Årdal kyrkje (Bygland)

Årdal kyrkje
	Årdal kyrkje. Foto: Reidar Tveito (2007).
Stad:	Grendi, Bygland
Byggeår:	1828
Kyrkjegard:	rundt kyrkja
Kyrkjesamfunn:	Den norske kyrkja
Bispedøme:	Agder og Telemark
Prosti:	Otredal
Prestegjeld:	Bygland
Fellesråd:	Bygland
Sokn:	Årdal
Arkitekt:	Anders kyrkjebyggar
Teknikk:	laft
Materiale:	tre
Takryttar:	ja
Sitteplassar:	200
Anna informasjon:	minst tredje kyrkja på staden

Årdal kyrkje
	Årdal kyrkje. Foto: Reidar Tveito (2007).
Stad:	Grendi, Bygland
Byggeår:	1828
Kyrkjegard:	rundt kyrkja
Kyrkjesamfunn:	Den norske kyrkja
Bispedøme:	Agder og Telemark
Prosti:	Otredal
Prestegjeld:	Bygland
Fellesråd:	Bygland
Sokn:	Årdal
Arkitekt:	Anders kyrkjebyggar
Teknikk:	laft
Materiale:	tre
Takryttar:	ja
Sitteplassar:	200
Anna informasjon:	minst tredje kyrkja på staden

Årdal kyrkje i Bygland er første gong nemnd i 1327 («Hardal»), då i ein kyrkjeleg rekneskap. I 1663 vurderte Titus Bülche (kongeleg utsending for å vurdere m.a. kyrkjebygga) Årdal kyrkje til å vere i så dårleg stand at ho måtte bli riven. Ny kyrkje vart sett opp i 1660-åra av «Ifuer Snedker». Denne kyrkja vart riven i 1827, av bevara bygningsrestar er berre kjend stavane til altarringen.

Ny kyrkje var oppsett i 1828. Byggmeister denne gongen var Anders Torson Solberg (f. 1778), også kalla Anders Syrtveit og Anders kyrkjebyggar. Anders sette opp mange andre kyrkjer, i alle fall Hægeland, Iveland, Evje, Bygland, Sandnes, Hylestad, Valle og Moland (Fyresdal). Årdal kyrkje er ei lafta åttekant-kyrkje.

I eldre tider hadde kyrkja landskyld-inntekter av øydegarden Vik (under Bø) og av Lande (½ hud). Prestebolet hadde mellom anna ein laup smør i landskyld av Greibrokk – den eigedomsparten er såpass stor at han kan ha gjeve levebrød for ein eigen prest i Årdal i ein periode før svartedauden.

Namnet Årdal blir i dag berre brukt om kyrkja og sokna. Det verkar truleg at det i si tid var namnet på opphavsgarden eller bygda (nåverande Grendi), d.v.s. ein parallell til Jordal og Årak lenger nord i kommunen.

Årdal sokn er eit av to sokn som er att i kommunen, og ligg under Bygland kyrkjelege fellesråd i Otredal prosti.

Galleri

Årdal kyrkje omkring 1910.
Foto: C. Christensen Thomhav (eier:Riksantikvaren)
Bauta over Eidsvollsmannen Eivind Torkjelson Lande.
Foto: Siri Johannessen (2017).
Minnet over folkeminnesamlaren Johannes Skar.
Foto: Siri Johannessen (2017).