Thor H. Wraa: Forskjell mellom sideversjoner

← Forrige endring

Thor H. Wraa (vis kilde)

Sideversjonen fra 4. jan. 2024 kl. 08:50

3 903 byte lagt til , 4 januar

→‎Liv og virke

Trond Nygård (Kallrustad)

Veiledere, Administratorer

173 727

redigeringer

@@ Linje 1: / Linje 1: @@
-'''[[Thor H. Wraa|Thor Hansson Wraa]]''' blei født på [[Gotuholt]] i [[Lundevallgrendi]] i [[Kviteseid]] den 2. august 1912. Han var son av [[Hans Torsson Wraa (1884-1938)|Hans Torsson Wraa]] (1884-1938) og [[Tårånn Kristiansdotter Fjone (1884-1973)|Tårånn Kristiansdotter Fjone]] (1884-1973). Thor hadde tre syskjen; [[Thor Hansson Wraa (1910-1911)|Thor Hansson Wraa d.e.]] (1910-1911), [[Signe Marie Hansdotter Wraa (1916-1999)|Signe Marie Hansdotter Wraa]] (1916-1999) og [[Kristian Johan Hansson Wraa (1918-2003)|Kristian Johan Hansson Wraa]] (1918-2003).
+<onlyinclude>{{thumb|KvH 03-004 Leikarring Kviteseid ungdomslag 1949, utsnitt.jpg|Thor H. Wraa (1949).|[[Kviteseid Historielag]].}}
+'''[[Thor H. Wraa|Thor Hansson Wraa]]''' (fødd 2. august 1912 i [[Kviteseid]], død 13. oktober 2007 same stad) var gardbrukar. Han var son av [[Hans Torsson Wraa (1884-1938)|Hans Torsson Wraa]] (1884-1938) og [[Tårånn Kristiansdotter Fjone (1884-1973)|Tårånn Kristiansdotter Fjone]] (1884-1973). Thor hadde tre syskjen; [[Thor Hansson Wraa (1910-1911)|Thor Hansson Wraa d.e.]] (1910-1911), [[Signe Marie Hansdotter Wraa (1916-1999)|Signe Marie Hansdotter Wraa]] (1916-1999) og [[Kristian Johan Hansson Wraa (1918-2003)|Kristian Johan Hansson Wraa]] (1918-2003). </onlyinclude>
-Thor H. Wraa tok over Gotuholt etter foreldra, og dreiv garden saman med broren, Kristian. Dei var begge ugifte. Då Thor vart eldre flutte han til [[Kviteseid Omsorgsenter]] der han døydde 95 år gammal den 13. oktober 2007.
+==Liv og virke==
+<onlyinclude>Thor vart fødd på [[Gotuholt (Kviteseid, gnr. 43/1)|Gotuholt]], i [[Lundevallgrendi]] i Kviteseid. Etter at faren døydde, budde han her i lag med mora og sine to syskjen, Signe og Kristian. Mora døydde i 1973, og då tok syskjenflokken over garden. Alle tre var ugifte, og ingen hadde ungar.
-==Stadnamnsamlinga==
+På garden hadde dei hest, kyr, sau og høner. Thor var født med ein hoftefeil, og sleit difor med det fysiske arbeidet. Kring 1960 reiste han til [[Oslo]] for å operere, men operasjonen vart mislukka. Han verka meir som ein administrator på garden, der det var broren som gjennomførte det tyngste arbeidet.</onlyinclude><ref>Fortalt av [[Ingrid Bjørnson]] på nabogarden Espeland. Attfortalt av [[Petter Olav Wraa]]. </ref> <onlyinclude>På garden dreiv dei med tømmerhogst og tømmerkøyring i gamal stil, i tillegg til det vanlege jordbruket. På garden var det også eit gamalt bygdemeieri i kjellaren, men dette vart truleg avvikla omlag då faren døydde i 1938.</onlyinclude>
-På 1970- og 80-talet gjennomførte Thor H. Wraa eit større innsamlingsarbeid av stadnamn i Kviteseid. Initiativet blei tatt under eit årsmøte i [[Kviteseid Skogeigarlag]] der Wraa tok opp utfordringa med å ta vare på dei gamle namna, og at "stadig fleir namn fall ut i den praktiske drifti av eigedoman, å yverføring frå dei eldre til dei yngre vart stadig dårlegar. Derfor blei faren for at dei skull havne i gløymeboki større for kvar tid"<ref>Wraa si innleiing til stadnamnregisteret.</ref>. Under møtet blei Wraa valgt til å gjennomføre eit innsamlingsarbeid saman med [[Gunnar Sollid]] og [[Erling Øygarden]]. Prosjektet vart det aldri noko særleg av, og Wraa tok snart til å registrere stadnamna åleine.
-Wraa fann fort at eit av dei største utfordringane ved innsamlingsarbeidet var å finne ein høveleg stad å merke stadnamna av på. Han hadde forsøkt å nytte forstørra utgåver av [[Geografisk Kartverk]] sine kartblad, men meinte desse var ubrukelege. Snart fekk han overta bruka flyfoto frå ''skogbruksleiar'' [[John Flatland]] og ''herredskogmestar'' [[Hallvard Dalen]]. Snart fekk han også overta flyfoto frå Kviteseid- og [[Vrådal skogeigarlag]].
+Under krigen reiste tyskarane rundt på gardane for å beslaglegge hestar, men dette ville dei ikkje finne seg i på Gotuholt. Før tyskarane kom festa dei grima på ein slik måte at hesten blei oppjaga når ein drog i tømmane. Tyskarane kunne ikkje anna tru enn at hesten var ubrukeleg. Slik vart hesten verande på garden.<ref>Fortalt av Thor H. Wraa. Attfortalt av [[Petter Olav Wraa]].</ref>
-Attmed merkinga på flyfotoa skreiv Wraa lister over stadnamna som høyrde til dei forskjellige gards- og bruksnummera i kommunen. Han ynskte å kontakte kvar einaste eigar av jord og skog. Utan førarkort reiste Wraa rundt på sykkelen, med dei lokale bussrutene eller med privatbilistar dersom han fekk haik. Snart fekk han tilhaldsstad i kommunehuset i Kviteseid - "for det var ein stad som alle og ein kvar før eller seinar kom innom"<ref>Wraa si innleiing til stadnamnregisteret.</ref>.
+Thor var glad i å danse og var mellom anna med i leikarringen i [[Kviteseid ungdomslag]]. Hofteproblema gjorde at han måtte legge dansen på hylla.
-Stadnamnlistene fylte seg snart opp. Utanom namna på gardane blei det registrert hustufter av ymse slag, kverner, badstoger, smier, vasskjelder, steindammar o.a. Då Wraa avslutta arbeidet ei gong på 1980-talet hadde han registrert omlag 10 000 stadnamn frå heile kommunen. Desse stod oppført på lister ordna etter gards- og bruksnummer med tilhøyrande avmerking på flyfoto.
+Thor sat i styret til både [[Kviteseid Skogeigarlag]] og [[Kviteseid Bondelag]]. Dei siste åra av livet budde Thor på [[Kviteseid Omsorgsenter]]. Her døydde han 95 år gammal den 13. oktober 2007.
+==Thor Wraa sitt stadnamnregister==
+{{thumb|No-nb digifoto 20141218 00086 NB WF KEK 087303.jpg|Gotuholt i Lundevallgrendi.|Otto Hansen (1955) / [http://urn.nb.no/URN:NBN:no-nb_digifoto_20141218_00086_NB_WF_KEK_087303 "Widerøe Flyveselskaps flyfoto fra Kviteseid kommune : Gotuholt."]<br> Nasjonalbiblioteket}}
+På 1970- og 80-talet gjennomførte Thor H. Wraa eit større innsamlingsarbeid av stadnamn i Kviteseid. Initiativet blei tatt under eit årsmøte i [[Kviteseid Skogeigarlag]] der Wraa tok opp utfordringa med å ta vare på dei gamle namna, og at "stadig fleir namn fall ut i den praktiske drifti av eigedoman, å yverføring frå dei eldre til dei yngre vart stadig dårlegar. Derfor blei faren for at dei skull havne i gløymeboki større for kvar tid."<ref>Wraa si innleiing til stadnamnregisteret.</ref> Under møtet blei Wraa valgt til å gjennomføre eit innsamlingsarbeid saman med [[Gunnar Sollid]] og [[Erling Øygarden]]. Prosjektet vart det aldri noko særleg av, og Wraa tok snart til å registrere stadnamna åleine.
+Wraa fann fort at ein av dei største utfordringane ved innsamlingsarbeidet var å finne ein høveleg stad å merke stadnamna av på. Han hadde forsøkt å nytte forstørra utgåver av [[Geografisk Kartverk]] sine kartblad, men meinte desse var ubrukelege. Snart fekk han overta flyfoto frå ''skogbruksleiar'' [[John Flatland]] og ''herredskogmestar'' [[Hallvard Dalen]]. Han fekk også flyfoto frå Kviteseid- og [[Vrådal Skogeigarlag]].
+Attmed merkinga på flyfotoa skreiv Wraa lister over stadnamna som høyrde til dei forskjellige gards- og bruksnummer i kommunen. Han ynskte å kontakte kvar einaste eigar av jord og skog. Utan førarkort og med dårlege hofter reiste Wraa rundt i bygdene. Fyrst på sykkelen - sidan med dei lokale bussrutene og med privatbilistar når han fekk haik. Etter kvart fekk han lov til å sitje med registreringsarbeidet på kommunehuset i Kviteseid - "for det var ein stad som alle og ein kvar før eller seinar kom innom."<ref>Vest-Telemark Blad, 7. februar 1975.</ref>
+Stadnamnlistene fylte seg snart opp. Attmed namna på gardane blei det registrert hustufter av ymse slag, kverner, badstoger, smier, vasskjelder, steindammar o.a. Då Wraa avslutta arbeidet ei gong på 1980-talet hadde han registrert omlag 10 000 stadnamn frå heile kommunen. Desse stod oppført på lister ordna etter gards- og bruksnummer med tilhøyrande avmerking på flyfoto. "Samfunnet skuldar deg fleire årsløner" uttala leiar av seksjon for namnegransking ved [[Universitetet i Oslo]], [[Bottolv Helleland]], då Thor Wraa vart heidra i 2003.<ref>Vest-Telemark Blad, 4. november 2003</ref>
+[[Kviteseid historielag]] samarbeider med [[Vest-Telemark Museum]] om å digitalisere materialet frå Thor Wraa sitt stadnamnregister. Resultatet vil etter kvart bli publisert i [[Språkrådet]] sitt digitale register over stadnamn i Noreg og kan studerast på denne [http://www.edd.uio.no/navneregistrering/aapen/hovedside.html?rGJvzMxQdHGrMYUxMSTW lenka].
+==Arkiv==
+Stadnamnregisteret til Thor H. Wraa er ordna under namnet "Kviteseid stadnamnarkiv" ved [[IKA Kongsberg]]. [http://arkivportalen.no/side/arkiv/detaljer?arkivId=no-IKAK_arkiv000000100507 Lenke] til oppføring på [[arkivportalen]].
+==Galleri==
+<gallery>
+VTB. 23.3.1976.png|Diktet "Svållofossen" skrivi av Thor H. Wraa. Trykt i [[Vest-Telemark Blad]] 23. mars 1976.
+</gallery>
 ==Referansar==
+{{thumb|KvH 03-004 Leikarring Kviteseid ungdomslag 1949.jpg|Leikarringen i Kviteseid ungdomslag i 1949. Thor H. Wraa står bakerst til høgre.|[[Kviteseid historielag]].}}
 <references/>
 ==Kjelder==
 *Disnorge/gravminner. [https://www.disnorge.no/gravminner/bilde.php?id=5388202 Lenke] til nettsida. (Lest 23. mai 2018, kl. 09.30).
+*Heldal, Torstein Foyn (red.), ''Norske gardsbruk : Telemark. 2 : Hjartdal - Kragerø - Kviteseid - Nissedal - Nome'', Bø : Foyn forl., 2000. [https://urn.nb.no/URN:NBN:no-nb_digibok_2009031600059 Lenke] til digital utgåve på [[bokhylla.no]].
 *Nordskog, Anne, "Eit storvegs arbeid", i [[Vest-Telemark Blad]], 4. november 2003. [http://vtb.no/issue/4418955bf3/5?hl=0.113,0.0965,0.1456,0.1053;0.1496,0.0967,0.1856,0.1053;0.1782,0.2151,0.2016,0.2216;0.0397,0.2246,0.0658,0.2308;0.0932,0.2334,0.1192,0.2398;0.1313,0.2605,0.1578,0.2667;0.0641,0.2783,0.0875,0.2848;0.0772,0.3501,0.1009,0.3563;0.1038,0.3501,0.1298,0.3563;0.113,0.3858,0.139,0.392;0.2168,0.1885,0.2402,0.1947;0.2454,0.1885,0.2711,0.1949;0.2482,0.2691,0.2731,0.2755;0.2405,0.305,0.2637,0.3114;0.2471,0.3679,0.2725,0.374;0.5445,0.3142,0.5673,0.3207;0.6577,0.3232,0.6852,0.3295 Lenke] til digital utgåve på vtb.no.
+*[http://www.edd.uio.no/navneregistrering/aapen/hovedside.html?rGJvzMxQdHGrMYUxMSTW Språkrådet sitt register over stadnamn i Noreg].
+*{{hbr1-1|pc00000002478256|Thor Wraa}}.
 *Wraa, Thor H., "Namneregister for Kviteseid", innleiing, [[Vest-Telemark Museum]] / [[Kviteseid Historielag]].
+*Wraa, Thor, "Stadnamn i Kviteseid" i Vest-Telemark Blad, 7. februar 1975. [http://vtb.no/issue/7a104d46d3/2?hl=0.2534,0.5143,0.273,0.5186;0.277,0.5146,0.299,0.5186 Lenke] til digital utgåve på vtb.no.
 *Ættesoga for Kviteseid. [http://www.soge.kviteseid.no/individual.php?pid=I9548&ged=Kviteseid.GED Lenke] til digital utgåve.
+{{DEFAULTSORT:Wrå, Thor H.}}
+{{F1}}
+[[Kategori:Personer]]
 [[Kategori:Fødsler i 1912]]
 [[Kategori:Dødsfall i 2007]]
@@ Linje 26: / Linje 55: @@
 [[Kategori:Stedsnavn]]
 [[Kategori:Gardbrukere]]
+[[Kategori:Telemarksarkivet]]
+{{nn}}