Veiledere, Administratorer, Skribenter
4 496
redigeringer
→Målsaka - spreiingsmønster: illustrasjon: Ivar Aasen
(→Folkeskulen: faksimile av 1901-vedtaket i Jostedalen) |
(→Målsaka - spreiingsmønster: illustrasjon: Ivar Aasen) |
||
| Linje 13: | Linje 13: | ||
==Målsaka - spreiingsmønster== | ==Målsaka - spreiingsmønster== | ||
Ideane om å erstatte det rådande dansk-norske skriftspråket med eit nytt norsk skriftspråk kan studerast som ein spreiingsprosess frå eit sentrum mot ein periferi. I ein forenkla modell kan dette framstillast som ein firestegsprosess: | {{thumb høyre|Olav Rusti-Ivar Aasen.jpg|Ivar Aasen (1813-1896) fekk på slutten av livet oppleva at det norske språket han hadde rekonstruert byrja å vekkja interesse på lokalplanet. (Teikning av [[Olav Rusti]])}} Ideane om å erstatte det rådande dansk-norske skriftspråket med eit nytt norsk skriftspråk kan studerast som ein spreiingsprosess frå eit sentrum mot ein periferi. I ein forenkla modell kan dette framstillast som ein firestegsprosess: | ||
* Nye idear om språk og nasjon kom til Noreg frå Europa i overgangen mellom 17- og 1800-talet og utløyste ein debatt om det norske språkspørsmålet, særleg i tida etter 1814. | * Nye idear om språk og nasjon kom til Noreg frå Europa i overgangen mellom 17- og 1800-talet og utløyste ein debatt om det norske språkspørsmålet, særleg i tida etter 1814. | ||
* Etter at [[Ivar Aasen]] lanserte landsmålet som eit alternativ til dansk-norsk kring 1850, oppstod det i 1850-åra miljø av målfolk i dei største byane (Kristiania, Bergen). Tidleg i 1860-åra vart det organisert formelle organisasjonar i Kristiania, Bergen og Trondheim for å fremja landsmålet. Frå 1868 fekk ein to varige målreisingsorganisasjonar, [[Det Norske Samlaget]] (Kristiania) og [[Vestmannalaget]] (Bergen). | * Etter at [[Ivar Aasen]] lanserte landsmålet som eit alternativ til dansk-norsk kring 1850, oppstod det i 1850-åra miljø av målfolk i dei største byane (Kristiania, Bergen). Tidleg i 1860-åra vart det organisert formelle organisasjonar i Kristiania, Bergen og Trondheim for å fremja landsmålet. Frå 1868 fekk ein to varige målreisingsorganisasjonar, [[Det Norske Samlaget]] (Kristiania) og [[Vestmannalaget]] (Bergen). | ||