Olav Kringen
Olav Kringen (fødd i Sel 27. juli 1867, død i Oslo 6. oktober 1951) var lærar, journalist, politikar og forfattar. Han var redaktør for ei lang rad sosialistiske blad i USA og Noreg og korrespondent for kjende aviser i fleire andre land. Han var husmannsguten som vart den norske arbeidarrørsla si kanskje fremste røyst i internasjonal samanheng rundt førre hundreårsskiftet, mellom anna som norsk representant ved Den 2. internasjonale. Han omsette Det kommunistiske manifestet og Internsajonalen til norsk, og skreiv fleire bøker om sosialismen og arbeidarrørsla. Politisk høyrde han til den reformistiske fløya av denne rørsla.
Bakgrunn og familie
Kringen var fødd og oppvaksen på husmannsplasen Larsstugu (Kringeneie) under Nørdre Kringen i Sel, like sør for stasjonsbyen Otta. Foreldra var Ole Olsen frå plassen Torestugu (1840-1917) og Anne Johannesdotter frå Larsstugu (1846-1930). Faren skreiv seg på eit seinare tidspunkt for Ole Moen, og han og Anne blir båe også omtala som Kringeneie eller Kringen. Foreldra var ikkje gifte da Olav vart fødd, men inngjekk ekteskap tre år seinare, 7. november 1870.[1]
Olav Kringen gifta seg i Minnesota den 5. mai 1896 med Inger Maria fødd Randseth (5. juni 1864-15. mai 1944), opphavleg frå Snåsa, dotter av Ole Nilsen Randseth og Kristianna Jonsdotter fødd Langhus. Ekteskapet mellom Olav og Inger Kringen vart oppløyst, og Olav gifta seg på nytt med Kristiane Larsen (f. 22. mars 1882 eller 1883, død 3. juni 1954), dotter av Andreas Larsen og Kristine Larsen.
Arbeidsmann, lærar og journalist i USA
Vi kjenner ikkje til at Kringen fekk nokon skulegang i Noreg ut over folkeskulen. Men han hadde to lærarar der som forstod kva givnader guten hadde og let han lese så mykje han ville i boksamlingane sine. Han arbeidde som gardsarbeidar, tømmerhoggar og fløytar fram til han emigrerte til USA som tjueåring i 1887.
Journalist og politikar i Noreg
Internasjonalisten
Kringen var utsending til Den 2. internasjonales kongress i Paris 1900, der det vart vedteke å opprette eit permanent administrasjon for organisasjonen med sete i Brüssel. Kringen var arbeidarpartiets representant her til 1906. Da Den 2. internasjonale (Den Sosialistiske Arbeider-Internasjonale) vart reetablert i Hamburg i mai 1923, var Kringen ein av dei fire delegatane frå Noreg på stiftingskongressen.
