322 662
redigeringer
Vågå kyrkje: Forskjell mellom sideversjoner
Hopp til navigering
Hopp til søk
ingen redigeringsforklaring
Ingen redigeringsforklaring |
Ingen redigeringsforklaring |
||
| (5 mellomliggende versjoner av 2 brukere er ikke vist) | |||
| Linje 1: | Linje 1: | ||
<onlyinclude>{{thumb|Vaagaa_kirke_2011.JPG|Vågå | {{Infoboks kirke | ||
'''[[Vågå kyrkje|Vågåkyrkja]]''' er ein [[korskyrkje]] som i si noverande form vart bygd i åra 1625-30. Byggmeister var [[Werner Olsen]]. Kyrkja erstatta ei gamal [[stavkyrkje]] med eitt skip som etter tradisjonen skal ha stått på ei tomt om lag 300 meter vest-nordvest for den kyrkja som stå nå. Den gamle kyrkja vart rive kring 1625. Den åttekanta | | målform = nn | ||
| bgfarge = | |||
| navn = Vågå kyrkje | |||
| bilde = Vaagaa_kirke_2011.JPG | |||
| bildetekst = {{byline|Kai Hansen|2011}} | |||
| altnavn = Vågåkyrkja | |||
| sted = [[Vågå kommune|Vågå]] | |||
| byggeår = 1620-åra | |||
| endringer = Stavkyrkje frå 1100-talet, flytta og ombygd 1620-åra | |||
| kirkesamfunn = [[Den norske kirke]] | |||
| bispedømme = [[Hamar bispedømme|Hamar]] | |||
| prosti = [[Nord-Gudbrandsdal prosti|Nord-Gudbrandsdal]] | |||
| prestegjeld = [[Vågå prestegjeld|Vågå]] | |||
| fellesråd = [[Vågå kyrkjelege fellesråd|Vågå]] | |||
| sokn = [[Vågå sokn|Vågå]] | |||
| menighet = | |||
| viet til = | |||
| kirkegård = [[Vågå kyrkjegard]] | |||
| periode = | |||
| arkitekt = | |||
| teknikk = [[Stavkirke|Stav]] og [[laft]] | |||
| materiale = Tømmer | |||
| mål = | |||
| tårn = Sentraltårn | |||
| støpul = 1600- eller 1700-talet | |||
| takrytter = | |||
| portal = | |||
| kor = | |||
| skip = | |||
| prekestol = Omkr. 1630 | |||
| døpefont = 1100-talet | |||
| alter = | |||
| altertavle = 1674/1675, av [[Johannes Lauritsen Skraastad]]. | |||
| orgel = 2002 | |||
| sitteplasser = | |||
| diverse = Gotisk krusifiks frå 1200-talet | |||
}} | |||
<onlyinclude><includeonly>{{thumb|Vaagaa_kirke_2011.JPG|Vågå kyrkje.|Kai Hansen|2011}}</includeonly> | |||
'''[[Vågå kyrkje|Vågåkyrkja]]''' er ein [[korskyrkje]] som i si noverande form vart bygd i åra 1625-30. Byggmeister var [[Werner Olsen]]. Kyrkja erstatta ei gamal [[stavkyrkje]] med eitt skip som etter tradisjonen skal ha stått på ei tomt om lag 300 meter vest-nordvest for den kyrkja som stå nå. Den gamle kyrkja vart rive kring 1625. Den åttekanta tårnhjelmen med fire småspir på eit firkanta tårn over krysset i sjølve kyrkja er særmerkt for byggmeisteren. Ho er soknekyrkje for [[Vågå sokn]], og var tidlegare hovudkyrkje i [[Vågå prestegjeld]]. | |||
Ved bygginga vart det nytta trevirke frå den gamle kyrkja i den nye. Vi finn utskorne veggplankar frå gamlekyrkja oppsett ved hvoudinngangen til nykyrkja. Dørringen kan vera frå mellomalderen. Sørportalen er litt avskoren i øvre kanten, truleg for at han skulle passe inn i veggsystemet i nykyrkja. Utskjeringane i delane frå gamlekyrkja blir tidfesta til 1100-talet.</onlyinclude> | Ved bygginga vart det nytta trevirke frå den gamle kyrkja i den nye. Vi finn utskorne veggplankar frå gamlekyrkja oppsett ved hvoudinngangen til nykyrkja. Dørringen kan vera frå mellomalderen. Sørportalen er litt avskoren i øvre kanten, truleg for at han skulle passe inn i veggsystemet i nykyrkja. Utskjeringane i delane frå gamlekyrkja blir tidfesta til 1100-talet.</onlyinclude> | ||
| Linje 6: | Linje 44: | ||
Grunnplanet i kyrkja er altså korsforma. Konstruksjonen er i reisverk, liknande dei gamle stavkyrkjene, men enklare. Mesteparten av veggplankane har vore nytta før og tyder på at gamlekyrkja òg var ei krossforma reisverkskyrkje - ein type som skal ha vore vanleg i seinmellomalderen. Stavkyrkjene i [[Lom]] og [[Ringebu]] er av same type. | Grunnplanet i kyrkja er altså korsforma. Konstruksjonen er i reisverk, liknande dei gamle stavkyrkjene, men enklare. Mesteparten av veggplankane har vore nytta før og tyder på at gamlekyrkja òg var ei krossforma reisverkskyrkje - ein type som skal ha vore vanleg i seinmellomalderen. Stavkyrkjene i [[Lom]] og [[Ringebu]] er av same type. | ||
Utvendig er ikkje kyrkja endra i nemnande grad, men innvendig er det gjort tilpassingar. Det lafta sakrisitiet på nordsida av koret vart bygd seinare på 1600-talet. Vindua vart skifta ut på 17- og 1800-talet. I 1914 vart kyrkja grundig restaurert og istandsett, m.a. av [[Ragnvald Einbu]]. Under kyrkja var det | Utvendig er ikkje kyrkja endra i nemnande grad, men innvendig er det gjort tilpassingar. Det lafta sakrisitiet på nordsida av koret vart bygd seinare på 1600-talet. Vindua vart skifta ut på 17- og 1800-talet. I 1914 vart kyrkja grundig restaurert og istandsett, m.a. av [[Ragnvald Einbu]]. Under kyrkja var det likkjellar fram til 1860. | ||
Av inventaret er i alle fall døypefonten og krusifikset over tverrbjelken aust i skipet frå mellomalderen. Preikestolen er frå 1630-åra og altartavla skal vere skore av Johannes Hanssen Skråstad frå [[Vang i Hedmark]] i 1674. Ho, og truleg preikestolen, vart måla av Peder Jonssen i 1677. | Av inventaret er i alle fall døypefonten og krusifikset over tverrbjelken aust i skipet frå mellomalderen. Preikestolen er frå 1630-åra og altartavla skal vere skore av Johannes Hanssen Skråstad frå [[Vang i Hedmark]] i 1674. Ho, og truleg preikestolen, vart måla av Peder Jonssen i 1677. | ||
Oppe på nordveggen ser vi den særmerkte [[Håkåstadstolen]]. Den har eigen inngang frå ute. | Oppe på nordveggen ser vi den særmerkte [[Håkåstadstolen]]. Den har eigen inngang frå ute. | ||
| Linje 21: | Linje 57: | ||
Fil:InteriørVågåkyrkja.JPG|Kyrkjeinteriøret. {{byline|Arnfinn Kjelland}} | Fil:InteriørVågåkyrkja.JPG|Kyrkjeinteriøret. {{byline|Arnfinn Kjelland}} | ||
Fil:Vågå kyrkje.jpg|Vågåkyrkja 2010. {{byline|Arnfinn Kjelland}} | Fil:Vågå kyrkje.jpg|Vågåkyrkja 2010. {{byline|Arnfinn Kjelland}} | ||
Fil:Gamle norske kirker - no-nb digibok 2006120800016-174 1.jpg|Foto frå | Fil:Gamle norske kirker - no-nb digibok 2006120800016-174 1.jpg|Foto frå Wladimir Moe sin bok ''Gamle norske kirker'', utgjeve 1922. | ||
</gallery> | </gallery> | ||
| Linje 29: | Linje 65: | ||
[[Kategori:Kirker]] | [[Kategori:Kirker]] | ||
[[Kategori:Valgkirkene]] | |||
[[Kategori:Korskirker]] | |||
[[Kategori:Kirker fra 1600-tallet]] | |||
[[kategori:Vågå kommune]] | [[kategori:Vågå kommune]] | ||
{{artikkelkoord|61.87594|N|9.0974|Ø}} | {{artikkelkoord|61.87594|N|9.0974|Ø}} | ||
{{F1}} | {{F1}} | ||
{{nn}} | |||