323 419
redigeringer
m
ingen redigeringsforklaring
mIngen redigeringsforklaring |
mIngen redigeringsforklaring |
||
| Linje 43: | Linje 43: | ||
Særleg utbreidd var notekunnskapane blant spelemenn frå [[Aure på Nordmøre|Aure]] med tilgrensande bygder. Blant desse bør nemnast: [[Johannes Olsen Valen]], «Espvik-Sanden» (ca 1820–1909), [[Jon Danielsen Bergfall]], «Jo Krokja» (1822–1901), [[Ola Nilssen Breckan]], «Brekk-guten» (1827– ? ), [[Anders Romundset]] (1840–1896) og [[Peder Tevik]] (1893–1965). | Særleg utbreidd var notekunnskapane blant spelemenn frå [[Aure på Nordmøre|Aure]] med tilgrensande bygder. Blant desse bør nemnast: [[Johannes Olsen Valen]], «Espvik-Sanden» (ca 1820–1909), [[Jon Danielsen Bergfall]], «Jo Krokja» (1822–1901), [[Ola Nilssen Breckan]], «Brekk-guten» (1827– ? ), [[Anders Romundset]] (1840–1896) og [[Peder Tevik]] (1893–1965). | ||
Men òg andre stader på Nordmøre fanst det spelemenn som kunne notar: [[Jon Istad]] (1842–1875) frå [[Batnfjorden]], [[Ole Olsen Slatlem]] (1847–1902) og [[Svein Slatlem]] (1851–1927) frå [[Kornstad]], [[Jo(n) Toreson Polden]] (1864–1955) frå [[Surnadal]]/[[Stangvik]], [[Alexander Brandvik]] (1872–1955) og [[Kristen Brandvik]] frå [[Bergsøya]] i [[Gjemnes kommune]], [[Iver Rasmussen Eide]] (1874–1951) frå [[Eide kommune|Eide]], [[Tørris Hasselø]] (1874–1954) frå [[Averøya]], [[Erik Almhjell]] (1881–1963) frå [[Sunndalen]], [[Ola Kallset]] (1895– ? ) frå [[Bøfjorden]], seinare busett i [[Torjulvågen]], [[Sæmund E. Kanestrøm]] (18??–19??) frå [[Straumsnes]], seinare busett i [[Halsa på Nordmøre|Halsa]]. | Men òg andre stader på Nordmøre fanst det spelemenn som kunne notar: [[Jon Istad]] (1842–1875) frå [[Batnfjorden]], [[Ole Olsen Slatlem]] (1847–1902) og [[Svein Slatlem]] (1851–1927) frå [[Kornstad]], [[Jo(n) Toreson Polden]] (1864–1955) frå [[Surnadal]]/[[Stangvik]], [[Alexander Brandvik]] (1872–1955) og [[Kristen Brandvik]] frå [[Bergsøya]] i [[Gjemnes kommune]], [[Iver Rasmussen Eide]] (1874–1951) frå [[Eide kommune|Eide]], [[Tørris Hasselø]] (1874–1954) frå [[Averøya]], [[Erik Almhjell]] (1881–1963) frå [[Sunndalen (Nordmøre)|Sunndalen]], [[Ola Kallset]] (1895– ? ) frå [[Bøfjorden]], seinare busett i [[Torjulvågen]], [[Sæmund E. Kanestrøm]] (18??–19??) frå [[Straumsnes]], seinare busett i [[Halsa på Nordmøre|Halsa]]. | ||
Mange av dei gamle spelemennene hadde meir eller mindre bakgrunn frå [[militærmusikk]]en, og mang ein felespelemann var det som òg var [[tambur]] eller [[massingblåsar]]. Mange har nok fått notekunnskapane sine der, ein del har lært seg notar sjølve, og ein del har lært notar av andre spelemenn. | Mange av dei gamle spelemennene hadde meir eller mindre bakgrunn frå [[militærmusikk]]en, og mang ein felespelemann var det som òg var [[tambur]] eller [[massingblåsar]]. Mange har nok fått notekunnskapane sine der, ein del har lært seg notar sjølve, og ein del har lært notar av andre spelemenn. | ||
| Linje 105: | Linje 105: | ||
Kristiansundarar og andre nordmøringar har alltid elska å hate kvarandre, og forskjellen både i språk og mentalitet er tildels påtakeleg. Blant dei mest djuptgåande forskjellane er den tradisjonelt svært lagdelte sosiale strukturen i Kristiansund, i motsetning til det noko meir egalitære samfunnet elles på Nordmøre. Men når det gjeld musikken, ser ikkje skiljet mellom by og land ut til å ha vore så skarpt. Det har såleis vore ein viss folkemusikktradisjon i Kristiansund òg, og elles på Nordmøre har det vore spela og sunge ein del klassisk musikk; mange av felespelmennene dreiv òg meir eller mindre med klassisk fiolinspel. | Kristiansundarar og andre nordmøringar har alltid elska å hate kvarandre, og forskjellen både i språk og mentalitet er tildels påtakeleg. Blant dei mest djuptgåande forskjellane er den tradisjonelt svært lagdelte sosiale strukturen i Kristiansund, i motsetning til det noko meir egalitære samfunnet elles på Nordmøre. Men når det gjeld musikken, ser ikkje skiljet mellom by og land ut til å ha vore så skarpt. Det har såleis vore ein viss folkemusikktradisjon i Kristiansund òg, og elles på Nordmøre har det vore spela og sunge ein del klassisk musikk; mange av felespelmennene dreiv òg meir eller mindre med klassisk fiolinspel. | ||
Ein del av spelemennene komponerte òg instrumental og/eller vokal musikk med tilknytning til europeiske klassiske stilartar. Eit praktfullt eksempel på dette er melodien «[[Vaaraften under Skorgfaldet]]», som er komponert av [[John Eriksen Torske]] frå [[Sunndalen]] til teksten med same namn skriven av [[grev Lars Hoaas]], som òg var frå Sunndalen. John Eriksen Torske lærte bort melodien til sonen sin, far til [[Erling Torske]]. I august 1996 Olve Utne på sykkeltur til Sunndalen og besøkte blant andre Erling Torske. Han skreiv ned ein vals og ein springar som Erling spela på fela si. Så kom han inn på denne melodien. Han fortalte at han mintest korleis faren bruka å synge denne melodien, og han dikterte åt Olve Utne med fela si, takt for takt. Denne melodien er med sin rolege, godt avstemte melodi og sitt forsiktige utsving til dominanten nærmast for wienerklassisk å rekne. I stil er han altså klassisk, men i og med den munnlege traderinga i tredje generasjon må ein kunna kalle han folkemelodi? | Ein del av spelemennene komponerte òg instrumental og/eller vokal musikk med tilknytning til europeiske klassiske stilartar. Eit praktfullt eksempel på dette er melodien «[[Vaaraften under Skorgfaldet]]», som er komponert av [[John Eriksen Torske]] frå [[Sunndalen (Nordmøre)|Sunndalen]] til teksten med same namn skriven av [[grev Lars Hoaas]], som òg var frå Sunndalen. John Eriksen Torske lærte bort melodien til sonen sin, far til [[Erling Torske]]. I august 1996 Olve Utne på sykkeltur til Sunndalen og besøkte blant andre Erling Torske. Han skreiv ned ein vals og ein springar som Erling spela på fela si. Så kom han inn på denne melodien. Han fortalte at han mintest korleis faren bruka å synge denne melodien, og han dikterte åt Olve Utne med fela si, takt for takt. Denne melodien er med sin rolege, godt avstemte melodi og sitt forsiktige utsving til dominanten nærmast for wienerklassisk å rekne. I stil er han altså klassisk, men i og med den munnlege traderinga i tredje generasjon må ein kunna kalle han folkemelodi? | ||
== Orkester og opera i Kristiansund == | == Orkester og opera i Kristiansund == | ||