Skribenter
94 684
redigeringer
Mjeldalen: Forskjell mellom sideversjoner
Hopp til navigering
Hopp til søk
ingen redigeringsforklaring
m (internlenke) |
Ingen redigeringsforklaring |
||
| (5 mellomliggende versjoner av 3 brukere er ikke vist) | |||
| Linje 1: | Linje 1: | ||
<onlyinclude>{{thumb|Innskanning 3.jpg|Postkort med Haus og Mjeldalen sett frå vest.|Fjellanger Widerøe VisKom AS, privat eige}} | |||
{{thumb|Innskanning 3.jpg|Postkort Haus og Mjeldalen sett frå vest|Fjellanger Widerøe VisKom AS, privat eige}}'''[[Mjeldalen]]''' ligg på vestsida av innlandsøya [[Osterøy]] i [[Hordaland]], ned mot tettstaden [[Haus kommune|Haus]], eller Hausvik, og [[Sørfjorden]]. Ein kjem til Mjeldalen ved å følgje E16 til Osterøyvegen over Osterøybrua til [[Kvisti]], omlag 7 minutt med bil frå [[Arna]], eller 15 minutt frå Vågsbotn. Forbi rasteplassen går vegen om [[ | '''[[Mjeldalen]]''' ligg på vestsida av innlandsøya [[Osterøy]] i [[Hordaland]], ned mot tettstaden [[Haus kommune|Haus]], eller Hausvik, og [[Sørfjorden]]. Ein kjem til Mjeldalen ved å følgje E16 til Osterøyvegen over Osterøybrua til [[Kvisti]], omlag 7 minutt med bil frå [[Arna]], eller 15 minutt frå Vågsbotn. Forbi rasteplassen går vegen om [[Tirsåstunnelen]] til skilting mot Haus. Her, på toppen av Mjeldalen, ligg Ambogen (vegen er svinga som ein alboge), med oversyn over heile dalen. Dalen er ein typisk U-dal, som geologiske krefter har grave ut for lenge sidan. Elva renn gennom dalen og ut i Mjeldavatnet nederst i dalen, og vidare ut i Sørfjorden. Isen har forma dalen, og her er tre ulike morene-terrassar. Namnet Mjelde kjem av mjele, fin morenesand. </onlyinclude>(ifølgje Ivar Aasen si ordbok 1873/4.utgåve 1919). <onlyinclude>Busetnaden går attende til dei eldste tider. Funn av ein flintsigd frå steinalderen tyder på at det har vore dyrka korn i dalen for omlag 4000 år sidan. Tidleg må garden Mjelde ha vorte delt i tre terrassar; Mjelde øvre, - midtre og -nedre, og dei var samla rundt kvart sitt tun (Øvstemjedla, Midtmjedla og Nedstemjedla). Mjeldalen er definert som LNF-område, og det har lenge vore byggestopp her.</onlyinclude> | ||
==Ei kulturhistorisk ferd gjennom dalen== | ==Ei kulturhistorisk ferd gjennom dalen== | ||
| Linje 15: | Linje 15: | ||
Frå Ambogen ser ein spor etter den gamle såkalla "Prestevegen" som snirkla seg oppover dalen i lia på austsida mot Ambogen, og vidare over Kolabakken til Vesetgardane. Han er synleg nede ved dei øverste gardstuna. Det vert fortald at bøndene i dalen måtte bera eller dra presten på slede opp dei bratte bakkane når han skulle ha teneste i Gjerstadkyrkja. “''Det er bedre at drage enn at lade sig drage''”, kom det frå presten der han sat i sleden og fraus (etter Berta Øvremjelde). | Frå Ambogen ser ein spor etter den gamle såkalla "Prestevegen" som snirkla seg oppover dalen i lia på austsida mot Ambogen, og vidare over Kolabakken til Vesetgardane. Han er synleg nede ved dei øverste gardstuna. Det vert fortald at bøndene i dalen måtte bera eller dra presten på slede opp dei bratte bakkane når han skulle ha teneste i Gjerstadkyrkja. “''Det er bedre at drage enn at lade sig drage''”, kom det frå presten der han sat i sleden og fraus (etter Berta Øvremjelde). | ||
Nede ved dei øverste gardstuna startar også den tidlegare ferdselsvegen frå Øvre Mjelde over Blommaskaret til Blom og Havrå. Brua over til Selviktunet vart kalla “Blommabrua”. Denne vegen brukte truleg presten når han skulle vidare til Bruvik med båt. Leiv Mjelde fortel etter mor si at ho gjekk opp Slåttna ( | Nede ved dei øverste gardstuna startar også den tidlegare ferdselsvegen frå Øvre Mjelde over Blommaskaret til Blom og Havrå. Brua over til Selviktunet vart kalla “Blommabrua”. Denne vegen brukte truleg presten når han skulle vidare til Bruvik med båt. Leiv Mjelde fortel etter mor si at ho gjekk opp Slåttna ([[slåttemark]]ene) og over skaret til Blom når det gjekk nyss om sild i Samnangerfjorden. Så fekk dei skyss med robåt til Trengereid, og deretter bar det til fots over Gullbotn til Samnanger. I dag har vegetasjonen teke over, og vegen over til Blom er lite farbar. På toppen av Blommaskaret er det enno spor etter ein veg som førde vidare over Hoklane og innover øya. Lengst mot sørvest gjekk ferdselsvegen frå Nedre Mjelde over Tveitane til Vikne. Det er idag ein populær turveg. | ||
Det er godt skjul for hjorten i granskogane rundt dalen. Heile året samlar dei seg på bakkane rundt gardane i skumringstida. Vinterstid kjem dei heilt fram på trappene til folk. Dyra gjer stor skade på åker og eng, og ikkje sjeldan kryssar dei bilvegane og er årsak til ulukker. Ein har tald opptil 25 dyr i flokkane. Ved teljing ein haustkveld i 2012 kom ein til 150 hjortedyr frå Haus til Ambogen. Mjelde Hjortevald hadde då fellingsløyve på 31 dyr. | Det er godt skjul for hjorten i granskogane rundt dalen. Heile året samlar dei seg på bakkane rundt gardane i skumringstida. Vinterstid kjem dei heilt fram på trappene til folk. Dyra gjer stor skade på åker og eng, og ikkje sjeldan kryssar dei bilvegane og er årsak til ulukker. Ein har tald opptil 25 dyr i flokkane. Ved teljing ein haustkveld i 2012 kom ein til 150 hjortedyr frå Haus til Ambogen. Mjelde Hjortevald hadde då fellingsløyve på 31 dyr. | ||
| Linje 138: | Linje 138: | ||
[[Kategori:Grender og bygdelag]] | [[Kategori:Grender og bygdelag]] | ||
[[Kategori:Osterøy kommune]] | [[Kategori:Osterøy kommune]] | ||
{{F2}} | |||
{{nn}} | |||