Lulesamisk: Forskjell mellom sideversjoner

Hopp til navigering Hopp til søk
ingen redigeringsforklaring
(kategori:Tysfjord kommune (offisielt tospråklig kommune))
Ingen redigeringsforklaring
(11 mellomliggende versjoner av 2 brukere er ikke vist)
Linje 1: Linje 1:
<onlyinclude>{{thumb|11699cr lulesamisk salmebok.jpg|Lulesamisk salmebok.|Olve Utne}}
<onlyinclude>{{thumb|11699cr samisk salmebok.jpg|Eldre samisk salmebok som har blitt brukt blant lulesamane.|Olve Utne}}
'''[[Lulesamisk]]''' (''julevsámegiella'') er eit samisk språk som ligg geografisk og språklig mellom [[nordsamisk]] i nordaust og [[pitesamisk]] i sørvest. Språket blir tradisjonelt snakka blant [[lulesamar]] i [[Nord-Salten]] (særlig [[Sørfold kommune|Sørfold]], [[Hamarøy kommune|Hamarøy]] og [[Tysfjord kommune|Tysfjord]] kommunar) i [[Nordland fylke]] så vel som i sørlige [[Gällivare kommun|Gällivare]], i [[Jokkmokks kommun|Jokkmokk]] og i delar av [[Arjeplogs kommun|Arjeplog]] kommunar i [[Norrbottens län]]. Tysfjord kommune (Divtasvuona suohkan), som utgjer kjerneområdet for lulesamisk språk i Noreg, vart innlemma i [[Sametingets språkforvaltningsområde]] den 1. januar 2006, og lulesamisk og norsk er likestilte språk i kommunen. </onlyinclude>
'''[[Lulesamisk]]''' (''julevsámegiella'') er eit samisk språk som ligg geografisk og språklig mellom [[tornesamisk]] (oftast klassifisert som [[nordsamisk]]) i nordaust og [[pitesamisk]] i sørvest. Språket blir tradisjonelt snakka blant [[lulesamar]] i [[Nord-Salten]] (særlig [[Sørfold kommune|Sørfold]], [[Hamarøy kommune|Hamarøy]] og delar av [[Narvik kommune|Narvik]] kommunar) i [[Nordland fylke]] så vel som i sørlige [[Gällivare kommun|Gällivare]] og i [[Jokkmokks kommun|Jokkmokk]] kommunar i [[Norrbottens län]]. Tysfjord kommune (Divtasvuona suohkan), som utgjer kjerneområdet for lulesamisk språk i Noreg, vart innlemma i [[Sametingets språkforvaltningsområde]] den 1. januar 2006, og lulesamisk og norsk er likestilte språk i kommunen. Ved delinga av Tysfjord kommune 01.01.2020 vart denne statusen overført til nye Hamarøy kommune. </onlyinclude>


[[image:11741cr Arran.jpg|thumb|left|Tospråklig skilt ved lulesamisk barnehage i Tysfjord. {{byline|Olve Utne}}]]
[[image:11741cr Arran.jpg|thumb|left|Tospråklig skilt ved lulesamisk barnehage i Tysfjord. {{byline|Olve Utne}}]]
Linje 110: Linje 110:


=== Skriftspråk ===
=== Skriftspråk ===
{{thumb|Larslevilaestadius.jpg|[[Lars Levi Læstadius]] ([[1800]]&ndash;[[1861]]) var den første som skreiv bøker på lulesamisk.}}
Det lulesamiske skriftspråket vart etablert av [[Lars Levi Læstadius]] ([[1800]]&ndash;[[1861]]) med det religiøse verket ''Hålaitattem Ristagasa ja Satte almatja kaskan'' ('Samtale mellom ein kristen og ein ikkje-truande', 1837 el. 1839). I 1844 gav han ut ''Tåluts suptsasah'', ei bibelhistorie på 259 sider.
Det lulesamiske skriftspråket vart etablert av [[Lars Levi Læstadius]] ([[1800]]&ndash;[[1861]]) med det religiøse verket ''Hålaitattem Ristagasa ja Satte almatja kaskan'' ('Samtale mellom ein kristen og ein ikkje-truande', 1837 el. 1839). I 1844 gav han ut ''Tåluts suptsasah'', ei bibelhistorie på 259 sider.


Linje 115: Linje 116:
* ''[[Sámásta]]''
* ''[[Sámásta]]''
* [[Sáme girjjebussa]]
* [[Sáme girjjebussa]]
== Lenkjer ==
* [http://ntec.no/samisk/ Lulesamisk ordboksapp] ved Simon Paulsen


{{forside|lulesamer}}
{{forside|lulesamer}}
{{F1}}
{{F1}}
[[kategori:samiske språk]]
[[kategori:samiske språk]]
[[kategori:lulesamer]]
[[kategori:lulesamisk historie og kultur]]
[[kategori:Tysfjord kommune]]
[[Kategori:Tysfjord]]
[[Kategori:Narvik kommune]]
[[kategori:Hamarøy kommune]]
[[kategori:Sørfold kommune]]
[[kategori:Steigen kommune]]
[[kategori:Bodø kommune]]
[[kategori:Fauske kommune]]
[[Kategori:Norrbottens län]]
{{nn}}
Veiledere, Administratorer
114 950

redigeringer

Navigasjonsmeny