267
redigeringer
ingen redigeringsforklaring
Ingen redigeringsforklaring |
Ingen redigeringsforklaring |
||
| Linje 3: | Linje 3: | ||
==Utstein som kongsgard== | ==Utstein som kongsgard== | ||
Ifølgje Snorre var Utstein ein av [[Harald Hårfagre]] sine kongsgardar. Han har opplysningen frå [[Haraldskvadet]] dikta av [[Torbjørn Hornklove]] etter slaget i [[Hafrsfjord]]. Her blir Harald omtalt som ''østmenns herre som holder til på Utstein''. Om Utstein var eit høvdingsete før Harald si tid, er uvisst. Klosterøy og naboøya, Fjøløy, er rik på | Ifølgje Snorre var Utstein ein av [[Harald Hårfagre]] sine kongsgardar. Han har opplysningen frå [[Haraldskvadet]] dikta av [[Torbjørn Hornklove]] etter slaget i [[Hafrsfjord]]. Her blir Harald omtalt som ''østmenns herre som holder til på Utstein''. Om Utstein var eit høvdingsete før Harald si tid, er uvisst. Klosterøy og naboøya, Fjøløy, er rik på spor frå førhistorisk tid, mellom anna er det registrert om lag 170 gravhaugar, men funn og fornminne gjev ikkje klart inntrykk å vera frå eit elitemiljø. Det er i alle høve rimeleg å tru at småkongar på Sørvestlandet i århundra før Harald Hårfagre har lagt vekt på å sikra seg kontroll over Utstein. Særleg [[Avaldsnes]] ser ut til å ha vore eit maktsentrum i jernalderen, og det er mogeleg at herskarar ved [[Karmsundet]] i periodar har hatt forbundsfeller plasserte på Utstein. Her fanst ei god hamn, og Utstein var strategisk viktig for sjøbasert ferdsel både nord-sør langs leia og aust-vest over Nordsjøen og innover i Boknafjorden. | ||
Som kongsgard utgjorde Utstein eit støttepunkt for dei tidlege rikskongane. Styret var organisert slik at kongen og følgjet hans åt og drakk seg gjennom riket på [[veitsle]]ferder. Maktsenteret var der kongen til ei kvar tid oppheldt seg. Kongsgardane til Harald låg i [[Rogaland]] og [[Hordaland]], som ser ut til å ha vore kjerneområdet i Hårfagreslekta sitt kongedøme. På Utstein sat truleg ein [[årmann]] av låg ætt som gardsstyrar. I dei nærliggjande områda, på Nord-[[Jæren]] og på øyane i Boknafjorden, var mykje krongods. [[Leiglending]]ane på desse gardane måtte nok føra noko av det dei produserte til Utstein. Dette gav grunnlag for at kongen kunne halda store gjestebod og gje gåver. Han framstod dermed som ein generøs styrar, noko som var svært viktig for å legitimera eiga makt. Tunet og bygningane på kongsgarden låg truleg der klosteret seinare kom. | Som kongsgard utgjorde Utstein eit støttepunkt for dei tidlege rikskongane. Styret var organisert slik at kongen og følgjet hans åt og drakk seg gjennom riket på [[veitsle]]ferder. Maktsenteret var der kongen til ei kvar tid oppheldt seg. Kongsgardane til Harald låg i [[Rogaland]] og [[Hordaland]], som ser ut til å ha vore kjerneområdet i Hårfagreslekta sitt kongedøme. På Utstein sat truleg ein [[årmann]] av låg ætt som gardsstyrar. I dei nærliggjande områda, på Nord-[[Jæren]] og på øyane i Boknafjorden, var mykje krongods. [[Leiglending]]ane på desse gardane måtte nok føra noko av det dei produserte til Utstein. Dette gav grunnlag for at kongen kunne halda store gjestebod og gje gåver. Han framstod dermed som ein generøs styrar, noko som var svært viktig for å legitimera eiga makt. Tunet og bygningane på kongsgarden låg truleg der klosteret seinare kom. | ||