnemnd til kringkastingssjef. | |||
=== Skulevesenet === | |||
På skulesektoren er det særleg to område som kom i fokus for Moen: [[Lov om spesialskoler 1951|Lov om spesialskular frå 1951]], som sameina i ei og same lov bestemmelsar for fem ulike spesialskuleslag. Alt frå lenge før krigen hadde Lars Moen vore oppteken av det offentlege ansvaret for vanskelegstilte og handicappa born. Han var formann i den departementsoppnemnde nemnda for [[skolehjem|skuleheimane]]. Det var kombinerte skular og barneheimar for born som hadde vore utsett for omsorgssvikt eller som av andre grunnar gjorde dei lite eigna for det vanlege skulestellet. Nemnda kom med forslag til ei omorganisering av dette spesialskuleslaget grunnlag i 1939. | |||
I 1953 fremma departementet under Lars Moen stortingsmelding nr. 9 1953, som la fram retningslinjer for utbygging av dei allmenndannande skulane frå grunnskulenivået og oppover til og med gynmnaset/vidaregåande. Forslaget inkluderte opplegg til ei stipendordning. Eit konkret resultat av meldinga var [[Lov om forsøk i skolen]] og [[Forsøksrådet for skoleverket|Forsøksrådet]]. Alt dette peikte framover mot den nye skulelova av 1959, som gav grunnlaget for innføring av obligatorisk niårig grunnskule. | |||
=== Kunst og kultur === | |||
Kaare Fostervoll hadde lagt grunnlaget for Riksteateret og Rikskonsertane i si statsrådstid, men Lars Moen var den som førde sakene i mål. Moen tok initiativ til Riksgalleriet | |||
... | |||
Som minister vart han høgt verdsett av organisasjonane til dei utøvande kunstnarane. | |||
=== Nynorsk og samnorsk === | |||
Han verka også til at [[Norsk språknemnd]] vart etablert. | |||
... | |||
=== Ungdomsarbeid === | |||
STUI | |||
== Politikken etter statsrådtida == | |||
== Lokalhistorisk verksemd == | |||