Veiledere, Administratorer, Skribenter
34 043
redigeringer
m
→Brandvikætta: layout
m (→Brandvikætta: layout) |
|||
| Linje 90: | Linje 90: | ||
admiralen. Han var løytnant, men var som det heiter - "demitteret formedelst sine blessurer". | admiralen. Han var løytnant, men var som det heiter - "demitteret formedelst sine blessurer". | ||
= Brandvikætta = | == Brandvikætta == | ||
Det er nemnt før at Herborg (dotter til Bård Sigurdsson og Gyrid Torbergsdotter frå Brandvik) vart gift med ein Nils Ragnvaldsson, som så med henne fekk Brandvik. Nils Ragnvaldsson var truleg sjølv ein Galt. Far hans var Ragnvald Nilsson som var riddar og riksråd, og som var lagmann på Uppland ikring 1450. Og farbror hans var truleg den Olav Nilsson til Talgøy som vart drepen i Bjørgvin i 1455 av hanseatane. Om Nils sjølv veit me ikkje stort. Utanom Brandvik åtte han også elles jordegods. Og mellom dette også ein part i Tornes. Han døydde i 1490. Og let etter seg fleire søner, som me veit noko meir om. Det var Guttorm, Gotskalk og Peter. | |||
Det er nemnt før at Herborg (dotter til Bård Sigurdsson og Gyrid Torbergsdotter frå | |||
Brandvik) vart gift med ein Nils Ragnvaldsson, som så med henne fekk Brandvik. | |||
Nils Ragnvaldsson var truleg sjølv ein Galt. Far hans var Ragnvald Nilsson som var riddar og | |||
riksråd, og som var lagmann på Uppland ikring 1450. Og farbror hans var truleg den Olav | |||
Nilsson til Talgøy som vart drepen i Bjørgvin i 1455 av hanseatane. Om Nils sjølv veit me | |||
ikkje stort. Utanom Brandvik åtte han også elles jordegods. Og mellom dette også ein part i | |||
Tornes. Han døydde i 1490. Og let etter seg fleire søner, som me veit noko meir om. Det var | |||
Guttorm, Gotskalk og Peter. | |||
== Guttorm Nilsson == | === Guttorm Nilsson === | ||
Guttorm Nilsson var lagmann i Bjørgvin i 1530-åra. Og han var ein av dei som verka for å velja Kristian 3. til konge. Av sønene hans er det ein som er nemnd som Nils Guttormsen på Tornes. Og ein annan son hans var Jon Guttormsson. Han var den første evangeliske bisp i Stavanger (1514-57). Men han bad seg fri for bispeembetet, som han vel fann å vera noko brysamt just i den tida då katolisismen skulle ut og lutherdomen inn - med makt. Han ville heller vera berre domprost i Stavanger. Han var gift med Anna Eriksdotter, ei dotter til den Erik Ormsson som var gift med Kristine Torsteinsdotter på Vatne på Stord (av Smørsætta). Ho (Anna) var såleis syster til den Erik Eriksson Orm som var gift med dotter til Christopher Rustung, og likeeins syster til den Elin som var gift med Jon Gautesson til Sveen, og som var mor til Erik Jonsson Brandvik (d. 1645). Jon Guttormsson døydde i 1567. Han hadde ein son som heitte Svale. Han budde på Malkenes i Tysnes, og var gift med Anna, dotter til den rike Hans Jørgensson på Onarheim. | |||
Den andre sonen til Nils Ragnvaldsson og Herborg, Gotskalk Nilsson, var bisp i Holar på Island. Han åtte jordegods i Sunnhordland, venteleg som arv etter foreldra sine. Men elles var han no kjend for det at han vann seg gods både her og der. Professor Keyser seier om han, at han var "virksom til at berige både bispestolen og sig selv". Han var ein noko hard og stri mann. Han sette folk i bann og la dei i store bøter som han dreiv hardt inn. Og ved dette fekk han mange uvener. Ein av desse var ein Jon Sigmundsson som hadde vore ein rik og velvyrd lagmann på Island, men som bispen hadde vore så hard med at han var komen reint i armod. Om denne Jon heiter det, at då han låg for døden stemnde han bispen inn for Guds domstol til å svara for si åtferd. Dette fekk bispen høyra ei tid etter i eit gjestebod. Og det tok han så hardt, seiast det, at han med eitt reiste seg frå bordet og gjekk heim, der han vart sjuk og døydde straks etter. | |||
med | |||
=== Odd Gotskalksson === | |||
Ein av sønene hans var Odd Gotskalksson. Som ung var han mykje i Noreg hos farbroren Guttorm. Og på Island vart han difor også kalla «Odd Norske». Sin første geistlege undervisning fekk han i Bjørgvin. Sidan studerte han også i Tyskland, og vart der ein varm tilhengjar av lutherdomen. I 1536 kom han attende til Island, og vart då skrivar hos bispen i Skålholt. Han var ein lærd og ein dugleg mann. Han sette om noko av bibelen til islandsk. Og då han seinare vart lagmann på Island, tok han seg mykje også av kyrkjestellet der. Det var elles også fleire av Nils Ragnvaldsson sine slektningar som var bispar på Island. Bror hans Olav Ragnvaldsson var bisp i Holar i 37 år (1458-1495). Og ein farbror hans var også islandsk bisp. Den tredje sonen til Nils Ragnvaldsson, Peter Nilsson, budde på Torsnes. Han hadde ei dotter Herborg som var gift med lensmannen i Øystese, Torbjørn Olavsson Sandvin. Og dotter deira att som også heitte Herborg var gift med den før nemnde Johannes Lauritsson på Valen. Me ser også her korleis desse ættegreinene vart inngifte med kvarandre. | |||
== Odd Gotskalksson == | |||
Ein av sønene hans var Odd Gotskalksson. Som ung var han mykje i Noreg hos | |||
farbroren Guttorm. Og på Island vart han difor også kalla | |||
undervisning fekk han i Bjørgvin. Sidan studerte han også i Tyskland, og vart der ein varm | |||
tilhengjar av lutherdomen. I 1536 kom han attende til Island, og vart då skrivar hos bispen i | |||
Skålholt. Han var ein lærd og ein dugleg mann. Han sette om noko av bibelen til islandsk. | |||
Og då han seinare vart lagmann på Island, tok han seg mykje også av kyrkjestellet der. | |||
Det var elles også fleire av Nils Ragnvaldsson sine slektningar som var bispar på Island. | |||
Bror hans Olav Ragnvaldsson var bisp i Holar i 37 år (1458-1495). Og ein farbror hans var | |||
også islandsk bisp. Den tredje sonen til Nils Ragnvaldsson, Peter Nilsson, budde på | |||
Torsnes. Han hadde ei dotter Herborg som var gift med lensmannen i Øystese, Torbjørn | |||
Olavsson Sandvin. Og dotter deira att som også heitte Herborg var gift med den før nemnde | |||
Johannes Lauritsson på Valen. Me ser også her korleis desse ættegreinene vart inngifte med | |||
kvarandre. | |||
= Ormætta = | = Ormætta = | ||