Stellsteinberget
Stellsteinberget er ein relativt lang, ikkje breid bergknaus, ca. 80-100 m lang og opp til 25 m høg, som ligg på sørsidan av Lesjaskogsvatnet i skogteigen til Sør-Slette.
I berget her fann eigarane av jernverket såkalla stellstein til foring i masomnen som stod ved søre (austre) enden av vatnet. Det kan sjå ut til at det har vore brote ut stein i eit større område enn det synlege beget.
I masomnen vart malmen frå gruvene smelta, så pipa måtte tole høg temperatur. I samband med eit prosjekt kring verket i 1991-2 vart ei prøve frå berget sendt inn til Bergvesenet, som konkluderte med at bergarten er ein finkorna, ljos brun olivinstein eller peridotitt. Denne steinsorten kan eigne seg i masomnar, da den toler høg temperatur; i rein tilstand smeltar rein magnesium-olivin ved 1890° C.
I nedkanten av berget er det større og mindre lausbrotne steinblokkar Nokre av desse har tydelege merke etter bruk av bor, der det kan ha vore brukt krut.
På «baksida» (nordsida) av berget, ca. 100 m unna, ligg det att ein haug med nokså store steinblokker, også eit par av dei med tydelege bormerke. Det kan vere ein påbegynt transport som har havarert av ein eller annan grunn.
Kjelde
- Brev frå Bergvesenet 08.11.91, ref. BV utg. 718/91 / BL/HBJ